Η ακρίβεια έχει εξελιχθεί σε μια από τις μεγαλύτερες καθημερινές προκλήσεις για τα ελληνικά νοικοκυριά. Εδώ και πάνω από δύο χρόνια, οι τιμές σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες ανεβαίνουν αδιάκοπα, επηρεάζοντας τη ζωή εκατομμυρίων πολιτών και συρρικνώνοντας την αγοραστική δύναμη, ιδιαίτερα των μεσαίων και χαμηλότερων εισοδημάτων.

Οι ανατιμήσεις ξεκίνησαν δειλά μέσα στην εποχή του κορονοϊού , κορυφώθηκαν με τον πόλεμο στην Ουκρανία, και σήμερα συνεχίζονται με ρυθμούς που τρομάζουν. Το ψωμί, το γάλα, τα καύσιμα, τα ενοίκια, το ρεύμα — τίποτα δεν μένει ανεπηρέαστο. Ο πληθωρισμός μπορεί να έχει παρουσιάσει σημάδια αποκλιμάκωσης σε επίπεδο ποσοστών, ωστόσο οι τιμές παραμένουν ψηλά, χωρίς να επιστρέφουν στα προ κρίσης επίπεδα.

Σημαντικό ρόλο στην ακρίβεια παίζει η ενέργεια. Παρά τις επιδοτήσεις, οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος εξακολουθούν να είναι υψηλοί, ειδικά για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια. Παράλληλα, οι τιμές των ενοικίων στις πόλεις έχουν εκτοξευθεί, λόγω της αυξημένης ζήτησης και της εξάπλωσης των βραχυχρόνιων μισθώσεων (τύπου Airbnb).

Η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε μια σειρά μέτρων για την ανακούφιση των πολιτών: Market Pass, Fuel Pass, επίδομα θέρμανσης και έκτακτα επιδόματα σε ευάλωτες ομάδες. Όμως, αυτά τα μέτρα δεν αρκούν. Η ακρίβεια μοιάζει περισσότερο με χρόνιο φαινόμενο παρά με παροδική κρίση.

Απαιτούνται πιο δομικές παρεμβάσεις: μείωση ΦΠΑ σε βασικά αγαθά, ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά, φορολογικές ελαφρύνσεις και στρατηγική ενεργειακής αυτάρκειας.

Η Ελλάδα εισάγει πολλά από τα αγαθά που καταναλώνει, ενώ η ενεργειακή της εξάρτηση παραμένει μεγάλη. Αν δεν ενισχύσουμε την εγχώρια παραγωγή και δεν γίνουν διαρθρωτικές αλλαγές, θα ζούμε σε ένα περιβάλλον διαρκών ανατιμήσεων.

Το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι ο κοινωνικός αντίκτυπος της ακρίβειας. Η φτώχεια απειλεί όχι μόνο τα χαμηλά, αλλά και τα μεσαία στρώματα. Όλο και περισσότεροι πολίτες δηλώνουν πως αναγκάζονται να κόψουν από είδη πρώτης ανάγκης, από διακοπές, έως και από βασικές διατροφικές ομάδες.

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, το 71% των εργαζομένων δηλώνει ότι δεν μπορεί να καλύψει τις βασικές του ανάγκες μέχρι το τέλος του μήνα.

Η ακρίβεια δεν δείχνει να φεύγει σύντομα. Και όσο διατηρείται αυτή η κατάσταση, τόσο βαθαίνει το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων και αυξάνεται η πίεση στην πολιτική ηγεσία.

Η ακρίβεια στην Ελλάδα δεν είναι ένα φαινόμενο προσωρινό ούτε απλώς αποτέλεσμα εξωτερικών κρίσεων. Είναι και προϊόν χρόνιων στρεβλώσεων και ανεπαρκειών. Η αντιμετώπισή της απαιτεί σχέδιο, αποφασιστικότητα και κοινωνική δικαιοσύνη. Σε μια εποχή που η σταθερότητα και η ευημερία απειλούνται, η πολιτεία οφείλει να σταθεί δίπλα στους πολίτες, προστατεύοντας την αξιοπρέπεια και το δικαίωμα όλων σε μια αξιοπρεπή ζωή.

Το μεγάλο ερώτημα παραμένει: Θα μετατραπεί η σημερινή ακρίβεια σε μια νέα «κανονικότητα» ή θα ληφθούν μέτρα ουσίας που θα αλλάξουν το τοπίο; Η απάντηση, προς το παρόν, παραμένει ανοιχτή.