ΝΕΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΤΩΝ ΚΥΚΛΩΜΑΤΩΝ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ: ΑΦΕΤΗΡΙΑ Η ΛΙΒΥΗ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ Η ΚΡΗΤΗ
Οι μεταναστευτικές ροές προς την Κρήτη και το Ρέθυμνο δεν αποτελούν πλέον μεμονωμένα περιστατικά, αλλά αναδεικνύονται σε σταθερό και διαρκώς εντεινόμενο φαινόμενο. Η συνεχής αύξηση των αφίξεων, δείχνει καθαρά την απουσία ενός συγκροτημένου σχεδίου διαχείρισης από τις αρμόδιες αρχές.Το πρόβλημα δεν μπορεί πλέον να αντιμετωπίζεται με αποσπασματικά μέτρα ή εμβαλωματικές λύσεις και απαιτείται άμεσος εθνικός σχεδιασμός.
Η απόφαση της κυβέρνησης να στείλει πλοία του Πολεμικού Ναυτικού στα όρια των χωρικών υδάτων της Λιβύης συνηγορείστο ότι απαιτούνται νέα μέτρα αποτροπής.
Νέα μεταναστευτική οδός
Σύμφωνα με στοιχεία η νέα νότια μεταναστευτική οδός από τη Λιβύη προς την Κρήτη και τη Γαύδο γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλής. Από την αρχή του χρόνου έχουν σημειωθεί 133 περιστατικά εντοπισμού σκαφών, με τα οποία μεταφέρθηκαν περίπου 7.300 άτομα. Πέρυσι το ίδιο χρονικό διάστημα είχαν σημειωθεί 43 περιστατικά, με τα οποία είχαν φθάσει στο νησί 2.079 άτομα συνολικά. Μόνο από τις αρχές Ιουνίου συνολικά έχουν φθάσει 2.550 άτομα στην Κρήτη και στους τρεις νομούς, Χανιά, Ηράκλειο και Ρέθυμνο. Οι περισσότεροι αφιχθέντες είναι από την Αίγυπτο, το Μπανγκλαντές, το Πακιστάν και το Σουδάν, κυρίως άνδρες νεαρής ηλικίας έως 25 ετών.
Όπως αναφέρουν στατιστικά στοιχεία του Λιμενικού Σώματος, 95% των μεταναστών που έφθασαν τους τελευταίους μήνες είναι άνδρες και μόνο 5% γυναίκες και παιδιά. Αν και οι ροές έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, από την προηγούμενη Πέμπτη έως και το πρωί της Κυριακής ήταν η πρώτη φορά που έφθασαν στην Κρήτη πάνω από 1.000 άτομα μέσα σε χρονικό διάστημα λίγων ημερών.
Άφιξη 501 παράτυπων μεταναστών
Στους 501 παράτυπους μετανάστες3 γυναίκες και 6 ανήλικα παιδιά. Από αυτούς: 372 είναι από την Αίγυπτο, 77 από το Σουδάν, 42 από το Μπαγκλαντες, 5 από την Ερυθραια και 5 από το Πακιστάν. Οι μετανάστες φιλοξενήθηκαν εκτάκτως στο γήπεδο του Τσεσμέ και από εκεί μεταφέρθηκαν στο κτήριο της παλιάς Κιτρένωσης στον Λατζιμά ,όπου έγιναν άμεσα εργασίες προκειμένου ο χώρος να πληροί τις στοιχειώδεις προϋποθέσεις για την παραμονή τους.
Σημειώνεται πως με μέριμνα του Συλλόγου Ξενοδόχων στο χώρο της Κιτρένωσης εγκαταστάθηκε γεννήτρια. Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων συνέδραμε με μέσα για τον καθαρισμό του χώρου που ανέλαβαν η υπηρεσία καθαριότητας και ο εργολάβος του Δήμου Ρεθύμνης. Παράλληλα, η Περιφέρεια Κρήτης, ο Δήμος Ρεθύμνης και ο Σύλλογος Ξενοδόχων μερίμνησαν για την προμήθεια των κρεβατιών και κλινοσκεπασμάτων στο χώρο.
Τη σίτιση τους έχει αναλάβει η Περιφέρεια Κρήτης, ο Δήμος Ρεθύμνης και ο Δήμος Αγίου Βασιλείου ενώ η μεταφορά τους έγινε με λεωφορεία του ΚΤΕΛ Χανίων Ρεθύμνης.
Στη διάρκεια της μεταφοράς τους που έγινε παρουσία του κ. Εισαγγελέα, στο κτήριο της Κιτρένωσης βρίσκονταν από την πρώτη στιγμή η ΑντιπεριφερειάρχηςΡεθύμνης Μαίρη Λιονή, ο Δήμαρχος Ρεθύμνου και πρόεδρος της ΠΕΔ Κρήτης Γιώργος Μαρινάκης, ο Λιμενάρχης Ρεθύμνου Κυριάκος Παττακός, ο Αντιδήμαρχος Νίκος Προβιάς, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Ρεθύμνου Μανώλης Τσακαλάκης, η ΕΛ.ΑΣ, η Πυροσβεστική καθώς και εθελοντές του Ερυθρού Σταυρού.
Νέα άφιξη 35 ατόμων
Νέα άφιξη 35 παράτυπων μεταναστών εντοπίστηκε τα ξημερώματα της Πέμπτης 40 περίπου μίλια νοτιοανατολικά της Γαύδου, σε περιοχή αρμοδιότητας του Λιμεναρχείου Ρεθύμνου και μεταφέρθηκαν στο λιμάνι της Αγίας Γαλήνης. Οι μετανάστες οι οποίοι προέρχονται κυρίως από το Σουδάν, το Μπαγκλαντές και την Ερυθραία έχουν ήδη μεταφερθεί στις εγκαταστάσεις της Κιτρένωσης, όπου βρίσκονται και οι υπόλοιποι 501 που φιλοξενούνται στο Ρέθυμνο από την προηγούμενη εβδομάδα.
Ανυπαρξία Σχεδιασμού
Η άφιξη των 501 μεταναστών δεν ήταν μεμονωμένο περιστατικό, αλλά το πιο μαζικό από μια σειρά αφίξεων τους τελευταίους μήνες στην Κρήτη. Το νησί, που μέχρι πρότινος βρισκόταν εκτός του βασικού χάρτη των προσφυγικών ροών, δείχνει να μετατρέπεται σε εναλλακτικό διάδρομο διακίνησης, αφού οι παραδοσιακές διαδρομές μέσω Τουρκίας και του Ανατολικού Αιγαίου έχουν ενισχυθεί σε έλεγχο.
Η κυβέρνηση, παρά τις προειδοποιήσεις που είχε λάβει, δεν φρόντισε για τη δημιουργία υποδομών φιλοξενίας ή έστω την εκπόνηση σχεδίου έκτακτης ανάγκης για το νησί. Η απουσία σχεδιασμού είχε ως αποτέλεσμα την παντελή αδυναμία άμεσης υποδοχής των μεταναστών.
Με αποτέλεσμα αυτοσχέδιες λύσεις, πρόχειρα καταλύματα, και διοχέτευση της ευθύνης προς την τοπική αυτοδιοίκηση, χωρίς οικονομική ή οργανωτική στήριξη.
Αναρμόδια η τοπική αυτοδιοίκηση για τη διαχείριση της κατάστασης
Η Περιφέρεια Κρήτης και οι δημοτικές αρχές του Ρεθύμνου και του Αγίου Βασιλείου κλήθηκαν να διαχειριστούν μια κατάσταση εκτός των αρμοδιοτήτων και των δυνατοτήτων τους. Ο Περιφερειάρχης, Σταύρος Αρναουτάκης, σε δηλώσεις του ζήτησε την άμεση εμπλοκή της Πολιτείας, ενώ οι δήμαρχοι Ρεθύμνου και Αγ. Βασιλείου, έδωσαν έμφαση στην ανάγκη διαχείρισης της κατάστασης με «ανθρωπιστικούς αλλά και ρεαλιστικούς όρους», τονίζοντας ότι δεν μπορούν οι τοπικές κοινωνίες να σηκώνουν το βάρος μιας ευρωπαϊκής κρίσης χωρίς πόρους και υποστήριξη.
Το προσφυγικό ζήτημα στην Κρήτη πλέον δεν μπορεί να θεωρείται τοπικό ή παροδικό. Χρειάζεται έναν συνολικό επαναπροσδιορισμό του ρόλου της χώρας μας στο ευρωπαϊκό πλαίσιο ασύλου και μετεγκατάστασης.
Η Ελλάδα, και ειδικά περιοχές όπως η Κρήτη που βρίσκονται στα όρια των νέων θαλάσσιων διαδρομών, οφείλουν να πιέσουν για αναλογική κατανομή ευθύνης και ευρωπαϊκού βάρους. Η αποτυχία των ευρωπαϊκών μηχανισμών επαναπροώθησης επιτείνει το πρόβλημα και μετατρέπει το ζήτημα από ανθρωπιστικό σε πολιτικό.
Η Κρήτη δεν μπορεί να γίνει ο νέος «διάδρομος μεταφοράς» χωρίς στρατηγική και χωρίς στήριξη. Γιατί τότε, το νησί που χρόνια υπήρξε τόπος φιλοξενίας, κινδυνεύει να μετατραπεί σε ζώνη κοινωνικής έκρηξης.
Το συμβάν αυτό δεν είναι μεμονωμένο αποτελεί έναν ακόμη κρίκο στην αλυσίδα προσφυγικών ροών που πλήττουν τη Μεσόγειο, με την Κρήτη να μετατρέπεται πλέον σε μια νέα, πύλη εισόδου.
Η άφιξη προσφύγων σε περιοχές όπως το νότιο Ρέθυμνο φέρνει τους τοπικούς φορείς μπροστά σε πραγματικά διλήμματα. Από τη μία, υπάρχει η ανάγκη ανθρωπιστικής βοήθειας, και από την άλλη, η αυτοδιοίκηση καλείται να αναλάβει πρωτοβουλίες για κάτι που ξεφεύγει από τις αρμοδιότητές της αφού πρόκειται για τη διαχείριση του διεθνούς μεταναστευτικού ζητήματος.
Είναι σαφές πως η δημιουργία κέντρου προσωρινής υποδοχής και φιλοξενίας σε συνεργασία με το κράτος θα πρέπει να τεθεί άμεσα στο τραπέζι. Η απουσία θεσμοθετημένων δομών οδηγεί σε αυτοσχεδιασμούς και καταστάσεις ακατάλληλες τόσο για τους ίδιους τους πρόσφυγες όσο και για τις τοπικές κοινωνίες.
Απουσία στρατηγικής από το κεντρικό κράτος
Η διαχείριση των προσφυγικών ροών εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται από την Πολιτεία με αποσπασματικό τρόπο. Δεν υπάρχει μακροπρόθεσμος σχεδιασμός ούτε για την ισόρροπη κατανομή των ροών, ούτε για την ουσιαστική υποστήριξη των τοπικών κοινωνιών. Η Κρήτη, αν και δεν είχε μέχρι πρότινος χαρακτηριστεί «πύλη εισόδου», έχει πλέον μπει στον χάρτη λόγω της μετατόπισης των διαδρομών από τη Λιβύη και την Τυνησία προς την κεντρική Μεσόγειο και την Κρήτη.
Το κράτος οφείλει: Να λάβει αποφασιστικά μέτρα για τον περιορισμό των προσφυγικών ροών, ενισχύοντας τον έλεγχο των θαλάσσιων συνόρων, διακόπτοντας τα κυκλώματα διακίνησης και ενισχύοντας τη διπλωματική πίεση σε χώρες διέλευσης και προέλευσης.Συγχρόνως να ενισχύσει τους Δήμους με χρηματοδότηση και να προχωρήσει στη δημιουργία κέντρων υποδοχής με ανθρώπινες συνθήκες, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Η ΕΕ εμφανίζεται αδύναμη να καταλήξει σε κοινή πολιτική ασύλου και μετεγκατάστασης, ενώ χώρες όπως η Ελλάδα επωμίζονται δυσανάλογο βάρος.
Τα κυκλώματα διακινητών συνεχίζουν ανενόχλητα τη δράση τους, εκμεταλλευόμενα την απόγνωση των ανθρώπων και την απουσία νόμιμων και ασφαλών διαύλων μετανάστευσης. Η ελληνική κυβέρνηση, πέρα από τη διαχείριση, οφείλει να επιδιώξει τον περιορισμό των ροών μέσω διπλωματικών συμφωνιών, ενίσχυσης του Λιμενικού και συνεργασίας με ευρωπαϊκούς φορείς.
Ένα κέντρο υποδοχής με αξιοπρεπείς υποδομές, προσωρινής φιλοξενίας, σε συνεργασία με το κράτος και την Ε.Ε., είναι όχι απλώς αναγκαίο, αλλά μονόδρομος. Παράλληλα όμως, η κυβέρνηση οφείλει να εφαρμόσει μέτρα που θα προλαμβάνουν τις αφίξεις, αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα στη ρίζα του και όχι απλώς διαχειριζόμενη τα αποτελέσματα.
Σύσκεψη για τη διαχείριση μεταναστευτικών ροών στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης
Ενημερωτική συνάντηση με θέμα την αποτίμηση της διαχείρισης των πρόσφατων μεταναστευτικών ροών στην Π.Ε Ρεθύμνης πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη στο Γραφείο της ΑντιπεριφερειάρχηΡεθύμνης, Μαρίας Λιονή.
Κατά τη σύσκεψη έγινε αποτίμηση της πρόσφατης διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών στην Περιφερειακή Ενότητα Ρεθύμνης και μετά από προβληματισμό διαπιστώθηκε ότι η Περιφερειακή Ενότητα δε διαθέτει χώρους κατάλληλους, ώστε να διαχειριστεί επαρκώς μεγάλο αριθμό μεταναστών και ως εκ τούτου καλεί το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου να προχωρήσει στις δεσμεύσεις του για τη δημιουργία χώρου προσωρινής φιλοξενίας, που να ανταποκρίνεται στις αναγκαίες προδιαγραφές με παράλληλη χορήγηση αντισταθμιστικών στο Δήμο. Σε ό,τι ωστόσο αφορά τη διαχείριση μικρού αριθμού μεταναστών αποφασίστηκε να συνεχιστεί η συνεργασία της Περιφερειακής Ενότητας με το Λιμεναρχείο και τους Δήμους με κύριο μέλημα να μην διαταραχθεί η κοινωνική συνοχή.
Όλοι οι συμμετέχοντες στη σύσκεψη καταδίκασαν τα ακραία γεγονότα, που συνέβησαν έξω από το γήπεδο του Τσεσμέ, επισημαίνοντας ότι η αγωνία και η ανησυχία των συμπολιτών μας είναι μεν κατανοητή και αναμενόμενη, ωστόσο δεν πρέπει να υποδαυλίζεται από παραπληροφόρηση και ακραίες συμπεριφορές.
Στη σύσκεψη παρευρέθηκαν: ο Δήμαρχος Αγίου Βασιλείου, κ. Γιάννης Ταταράκης, ο Δήμαρχος Αμαρίου, κ. Παντελής Μουρτζανός, ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου, κ. Γιώργος Κλάδος, ο Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Δήμου Μυλοποτάμου, κ. Ζαχαρίας Λαδιανός, ο Αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας Δήμου Ρεθύμνης, κ. Γιώργος Σκορδίλης, ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ανωγείων, κ. Μιχάλης Δραμουντάνης, ο Εντεταλμένος Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας της Π.Ε. Ρεθύμνης, κ. Μιχάλης Σαρρής, ο Διευθυντής Διεύθυνσης Αστυνομίας Ρεθύμνου, Ταξίαρχος κ. Π. Χηνόπουλος, ο Λιμενάρχης Ρεθύμνου, Πλωτάρχης κ. Κυριάκος Παττακός, ο Διοικητής Λιμενικού Σταθμού Αγίας Γαλήνης, κ. Αντώνης Σαραντουλάκης και ο Προϊστάμενος του Τμήματος Πολιτικής Προστασίας Π.Ε. Ρεθύμνης, κ. Νίκος Βότσογλου.
