Το ρεπορτάζ:

 «Ακόμη  17 αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι, μεταξύ των οποίων και οι ιδρυτές του Facebook, Μαρκ Ζούκερμπεργκ και Ντάστιν Μόσκοβιτς, δεσμεύτηκαν να δωρίσουν τουλάχιστον τη μισή περιουσία τους σε μία φιλανθρωπική εκστρατεία με επικεφαλής τους Γουόρεν Μπάφετ και Μπιλ Γκέιτς.
Συνολικά 57 δισεκατομμυριούχοι συμμετέχουν στο The Giving Pledge (μετάφραση: δέσμευση φιλανθρωπίας), που εγκαινιάστηκε από τον ιδρυτή της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς και τον Γουόρεν Μπάφετ τον Ιούνιο. Η πρωτοβουλία Giving Pledge δεν δέχεται χρήματα, ούτε υποδεικνύει στους ανθρώπους με ποιόν τρόπο θα δωρίσουν τα χρήματά τους, αλλά ζητεί από τους δισεκατομμυριούχους να δεσμευτούν ηθικά ως προς την δωρεά της περιουσίας τους.
«Οι άνθρωποι περιμένουν μέχρι τα τέλη της καριέρας τους για να κάνουν δωρεά. Αλλά γιατί να περιμένει κανείς όταν υπάρχουν τόσα πράγματα για να γίνουν;»,  αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Ζούκερμπεργκ, ο οποίος τον Σεπτέμβριο δώρισε 100 εκατομμύρια δολάρια στα δημόσια σχολεία του Νίουαρκ στο Νιού Τζέρζι.
«Με μία γενιά νέων ανθρώπων που έχουν κοπιάσει για την επιτυχία των εταιριών τους, υπάρχει μία μεγάλη ευκαιρία για πολλούς από εμάς να κάνουμε μία δωρεά νωρίς στη ζωή μας και να δούμε τον αντίκτυπο των φιλανθρωπικών μας προσπαθειών», είπε ο ίδιος.»[1]

  Ι. Η φιλανθρωπία και ο λόγος για αυτή με τη μορφή που παίρνει σε κύκλους ανθρώπων με ανεκτίμητη περιουσία δεν είναι μια πράξη ούτε ένας λόγος χωρίς σκοπιμότητα όπως οι πολλοί θέλουν να πιστεύουν και όπως η ιδεολογία ορίζει να είναι. Βέβαια ατομικά οι προθέσεις δεν μπορεί παρά να είναι καλές και η θυσία μεγάλη. Επιπλέον, δεν μιλάμε για την εκδήλωση πράξεων αλληλοβοήθειας και κοινωνικής αλληλεγγύης, για την ανάγκη που υπάρχει να βοηθάμε ο ένας τον άλλον. Όχι δεν αναφερόμαστε στη φιλανθρωπία με αυτή την καλή και επιθυμητή μορφή. Το πρόβλημα έχει να κάνει πάντα με το γενικό, με το κοινωνικό αν προτιμάτε, και δεν είναι ζήτημα ατομικό. Άρα και η λύση του προβλήματος θα αναχθεί στο καθολικό.

  Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν έθετε το ζήτημα σωστά. Έλεγε πως κανείς δεν μπορεί να ευτυχεί αν υπάρχει έστω και ένας ζητιάνος στον κόσμο. Η πράξη της φιλανθρωπίας επιβεβαιώνει στα μάτια του ότι ο κόσμος εξακολουθεί να είναι άδικος και απάνθρωπος. Ευτυχία θα ήταν η φιλανθρωπία όπως την ξέρουμε να αυτοκαταργηθεί από μια καθολική κοινωνική κατάσταση στην οποία η ανθρωπιά δεν θα συντηρείται ως εξαίρεση. Ευτυχία θα ήταν να μην υπάρχει κανείς που να θεωρείται φτωχός. Ευτυχία θα ήταν το ηθικό να μην έχει καμία σχέση με το οικονομικό που το καταστρέφει ως τέτοιο.

  ΙΙ. Από την αρχαιότητα η καλοκαγαθία είχε υλικό περιεχόμενο και αναγνωριζόταν μόνο στον πολίτη που διέθετε ικανή περιουσία, όπως και η ίδια η ιδιότητα του πολίτη. Ο Χριστιανισμός πρώτος αποσύνδεσε τη φιλανθρωπία από την καθαρή υλική της έκφραση, αφού σε αυτόν οι πλούσιοι δεν έχουν δίκιο. Προχώρησε μάλιστα ακόμη παραπέρα καταδικάζοντας την ηθικότητα της περιουσίας. Στην χριστιανική ηθική δεν αντανακλάται το έχειν, η ύλη και ο πλούτος. Στη μεσαιωνική Ευρώπη ήταν τα μοναστήρια εκείνα που αναλάμβαναν την περίθαλψη των φτωχών, λειτουργώντας έτσι και ως ασφαλιστική δικλείδα για την κοινωνία. Ο φτωχός μπορούσε να βρει καταφύγιο σε αυτά. Με την αλλαγή των παραγωγικών σχέσεων η φτώχεια έπαψε να θεωρείται πρόβλημα. Ήταν φυσικό κάποιοι να πλουτίζουν και κάποιοι να μην έχουν στον ήλιο μοίρα. Αυτό ήταν ένας φυσικός νόμος για την ανερχόμενη τότε αστική τάξη, που μπορούσε να εκμεταλλεύεται την πληθώρα εργατικών χεριών που συνέρρεαν στα αστικά κέντρα από την ύπαιθρο. Η φτώχεια θα γίνει πρόβλημα για την άρχουσα τάξη όταν συνδεθεί με το έγκλημα και τη γενικότερη παραβατική συμπεριφορά. Στον βιομηχανικό 19^ο αιώνα όπου νέες μορφές κοινωνικών σχέσεων συγκροτούνται τίθεται και το ζήτημα της αντιμετώπισης της φτώχειας ως εν δυνάμει απειλής της κοινωνικής σταθερότητας και ως αιτίας για την πρόκληση κοινωνικών αναταραχών. Ξεκινά στη Δύση με τη γέννηση ενός προγραμματισμένου προλεταριάτου, που δημιουργεί το φτωχό πληθυσμό των πόλεων. Η φιλελεύθερη σκέψη στην προσπάθειά της να εξηγήσει τη φτώχεια ως κοινωνικό ζήτημα ταυτίζει την πενία με την αρρώστια, θεωρώντας ως κατάλληλο μέτρο δράσης την πρόληψη. Στη λογική αυτή εντάσσεται ιστορικά και η ανάπτυξη των φιλανθρωπικών δράσεων ως κάτι που συμφωνεί με τις αξίες και την ηθική της αστικής τάξης και  τις επιταγές της χριστιανικής θρησκείας.   

  Έτσι η φτώχεια ανακουφιζόταν από την ελεημοσύνη που αποτελούσε ένα ύψιστο δείγμα χριστιανικής ευλάβειας και πίστης. Παραπέρα το φαινόμενο της πενίας συνδέεται με τους θεσμούς και τις δομές της κοινωνίας, με τις πολιτικές και οικονομικές λειτουργίες του Κράτους. Η αντιμετώπιση της φτώχειας το 19^ο αιώνα παρουσιάζεται ως ένα κοινωνικό ζήτημα, που ενέχει το στοιχείο του ηθικού καθήκοντος για την προάσπιση των αστικών ιδεολογιών. Το φιλελεύθερο καθεστώς του «laissez faire, laissez passer» επινόησε τρόπους υπεράσπισης των αστικών δικαιωμάτων της ιδιοκτησίας και της περιουσίας μέσα από τον διαρθρωτικό μηχανισμό της αγαθοεργίας και της εθελοντικής αλληλοβοήθειας.[2] «Η αγαθοεργία, η ευεργεσία, το σύνολο των ηθικών καθηκόντων του πλουσίου απέναντι στο φτωχό, τα οποία διατυπώνει η φιλανθρωπία, θεωρούνται ως το συμπλήρωμα απολύτως αντιφατικό προς τη λογική του συστήματος αλλά απαραίτητο για να εξασφαλιστεί η επιβίωσή του»^[3].

 Το αίτημα των κοινωνιών για συλλογικές δομές κοινωνικής προστασίας εκφράστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα με την θεσμοθέτηση και ανάπτυξη του κοινωνικού κράτους. Το κράτος πρόνοιας είναι ευρωπαϊκό δημιούργημα και διευρύνεται αμέσως μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο σε μια Ευρώπη ερείπιο. Στόχος του ήταν η άρση των κοινωνικών διαφορών με την ανακατανομή του πλούτου, την ενίσχυση των ασθενέστερων κοινωνικών ομάδων, την διατήρηση της καταναλωτικής τους ικανότητας και πρόσβασης στις κρατικές παροχές. Το κράτος πρόνοιας κύρια απέβλεπε στην ρύθμιση του συστήματος ώστε να προλαμβάνονται οι εναντίον του ανατρεπτικές κινήσεις από τα κάτω. Ήδη από το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα η άνοδος των εργατικών κομμάτων είχε σπείρει τον τρόμο στην  αστική τάξη, όχι άδικα. Φιλελεύθεροι και σοσιαλιστές σπεύδουν να στηρίξουν τις δομές που μπορούσαν να εγγυηθούν ότι το φάντασμα της Επανάστασης θα απομακρυνόταν  ταχύτατα από την Ευρώπη. Η ευρωπαϊκή κοινωνική νομοθεσία υπήρξε και το αποτέλεσμα των εργατικών αγώνων απέναντι στους εργοδότες και όχι μόνο ζήτημα «καλής θέλησης»  των κυβερνώντων.  

ΙΙΙ. Η φιλανθρωπική πρωτοβουλία «Giving Pledge» αποτελείται από ισχυρά χαρτιά του παγκόσμιου καπιταλισμού. Ανθρώπους επιτυχημένους που μπορεί ατομικά να μη φταίνε σε τίποτα για την κατάντια του συστήματος που τους δημιούργησε. Δεν μας απασχολούν τα πρόσωπα ατομικά. Σημασία έχει αυτό που κρύβεται πίσω από αυτά και που ενδεχομένως το αγνοούν και κάποια από αυτά. Ο καπιταλισμός μπορεί να αγοράζει και να πωλεί ανθρώπους, κυρίως τα ίδια τα γρανάζιά του που πια έχουν αυτοματοποιηθεί. Παραθέτουμε τα ακόλουθα στοιχεία για το ποιοι αποτελούν τους κύριους υποστηρικτές της φιλανθρωπικής πρωτοβουλίας:                        Ο Theodore J. Forstmann είναι ιδρυτής και πρόεδρος ενός παγκόσμιου δικτύου αθλητικών και μη μέσων ενημέρωσης. Ο Larry Ellison είναι συνιδρυτής και  πρόεδρος πολυεθνικής εταιρίας παραγωγής λογισμικού. Ο  Jon Huntsman είναι επιτυχημένος αμερικανός επιχειρηματίας (ανάμεσα σε πολλά του ανήκει και μία εταιρία χημικών), πατέρας του πρώην αμερικανού πρέσβη στην Κίνα. Το σημαντικότερο απ’ όλα, είναι συγγραφέας του βιβλίου με τον τίτλο «Οι νικητές δεν κλέβουν ποτέ: Καθημερινές αξίες που μάθαμε σαν παιδιά αλλά ίσως ξεχάσαμε».[4] Ο George Kaiser είναι πρόεδρος της B.O.K. Financial Corporation, χρηματιστικής εταιρίας. Ο Ronald Owen Perelman είναι επενδυτής που βγάζει τεράστια κέρδη από τις μεταπωλήσεις επιχειρήσεων. Ο Thomas Boone Pickens είναι χρηματιστηριακός επενδυτής. Ο David Rubenstein είναι ιδρυτής της The Carlyle Group, μίας από τις μεγαλύτερες εταιρίες διαχείρισης επενδυτικών κεφαλαίων παγκοσμίως. Ο Thomas Denny Sanford είναι ιδρυτής μεγάλου τραπεζικού πιστωτικού ιδρύματος. Ο James E. Stowers είναι ιδιοκτήτης εταιρίας επενδύσεων. Οι Herbert Sandler και Thomas Boone Pickens είναι αμερικανοί επενδυτές ιδρυτές εταιριών επενδύσεων. Ο John P. Morgridge είναι πρόεδρος της Cisco systems, πολυεθνικής εταιρίας δικτύων επικοινωνίας, ηλεκτρονικών ειδών και υπηρεσιών. Μέλος της φιλανθρωπικής ομάδας υπήρξε και ο David Rockefeller, πατριάρχης της γνωστής αμερικανικής οικογένειας.