Την Τετάρτη 27 Αυγούστου πραγματοποιήθηκε στο Σχολικό Μουσείο, στις εγκαταστάσεις του στην Αμνάτο, η καθιερωμένη ετήσια εσπερίδα, που εφέτος είχε ως θέμα την ιστορία της ρεθεμνιώτικης νηπιακής εκπαίδευσης. Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης τιμήθηκαν τέσσερις προσωπικότητες που την υπηρέτησαν, σε δημόσια και ιδιωτικά νηπιαγωγεία. Πρόκειται για τις νηπιαγωγούς Άννα Μουνδριανάκη-Τζαγκαράκη και Αργυρή Λαγουβάρδου-Πατσαχάκη, την ιδιοκτήτρια του παιδικού σταθμού-νηπιαγωγείου «Τα Χελιδόνια» δασκάλα Σταυρούλα Τσερβάκη-Λαγκουβάρδου και την πρώτη σχολική σύμβουλο νηπιαγωγών Ρεθύμνου Αγγέλα Μάλμου. Το Σχολικό Μουσείο του Δήμου Ρεθύμνης, από το 1999 που ξεκίνησε να συγκροτείται και στη συνέχεια από το 2013 που μπήκε σε πλήρη λειτουργία προσπαθεί να αναδεικνύει την εκπαιδευτική ιστορία του Ρεθύμνου. Φροντίζει επίσης να τιμά όσους από τους λειτουργούς της εκπαίδευσης ξεπέρασαν σε προσφορά τα καθιερωμένα. Στις προηγούμενες «Ιστορικές περιηγήσεις» είδαμε όσους απ’ αυτούς δεν βρίσκονται σήμερα στη ζωή και οι οποίοι ανέρχονται σε οκτώ: Αργίνη Φραγκούλη, Αντώνης Δαφέρμος, Νίκος Τυροκομάκης, Νικόλαος Δρανδάκης, Αλκιβιάδης Μαυράκης, Αμαλία Μανουσάκη, Ευγενία Σπαντιδάκη-Ζαμπετάκη και Χρυσάνθη Αθανασιάδου. Σήμερα θα ξεκινήσουμε να γνωρίζουμε όσους βρίσκονται ανάμεσά μας και τίμησαν εξεχόντως τη σχολική έδρα.
Κώστας Μυγιάκης. Γεννήθηκε στην Πηγή το 1930. Εκεί έμαθε τα πρώτα γράμματα, και συνέχισε στο οκτατάξιο Γυμνάσιο Ρεθύμνης και στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου. Δύο χρόνια αργότερα ακολούθησε ο διορισμός του στο απομονωμένο χωριό Δρυς Σελίνου, όπου υπηρέτησε για τέσσερα χρόνια. Αργότερα υπηρέτησε στο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Νικολάου (Βιράν Επισκοπής), για έξι χρόνια. Από το 1964 υπηρέτησε το Δημοτικό Σχολείο του χωριού καταγωγής του, το οποίο κατέστησε πρότυπο στο είδος του. Το 1977 μετατέθηκε στο Ρέθυμνο, όπου υπηρέτησε ως Βοηθός Επιθεωρητή στο γραφείο της Α΄ Εκπαιδευτικής Περιφέρειας, υπηρετώντας ταυτόχρονα ως αιρετός αντιπρόσωπος το Υπηρεσιακό Συμβούλιο της Δημοτικής Εκπαίδευσης για τέσσερις συνολικά διετείς θητείες. Παράλληλα προσέφερε τις υπηρεσίες του ως Αρχηγός των Μαθητικών Κατασκηνώσεων του Αρκαδίου για δώδεκα συνεχή καλοκαίρια αλλά και στις Μαθητικές Κατασκηνώσεις στο Κολυμπάρι για τρία καλοκαίρια. Αρθρογράφησε στον Τύπο για θέματα παιδαγωγικά, θρησκευτικά και ιστορικά και υπηρέτησε τον συνδικαλισμό για δύο θητείες ως πρόεδρος του Διδασκαλικού Συλλόγου Ρεθύμνης, και για δεκατέσσερα χρόνια ως Πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Συνταξιούχων Νομού Ρεθύμνης. Σήμερα πραγματοποιεί ομιλίες ιστορικού περιεχομένου και είναι εκ των στυλοβατών του Σχολικού Μουσείου, έχοντας διατελέσει επί σειρά ετών μέλος του Διοικητικού του Συμβουλίου.
Οργάνωσε εργαστήρια φυσικών επιστημών στον Δρυ Σελίνου, στη Βιράν Επισκοπή και -πάνω απ’ όλα- στο Σχολείο της Πηγής. Κατασκεύασε δεκάδες οργάνων, μερικά από τα οποία κοσμούν σήμερα το Σχολικό Μουσείο, ενώ προμηθεύτηκε και πολλά από το εμπόριο, ακόμη και από το εξωτερικό, όπως το πλανητάριο (διασώζεται στο Μουσείο), το τηλεσκόπιο και τις διόπτρες. Ταυτόχρονα πλούτισε το σχολείο του με επιδιασκόπιο, με φορητό τυπογραφείο, με περιστροφικό προβολέα, με κινηματογραφική μηχανή, με μοντέλα τετραγωνικής παλάμης και κυβικού μέτρου. Δεν παρέλειψε να το εφοδιάσει με πρόπλασμα πατριδογνωσίας (ΣΉΜΕΡΑ ΣΤΟ Μουσείο) και άλλα πρότυπα στην εποχή τους εποπτικά μέσα διδασκαλίας. Για τις προσπάθειές του αυτές τιμήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας με εύφημη μνεία. Ο Κώστας Μυγιάκης προσέφερε επίσης σεμινάρια πειραματικής φυσικής και εποπτικών μέσων διδασκαλίας στους συναδέλφους του αλλά και σε καθηγητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (φωτογραφία). Τα τελευταία χρόνια δραστηριοποίησής του προσέφερε τις γνώσεις του και στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καλούμενος από καθηγητές του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης να μιλήσει στους φοιτητές για τις καλές πρακτικές του παρελθόντος σχολείου. Το Σχολικό Μουσείο τον τίμησε, μαζί με τους αείμνηστους σήμερα Νίκο Τυροκομάκη και Αντώνη Δαφέρμο, για τις άοκνες προσπάθειές του εισαγωγής των φυσικών επιστημών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Άγγελος Πατσιάς και οι συνεργάτες του εκπαιδευτικοί Γιούλη Μποσδελεκίδου, Στάθης Παπαδόπουλος, Παναγιώτα Ρόπαλη, Μαρία Χαριτάκη, Κική Κούρτογλου και Γιάννης Μανωλακάκης. Όλοι τους υπηρέτησαν στο Δημοτικό Σχολείο Φουρφουρά, στο οποίο συντελέστηκε ένα «εκπαιδευτικό θαύμα». Αντί άλλου κειμένου, παραθέτω ένα άρθρο μου του έτους 2015, το οποίο μια δεκαετία αργότερα δεν έχει χάσει -νομίζω- τη σημασία του.
«Είναι αλήθεια όλα αυτά που ακούγονται για τον Φουρφουρά; Διαβάστε παρακάτω, σας παρακαλώ, και απαντήστε ποιοι από τους ισχυρισμούς που διατυπώνονται είναι αληθείς και ποιοι ψευδείς:
1.Οι μαθητές του Φουρφουρά, των Πλατανιών, του Βυζαριού, των Κουρουτών, των Λαμπιωτών, του Πετροχωριού και της Νίθαυρης δεν βλέπουν την ώρα να ξημερώσει για να πάνε στο σχολείο τους. Και δεν «πονάει η κοιλιά ή το κεφάλι» τους συχνά, όπως σε άλλα σχολεία.
2. Το Σχολείο τους το έχουν ονομάσει «Σχολείο της Φύσης και των Χρωμάτων».
3. Εδώ και λίγα χρόνια, από τότε που ήρθε στο χωριό ένας αλλοπαρμένος δάσκαλος με την παρέα του, ο αέρας σταμάτησε να φυσά και να παίρνει τις πέτρες στον Φουρφουρά για να μπορέσει να παρακολουθήσει κι αυτός τι γίνεται στο Σχολείο.
4. Οι δάσκαλοι εκεί εμπιστεύονται τους μαθητές τους να φτιάχνουν μόνοι τους στην κουζίνα το πρωινό, το δεκατιανό και το φαγητό τους. Και οι μαθητές δεν κόβονται, δεν τρυπιούνται, δεν ματώνουν, δεν λερώνονται και δεν βάζουν παντού φωτιά.
5. Όταν ανοίγει ο καιρός κάνουν υπαίθριο μάθημα και όταν χαλάει απότομα συνεχίζουν κάτω από τέντες και αντίσκηνα. Εκεί δεν ιδρώνουν, δεν κρυολογούν και δεν παθαίνουν πνευμονία ούτε και περιπνευμονία.
6. Οι γονείς τους δεν διαμαρτύρονται και δεν «στολίζουν» τους δασκάλους, που βάζουν τα παιδιά τους να σκάβουν, να ποτίζουν, να βοτανίζουν και να λασπώνονται στην περιποίηση του σχολικού κήπου. Και δεν τους λένε πια «μάθε, παιδί μου, γράμματα για να μη γίνεις ρεσπέρης σαν εμένα».
7. Οι Φουρφουριανοί και οι γείτονές τους έχουν πάψει να πιστεύουν ότι χωρίς φυτοφάρμακα δεν υπάρχουν καρποί. Και αυτό το έχουν μάθει όχι από τους γεωπόνους αλλά από το παράδειγμα των παιδιών τους στον σχολικό κήπο.
8. Οι Φουρφουριανοί δεν θεωρούν τους δασκάλους τους «ντίπι κουζουλούς» που έχουν φτιάξει κοτέτσι στο σχολείο τους και που θα ήθελαν αν μπορούσαν να φτιάξουν πλήρες «σχολικό ζωοκήπιο». Και αντί να τους κατηγορούν, όπως αλλού, τους υπερασπίζονται παντού και πάντα με θέρμη.
9. Στα σπίτια τους, οι Φουρφουριανοί και οι γείτονές τους αντί να χύνουν στις αποχετεύσεις τα τηγανόλαδα, τα δίνουν στα παιδιά τους για να τα κάνουν στο Σχολείο σαπούνι και βιοντίζελ.
10. Οι Αμπαδιώτες δεν κατηγορούν τα παιδιά τους ότι ο «αποτέτοιος τους έχει τριβόλους» και δεν μπορεί να καθίσει στιγμή στα σχολικά καρεκλάκια, αφού προτιμούν να τον καθίζουν σε ελβετικές μπάλες γυμναστικής (ή όπως είναι γνωστότερες «μπάλες πιλάτες»). Και όχι μόνο δεν τα κατηγορούν αλλά κατά βάθος τα ζηλεύουν.
11. Αντί να βγάζουν δεκάρικους λόγους κατά τις εθνικές γιορτές, στον Φουρφουρά τις γιορτάζουν με προγράμματα σε χώρους ιστορικής αναφοράς. Η φετινή [2015] μάλιστα γιορτή της 28ης Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε στο εκεί στρατηγείο της Γερμανοκατοχής, κράτησε μια εβδομάδα και την τελευταία μέρα πήραν μέρος όλοι οι χωριανοί.
12. Ο ιερέας του χωριού δεν αναρωτιέται, όπως άλλοι αλλού, «πού του έτυχαν τέτοιοι χίπηδες» (με φαλακρίτσα όμως ο ένας απ’ αυτούς), αλλά βρίσκεται δίπλα τους και τους ενισχύει με το κύρος του στην τοπική κοινωνία.
13. Οι δάσκαλοι με τους μαθητές τους έχουν δημιουργήσει ένα διαδικτυακό κανάλι εκπαιδευτικής τηλεόρασης με το όνομα «Τα Μικρά Αμαριωτάκια».
14. Οι μαθητές αντί να κάθονται και ν’ ακούν (και να βαριούνται και να χασμουριούνται και να πειράζουν), προσεγγίζουν αποκαλυπτικά και βιωματικά τη γνώση. Κι όποτε χρειάζεται γίνονται δημοσιογράφοι και κινηματογραφιστές.
15. Δάσκαλοι και μαθητές, αντί να περιμένουν το κράτος να ελεήσει να δώσει χρήματα, για να μπορέσουν να κάνουν πράξη τα όνειρά τους, εμφιαλώνουν αρωματισμένο αμπαδιώτικο ελαιόλαδο και το διαθέτουν, μαθαίνοντας παράλληλα τι σημαίνει κοινοτική επιχειρηματικότητα, τι σημαίνει να οδηγείσαι από το εγώ στο εμείς.
16. Έχουν ιδρύσει δίκτυο σχολείων που το ονομάζουν «Σχολικό Δίκτυο Ορέων» και δεν αισθάνονται πια απομονωμένοι εκεί στην απομακρυσμένη από αστικά κέντρα Αμπαδιά που βρίσκονται.
17. Όχι μόνο δεν είναι απομονωμένοι αλλά αντίθετα το Σχολείο τους έχει γίνει κέντρο επίσκεψης από άλλα σχολεία και από εκπαιδευτικούς και φοιτητές απ’ όλη την Ελλάδα.
18. Συμμετέχουν σε πολλά πρωτοποριακά ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά προγράμματα. Εφαρμόζουν εκπαιδευτική ρομποτική, χωρίς κανένας να τους κατηγορεί ως «ολότροζους».
19. Οι Φουρφουριανοί έχουν σταματήσει μετά από συμβουλή δασκάλων να αποκαλούν τους Λαμπιωθιανούς «Τζοτζόληδες» και εκείνοι να τους το ανταποδίδουν με το εξίσου παραστατικό «Κρεμμυδάδες».
20. Το σχολείο τους θεωρείται από πολλούς το καλύτερο στην Ελλάδα και ένα από τα καλύτερα της Ευρώπης.
21. Μαζί με το Δημοτικό Σχολείο, και το Νηπιαγωγείο αλλά και το Γυμνάσιο έχουν γίνει κι αυτά σχολεία πρωτοποριακά. Μάλιστα οι έφηβοι του Γυμνασίου δεν ντρέπονται μήπως τους σνομπάρουν οι φίλοι τους που μαζεύουν τις ελιές του περιβόλου και διαθέτουν το λάδι για το συσσίτιο της Μητρόπολης. Κι έχουν φτιάξει έναν διαδικτυακό τόπο (Γυμνάσιο Φουρφουρά. Τα Αμαριωτάκια ξαναχτυπούν), που θα τον ζήλευαν πολλά σχολεία.
22. Τα κόκαλα σημαντικών δασκάλων που υπηρέτησαν το Σχολείο από το 1850, του Αστρινού Χαλκιαδάκη, του Κωνσταντίνου Μανωλιτσάκη, του Στυλιανού Καραμπασάκι, του Νικόλαου Ψαρουδάκι, της Μαρίας Σημαντήρα και αρκετών άλλων τρίζουν από ικανοποίηση που βρέθηκαν επάξιοι συνεχιστές.
23. Το Σχολείο τους είναι το μόνο ελληνικό που έχει μπει ποτέ στον παγκόσμιο κατάλογο των «Σχολείων της Εναλλακτικής Εκπαίδευσης», μαζί με θρυλικά ιστορικά σχολεία, όπως το Σάμερχιλ.
24. Οι μαθητές εκτός από μαθήματα σχολικά παίρνουν εκεί και μαθήματα ζωής.
25. Το Σχολείο, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές του έχουν βραβευτεί από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας.
26. Το τραγούδι δεν λέει πια «Θα πάω εκεί στην Αραπιά…» αλλά «Θα πάω εκεί στην Αμπαδιά που μ’ έχουνε μιλήσει, για ένα σχολειό απίθανο, που ο κόσμος έχει βουίξει».
27. Ο κόσμος έχει μεν βουίξει για το Σχολείο του Φουρφουρά κι έχουν γίνει παντού παρουσιάσεις (στο Ηράκλειο, στα Χανιά, στην Αθήνα, στην Εύβοια, στη Θεσσαλονίκη κ.α.), όμως στο Ρέθυμνο δεν είχαμε μέχρι σήμερα τη χαρά να μάθουμε (και μάλιστα από πρώτο χέρι) τι γίνεται, πιστοί ανέκαθεν στο ρηθέν «ουδείς προφήτης στον τόπο του».
Είμαι σίγουρος ότι το βρήκατε: τρία μόνο ψέματα υπάρχουν στους παραπάνω ισχυρισμούς: ότι ο αέρας σταμάτησε να φυσά και να παίρνει τις πέτρες στον Φουρφουρά, ότι οι Φουρφουριανοί σταμάτησαν να αλληλοπειράζονται με τους Λαμπιωθιανούς και ότι το τραγούδι μιλάει για Αμπαδιά και Φουρφουρά κι όχι για Αραπιά, αν και δεν αποκλείεται στο μέλλον να γίνει κι αυτό… Τώρα αν για τα υπόλοιπα είστε δύσπιστοι, αν διατηρείτε επιφυλάξεις ή αν πιστεύετε ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης «κάνουν το μυρμήγκι ελέφαντα», τότε δεν έχετε παρά να έρθετε την Τετάρτη 17 Ιουνίου στις 8.00 μ.μ. στο Σπίτι του Πολιτισμού, στην εκδήλωση που διοργανώνει το Σχολικό Μουσείο του Δήμου Ρεθύμνης, για να κάνετε ιδίοις όμμασιν τις διαπιστώσεις σας. Εκεί ο Άγγελος Πατσιάς εν είδει απολογισμού θα μας μιλήσει με θέμα «Δημιουργώντας το Σχολείο της Φύσης και των Χρωμάτων». Τόσο αυτόν όσο και τους εκλεκτούς συναδέλφους που υπηρέτησαν και υπηρετούν εκεί, όπως και τους τυχερούς και περήφανους μαθητές θα έχω την τιμή να τους προσφωνήσω, όχι με μεγάλα λόγια ούτε και με πολύ χιούμορ, όπως το κάνω εδώ, αλλά αναπτύσσοντας σύντομα το θέμα «Πρωτοποριακά σχολεία στην Κρήτη του 19ου και του 20ου αιώνα».
Κάτι μου λέει ότι θα είστε εκεί, τόσο εσείς όσο και οι δημοτικές και εκπαιδευτικές αρχές, για να τους τιμήσουμε ακούγοντας τις ιδέες τους, τα προβλήματα που αντιμετώπισαν, τις χαρές που πήραν και τα επόμενα βήματα που ασφαλώς σχεδιάζουν. Είμαι σίγουρος, και το έχω γράψει και σε άλλη περίσταση, ότι δεν είμαστε οι Ρεθεμνιώτες ούτε επιλήσμονες ούτε και αγνώμονες. Ίσως λίγο αμελείς και αναβλητικοί…».
Αυτά έγραφα τότε και τις επόμενες μέρες είχαμε την χαρά να τιμήσουμε τον Άγγελο Πατσιά και τους συνεργάτες του εκπαιδευτικούς στο κατάμεστο Σπίτι του Πολιτισμού για το «Σχολείο της φύσης και των χρωμάτων». Τον έπαινο του Μουσείου τους παρέδωσε η πανεπιστημιακή καθηγήτρια Μαριάννα Καλαϊτζιδάκη. Αμέσως μετά ο Πατσιάς παραιτήθηκε από την εκπαίδευση. Εκείνο που δεν γνωρίζαμε τότε ήταν ότι στην πραγματικότητα εξωθήθηκε σε παραίτηση από τις τότε εκπαιδευτικές αρχές, αφού διεξήγαγαν σε βάρος του ένορκη διοικητική εκπαίδευση για «μη εφαρμογή του αναλυτικού προγράμματος». Αποδείχτηκε για μια ακόμα φορά ότι οι καινοτομίες στην εκπαίδευση πολύ συχνά, αν όχι πάντα, συντρίβονται…
Γιώργος Τσιγδινός. Γεννήθηκε στον Κισσό Αγίου Βασιλείου το έτος 1948 και ήταν το πρώτο από τα έξι παιδιά μιας παραδοσιακής αγροτικής οικογένειας. Στη γενέτειρά του φοίτησε στο Δημοτικό Σχολείο, ενώ γυμνασιακές σπουδές έκανε στο Ρέθυμνο και στο Σπήλι. Στη συνέχεια φοίτησε στην Παιδαγωγική Ακαδημία Ηρακλείου και αποφοίτησε το 1971. Το 1974 διορίστηκε αναπληρωτής δάσκαλος και δύο χρόνια αργότερα μόνιμος, στην Περιφέρεια Χανίων, όπου υπηρέτησε σε σχολεία των Επαρχιών Κισάμου, Σελίνου και Αποκορώνου. Στο Νομό Ρεθύμνης υπηρέτησε σε σχολεία των πρώην επαρχιών Μυλοποτάμου, Αγίου Βασιλείου και στην πόλη του Ρεθύμνου. Από το 1982 μέχρι το 1986 αποσπάστηκε και υπηρέτησε στη θέση του Γραμματέα Λαϊκής Επιμόρφωσης Νομού Ρεθύμνης και στη συνέχεια προσέφερε της υπηρεσίες του από τη θέση του Γραμματέα του Περιφερειακού Υπηρεσιακού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Νομού Ρεθύμνης. Παράλληλα προσέφερε τις υπηρεσίες του και ως Γραμματέας στη Νομαρχιακή Επιτροπή Παιδείας. Το έτος 1990 επέστρεψε στην οργανική του θέση στο 7ο Δημοτικό Σχολείο Ρεθύμνου και για δύο σχολικά έτη, από το 1996 ως το 1998, είχε την ευθύνη της διεύθυνσης της σχολικής αυτής μονάδας ως αναπληρωτής Διευθυντής.
Το 1998 ορίστηκε Διευθυντής στο νεοϊδρυθέν τότε 15ο Δημοτικό Σχολείο. Στη θέση αυτή υπηρέτησε επί οκτώ σχολικά έτη και ανέλαβε την ευθύνη της οργάνωσης και της πρώτης λειτουργίας της νεοσύστατης αυτής μεγάλης σχολικής μονάδας με επιτυχία. Μετά από 34 χρόνια υπηρεσίας συνταξιοδοτήθηκε το 2007. Παράλληλα με τις υπηρεσιακές του υποχρεώσεις υπήρξε από τα ιδρυτικά μέλη του Κοινωνικού Εκπολιτιστικού Συλλόγου Κισσανών «Το Άγιο Πνεύμα» και διετέλεσε πρόεδρός του επί σειρά ετών. Την περίοδο 1990-1995 διετέλεσε πρόεδρος της «Ένωσης Πολιτιστικών Συλλόγων επαρχίας Αγίου Βασιλείου». Το διάστημα αυτό και μέχρι το 1996 είχε την ευθύνη για την έκδοση της μηνιαίας εφημερίδας «Κέντρος», δημοσιογραφικού οργάνου του φορέα αυτού. Δραστηριοποιήθηκε και στην Αυτοδιοίκηση. Συμμετείχε κι έζησε ενεργά όλες τις θεσμικές αλλαγές της. Εκλέχθηκε Νομαρχιακός Σύμβουλος Επαρχίας Αγίου Βασιλείου στις αρχές του 1993 και συμμετείχε ανελλιπώς στο Νομαρχιακό Συμβούλιο Νομού Ρεθύμνης μέχρι το τέλος του 1994. Το ίδιο διάστημα διετέλεσε και αναπληρωματικό μέλος του νεοσύστατου θεσμού του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης. Συμμετείχε στις εκλογές του Οκτωβρίου 1994 για την ανάδειξη του πρώτου αιρετού Νομαρχιακού Συμβουλίου (1995-1998) και εκλέχτηκε, υπηρετώντας συνολικά για έξι χρόνια τον θεσμό αυτό.
Από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση μεταπήδησε στη συνέχεια στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Το 2002 εκλέχτηκε δημοτικός Σύμβουλος στο Δήμο Λάμπης. Εκλέχτηκε ξανά στο Δήμο (πλέον Αγίου Βασιλείου) το έτος 2010 και το διάστημα 2013-2014 διετέλεσε Αντιδήμαρχος με αρμοδιότητα στα θέματα πολιτισμού και παιδείας. Παράλληλα με τις δραστηριότητες αυτές, ασχολούνταν και με το αγαπημένο του θέμα, την ανάδειξη της ιστορικής Μονής και Σχολής Αγίου Πνεύματος. Ασχολήθηκε με το θέμα αυτό δραστήρια επί τριάντα χρόνια, από το 1980 μέχρι το 2010. Δεν μπόρεσε ποτέ να συμβιβαστεί με την απαξίωση, τη βεβήλωση και την κακοποίηση, που είχε υποστεί αυτό το ιστορικό μνημείο, συμπεριφορές τις οποίες θεωρούσε ανεπίτρεπτες και αναντίστοιχες με τις πολύπλευρες και εθνωφελείς υπηρεσίες του χώρου κατά τη μακραίωνη ιστορία του. Για τη συμβολή του στην ανάδειξη της ιστορίας της Μονής και της Σχολής Αγίου Πνεύματος και την ανακαίνισή της τιμήθηκε από την Επαρχιακή Σύνοδο της Εκκλησίας της Κρήτης, δια του Μητροπολίτη Λάμπης Συβρίτου και Σφακίων, με την ανώτατη διάκρισή της, το έτος 2012.
Το συγγραφικό του έργο απαρτίζεται από τα βιβλία «Μνημεία, ιστορία, παράδοση Κισσού Αγίου Βασιλείου», έκδοση του Πολιτιστικού Συλλόγου Κισσανών στο Ρέθυμνο το έτος 1986, «Η Μονή και η Σχολή Αγίου Πνεύματος στον Κισσό Αγίου Βασιλείου» σε δύο εκδόσεις, η δεύτερη της Ιεράς Μονής Αγίου Πνεύματος το 2010, και «Δαριβιανά ή Νταριβιανά, το χωριό του Δαρίβα». Κι ακόμη απαρτίζεται από εκατοντάδες άρθρα του με ιστορικό, λαογραφικό, αναπτυξιακό και ποικίλο άλλο περιεχόμενο, που έχουν δημοσιευτεί στον ημερήσιο και περιοδικό τοπικό τύπο. Πολλά απ’ αυτά αναφέρονται στην ιστορία της εκπαίδευσης, με πιο χαρακτηριστικό εκείνο με τον τίτλο «Το σχολειό του Σταυρέ, βοήθει μοι». Το Σχολικό Μουσείο τον τίμησε και του ευχήθηκε το έργο της έκδοσης του Μαθητολογίου της αγαπημένης του Σχολής Αγίου Πνεύματος, που στόλισε τον πάτριό του τόπο κι ολόκληρη τη νοτιοδυτική Κρήτη.
Θα συνεχίσουμε όμως με άλλους εκπαιδευτικούς που τιμήθηκαν από το Σχολικό Μουσείο στις επόμενες «Ιστορικές περιηγήσεις».
