ΑΝΑΓΚΗ ΑΜΕΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ
Σοβαρά οικονομικά προβλήματα έχει προκαλέσει η πανδημία του κορωνοϊού στα ταμειακά δεδομένα των θεσμών της αυτοδιοίκησης με τους δήμους της Π.Ε. Ρεθύμνου να διαπιστώνουν σοβαρές επιπτώσεις στα διαθέσιμα τους. Η σύνταξη των προϋπολογισμών του 2021 βρήκε τα οικονομικά επιτελεία και των πέντε δήμων μπροστά στην πραγματικότητα της σοβαρής μείωσης εσόδων. Η οικονομική κρίση αποτυπώθηκε ξεκάθαρα τόσο από την αδυναμία των πολιτών να ανταποκριθούν στην αποπληρωμή των δημοτικών τελών, όσο και με τις απώλειες από τον τουρισμό.
Και μπορεί φέτος να κατάφεραν να συντάξουν οικονομικούς προϋπολογισμούς για τον επόμενο χρόνο, καθώς μετρούσε το οικονομικό έτος 2019, όμως με το ισχύον σύστημα, το οποίο απαιτεί ρεαλιστική οικονομική αποτύπωση των δεδομένων, τίθεται σοβαρό ζήτημα για τους προϋπολογισμούς το μεθεπόμενο. Ειδικά οι τουριστικοί δήμοι, πιθανόν, να μην καταφέρουν να συντάξουν προϋπολογισμούς για το 2022, όπως οι ίδιοι οι δήμαρχοι δήλωσαν στην εφημερίδα «Ρέθεμνος».
Το πώς έχουν τα δεδομένα στους πέντε δήμους της Π.Ε. Ρεθύμνου, ανέλυσαν οι ίδιοι οι δήμαρχοι, οι οποίοι απάντησαν στα ερωτήματα για το πόσο επηρέασε την σύνταξη του φετινού προϋπολογισμού του δήμου τους η οικονομική συγκυρία που έχει προκύψει λόγω της πανδημίας του covid -19, το πώς αντιμετώπισαν τα προβλήματα που προέκυψαν, σε ποιες περικοπές προχώρησαν και πώς ανασχεδίασαν το τεχνικό τους πρόγραμμα. Οι Δήμαρχοι στέλνουν παράλληλα το μήνυμα τους στην κυβέρνηση για το πως θα πρέπει να στηρίξει το κράτος τους δήμους ώστε να ξεπεράσουν τα προβλήματα που προέκυψαν με την πανδημία.
ΔΗΜΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ
Ο Δήμαρχος Ρεθύμνης κ. Γιώργης Μαρινάκης δήλωσε στην εφημερίδα μας, ότι «Η διαδικασία της σύνταξης του Προϋπολογισμού του Δήμου Ρεθύμνης για το 2021 είναι ακόμα σε εξέλιξη -τα προηγούμενα έτη είχε ήδη εγκριθεί από το ΔΣ- και αυτό από δική μας επιλογή. Θέλαμε να έχουμε πριν από τη σύνταξη του, όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα της εξέλιξης της πανδημίας, η οποία επηρεάζει άμεσα και τη σύνταξη του για το 2021, όπως και την εκτέλεση αυτού κατά το τρέχον έτος. Ο βασικός τομέας του υπό σύνταξη προϋπολογισμού που επηρεάζεται από την πανδημία είναι αυτός του Τεχνικού Προγράμματος από ίδιους πόρους του Δήμου. Αυτό οφείλεται στην κατακόρυφη πτώση των εσόδων μας το 2020 που ξεπερνά το 35% στους ίδιους πόρους και το 20% στα έσοδα για την ανταποδοτική υπηρεσία της καθαριότητας. Σε απόλυτα νούμερα έχουμε απώλεια που υπερβαίνει τα 5.000.000 €. Έτσι για το 2021 θα διαθέσουμε νέα χρήματα από ίδιους πόρους για έργα 1.200.000 €, σε αντίθεση με τα προηγούμενα έτη που ξεπερνούσαν τα 3.000.000 €. Ευτυχώς αυτό το κενό έρχεται να το καλύψει η ετοιμότητα μας σε μελέτες και προτάσεις σε χρηματοδοτικά εργαλεία, περιφερειακά, εθνικά και ευρωπαϊκά, τα οποία θα ενισχύσουν σημαντικά τον προγραμματισμό μας σε έργα και παρεμβάσεις. Αυτονόητο είναι ότι θα επηρεάσει και τις λειτουργικές μας δαπάνες οι οποίες θα εμφανιστούν μειωμένες το 2021. Αντίθετα θα αυξηθούν αυτές που αφορούν τα μέτρα προστασίας από τον covid-19 και αυτές της στήριξης της πληττόμενης κοινωνίας από την οικονομική κρίση, αποτέλεσμα της πανδημίας.»
Ο κ. Μαρινάκης συμπλήρωσε, ότι, «Ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι δεδομένος σε κάθε κρίση που αντιμετωπίζει η κοινωνία. Πολύ περισσότερο στη συγκεκριμένη συγκυρία, κατά την οποία η κρίση είναι πολυσήμαντη: υγειονομική, εργασιακή, κοινωνική. Οφείλουμε λοιπόν να κρατήσουμε όρθιο το σύστημα για να στηρίξει τις ευπαθείς ομάδες των συμπολιτών μας τώρα που πραγματικά έχουν ανάγκη. Με δεδομένο όμως ότι τα έσοδα μας υπολείπονται των προϋπολογισθέντων δαπανών κατά πολύ, ενώ παράλληλα οι ανάγκες έχουν αυξηθεί κατακόρυφα σε όλες τις δομές, χρειαζόμαστε πόρους. Εδώ λοιπόν θα πρέπει να έρθει αρωγός το κράτος ενισχύοντας την αυτοδιοίκηση προκειμένου να αντεπεξέλθει σε αυτές τις επιτακτικές υποχρεώσεις. Μέχρι σήμερα το κράτος έχει δώσει στο Δήμο μας το ποσό του 1.450.000 €, το οποίο υπολείπεται βέβαια των πραγματικών αναγκών. Σαν Δήμος Ρεθύμνης σε διαβούλευση με το ΥΠ.ΕΣ. πετύχαμε ώστε η βοήθεια προς τους Δήμους να μην είναι οριζόντια, αλλά ανάλογη των απωλειών των εσόδων τους, κάτι που εξασφαλίζει απόλυτη δικαιοσύνη. Στην αντιμετώπιση της κρίσης δεν γίνεται Δήμοι που δεν υπέστησαν καμιά απώλεια και αντιμετωπίζονται το ίδιο με αυτούς που επλήγησαν πραγματικά. Ευελπιστούμε ότι η προσπάθεια του κράτους θα συνεχιστεί με αντικειμενικά κριτήρια.»
Τέλος ο Δήμαρχος Ρεθύμνου κ. Μαρινάκης, επισήμανε, ότι «Ως δημοτική αρχή έχουμε τη φιλοσοφία ότι όταν υπάρχει κρίση και δυσκολία τότε πρέπει να βάζουμε προτεραιότητες. Για εμάς σήμερα περισσότερο από ποτέ προέχει το κοινωνικό πρόσωπο του δήμου, με την ενίσχυση των κοινωνικών δομών του αλλά και την στήριξη με κάθε τρόπο των πληττόμενων ομάδων. Θέλουμε να δημιουργήσουμε έργο, μέσω της υπερδραστηριότητας του δημοτικού συστήματος, ώστε μέσω αυτού να προστατευθούν οι ευπαθείς ομάδες, αλλά και να ενισχυθεί η απασχόληση, η τοπική κοινωνία και γενικότερα η τοπική οικονομία. Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθεί και το κεντρικό κράτος, ανοίγοντας όσο το δυνατόν περισσότερες προσκλήσεις χρηματοδοτικών εργαλείων και μέσω των άμεσων και αντικειμενικών αξιολογήσεων των προτάσεων της Αυτοδιοίκησης, θα τονώσει τις τοπικές οικονομίες όχι μόνο με επιδόματα αλλά κυρίως με την ενίσχυση της οικονομίας αλλά και της απασχόλησης που εξασφαλίζουν τα δημόσια έργα.»
ΔΗΜΟΣ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ
Ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Δημήτρης Κόκκινος δήλωσε τα εξής: «Ο Προϋπολογισμός του Δήμου Μυλοποτάμου ανέρχεται σε 24.015.000 ευρώ. Δυστυχώς οι απώλειες εσόδων είναι τεράστιες. Οι δημότες στην πλειοψηφία τους δεν έχουν πληρώσει τα δημοτικά τέλη λόγω των δικών τους οικονομικών προβλημάτων ενώ η μερική λειτουργία των ξενοδοχείων και των τουριστικών επιχειρήσεων εν γένει, συνέβαλε στην καταβαράθρωση των εσόδων. Μην ξεχνούμε επίσης τις μειώσεις δημοτικών τελών για όλες τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, που επίσης προκάλεσαν πρόσθετες απώλειες. Η χρονιά που πέρασε άφησε σοβαρές οικονομικές πληγές στο ταμείο του δήμου Μυλοποτάμου και θεωρώ πως αν και φέτος κλείσαμε προϋπολογισμό, καθώς μετρούν τα έσοδα του 2019, του χρόνου μάλλον θα είναι αδύνατον, όπως άλλωστε, θεωρώ πως θα σας πουν και όλοι οι δήμαρχοι που γνωρίζουν καλά το πώς λειτουργεί η οικονομική αλυσίδα των δήμων. Το ’21 έχουμε προϋπολογισμό. Η πανδημία του κορωνοϊού, η οποία ήρθε στο τέλος μιας επίσης οικονομικά δύσκολης δεκαετίας, ανέτρεψε όποια ισορροπία είχαμε πετύχει στα οικονομικά μας δεδομένα με αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλη ανησυχία για το μέλλον και το πώς θα διαχειριστούμε ζωτικές ανάγκες του δήμου μας. Αυτή η κατάσταση μας ανάγκασε να προβούμε σε σειρά περικοπών και στο να περιοριστούμε στα άκρως απαραίτητα. Αυτό δεν μας ευχαριστεί καθόλου και θεωρούμε, πως έχουμε μπροστά μας μια δύσκολη περίοδο, για την οποία θα πρέπει να δώσουμε σκληρές μάχες, προκειμένου να διατηρήσουμε τα κεκτημένα μας και να μην επιτρέψουμε την διακοπή της ροής της αναπτυξιακής διαδικασίας, αξιοποιώντας τα έργα που έχουμε σε εξέλιξη και βέβαια διεκδικώντας συνεχώς πόρους από κάθε ένα πρόγραμμα που είναι δυνατόν να αντλήσουμε τα απαιτούμενα κονδύλια για τις ανάγκες του δήμου μας.»
Ο κ. Κόκκινος, σημείωσε επίσης ότι, «Το κράτος θα πρέπει να προβεί σε γενναίες χρηματοδοτήσεις προς του Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Θα πρέπει να απλοποιήσει τις διαδικασίες και επιτέλους να σταματήσει να λειτουργεί με συνεχώς διογκούμενη την γραφειοκρατία και με περίπλοκες διαδικασίες, που τελικά αποτελούν τροχοπέδη στην αναπτυξιακή διαδικασία. Πρέπει να επιτρέψει να καλυφθούν οι ανάγκες μας σε προσωπικό, να ανοίξει ευκαιρίες και να αντιληφθεί πως αν δεν στηρίξει τους δήμους και τους πολίτες, τότε θα καταρρεύσει όλο το σύστημα. Η φτώχεια των πολιτών, σημαίνει φτώχεια των δήμων, άρα γίνεται φτώχεια του κράτους, που καλείται να ξεπεράσει τις συμπληγάδες και να ανοίξει προοπτικές.»
ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ο Δήμαρχος Αγίου Βασιλείου κ. Γιάννης Ταταράκης δήλωσε τα εξής: «Ο Π/Υ μας για το έτος 2021 έκλεισε στο ποσό των 25.379.981,52 και συμπεριλαμβάνει τεχνικό πρόγραμμα ύψους 18.222.177,31 €. Η πανδημία covid- 19 φυσικά και αποτέλεσε σημαντική συνισταμένη για το σχεδιασμό μας καθώς οι δαπάνες πρόληψης και προστασίας της δημόσιας υγείας είναι αδιαπραγμάτευτα αυξημένες . Αφορούν μέσα προστασίας , υλικά απολύμανσης και καθαριότητας υπηρεσίες απολύμανσης κτιρίων ,του Δήμου και όλων των δομών μας καθώς και προσλήψεις προσωπικού στον ευαίσθητο τομέα της καθαριότητας.
Τα έσοδα μας έχουν πληγεί σημαντικά όχι μόνο λόγω της γενικότερης οικονομικής ύφεσης που επέφερε η πανδημία άλλα όπως ξέρετε είμαστε και τουριστικός δήμος και οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις μας το μεγαλύτερο διάστημα παρέμειναν κλειστές. Αυτά φυσικά και αποτυπώνονται στους προϋπολογισμούς μας με μειωμένες προβλέψεις εσόδων που όπως φαίνεται θα συνεχιστούν και το επόμενο έτος.
Το κράτος μέχρις στιγμής μας έχει δώσει συνολικά 3 έκτακτες επιχορηγήσεις συνολικού ύψους 120.035,26 € που καλύπτουν ένα μικρό μέρος των συνολικών απωλειών μας και αποτελούν μία μικρή τόνωση της ταμιακής ρευστότητα όλων των δήμων . Το σημαντικότερο σημείο όμως εδώ που ίσως δεν έχει γίνει αντιληπτό από τους δήμους είναι το εξής :
Οι οδηγίες σύνταξης Π/Υ των ΟΤΑ τα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με τον αυστηρότατο έλεγχο τους από το παρατηρητήριο Οικονομικής Αυτοτέλειας επιβάλλουν τη σύνταξη ρεαλιστικών προϋπολογισμών το ανώτατο ύψος των οποίων καθορίζεται από το σύνολο των εισπραχθέντων τακτικών εσόδων των δύο προηγούμενων ετών . Συγκεκριμένα για το έτος 2021 το ανώτατο ποσό που μπορεί να εγγραφεί δεν μπορεί να υπερβαίνει το σύνολο των εισπραχθέντων του 2019 προσαυξημένο κατά τη θετική διαφορά (αν υπάρχει) των αντίστοιχων εισπραχθέντων 2020 . Επειδή η πανδημία αποτυπώθηκε αρνητικά στους προϋπολογισμούς του 2020 εκτιμώ ότι δεν θα υπάρχει θετική διαφορά για κανένα προϋπολογισμό δήμου φέτος. Αυτό σημαίνει ότι και ο δικός μας αλλά και όλοι οι Π/Υ των Δήμων φέτος θα έχουν έτος αναφοράς το ανώτατο ύψος των εισπραχθέντων εσόδων του έτους 2019 και κατά συνέπεια η κρίση της πανδημίας δε θα δυσκολέψει σημαντικά τη σύνταξη αλλά όχι την εκτέλεση τους, για το έτος 2021. Η μεγάλη αδυναμία αν δεν προκύψει κάποια νομοθετική ρύθμιση θα προκύψει για τους Π/Υ του 2022 . Επιπλέον οι απώλειες τακτικών εσόδων που μειώνουν το ανώτατο ύψος των νέων Π/Υ δεν αναπληρώνονται από τα έσοδα των κρατικών επιχορηγήσεων λόγω covid που αναφέραμε καθώς εγγράφονται σε κωδικούς μη τακτικών εσόδων και αυτό είναι και το βασικότερο σημείο πάνω στο οποίο το κράτος πρέπει να στηρίξει τους δήμους (για να απαντήσω και στο 2ο ερώτημα σας) καθώς το 2022 θα είναι σχεδόν αδύνατη η σύνταξη Π/Υ για όλους τους Δήμους.»
ΔΗΜΟΣ ΑΜΑΡΙΟΥ
Από την πλευρά του ο Δήμαρχος Αμαρίου κ. Παντελής Μουρτζανός τόνισε, ότι «Ο προϋπολογισμός του Δήμου Αμαρίου για το έτος 2021 ανέρχεται σε 16 εκατ. ευρώ, το τεχνικό πρόγραμμα δε σε 13,4 εκατ. ευρώ. Έχουν μειωθεί σε μεγάλο βαθμό τα έσοδα του Δήμου λόγω της πανδημίας με αποτέλεσμα να επηρεαστεί η σύνταξη του νέου προϋπολογισμού. Ο Δήμος μας έχει ενισχυθεί με το συνολικό ποσό των 164.000 ευρώ από το Υπουργείο Εσωτερικών, για την κάλυψη έκτακτων και επιτακτικών αναγκών που προκλήθηκαν από την εμφάνιση του covid-19, το οποίο βοήθησε στη λύση μέρους των λειτουργικών μας προβλημάτων. Προβλήματα επίσης αντιμετωπίζουμε στο χρόνο ωρίμανσης και λήψης των απαραίτητων αδειοδοτήσεων των έργων μας, απόρροια της υπολειτουργίας των Δημόσιων Υπηρεσιών λόγω covid-19. Είναι αναγκαίο να συνεχιστεί η έκτακτη επιχορήγηση των Δήμων για όσο διάστημα διαρκέσει η πανδημία καθώς έχουμε επιφορτιστεί με πρόσθετα καθήκοντα ενώ συγχρόνως έχουν μειωθεί οι ίδιοι πόροι.»
Ο κ. Μουρτζανός συμπλήρωσε, ότι «Το κράτος θα μπορούσε εκτός από την απαραίτητη συνέχιση των έκτακτων οικονομικών ενισχύσεων να προχωρήσει στην έγκριση προσλήψεων κατ' εξαίρεση, ειδικά για ορεινούς ή νησιωτικούς δήμους όπως είμαστε εμείς, με εξειδικευμένο προσωπικό για τη στελέχωση των τεχνικών και οικονομικών υπηρεσιών αλλά και των κοινωνικών δομών λόγω των προβλημάτων που ήδη βιώνουμε και προβλέπεται να επιδεινωθούν. Τέλος, το κράτος με τη συμβολή των σύγχρονων τεχνολογικών δυνατοτήτων που μας παρέχει η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, μπορεί να προωθήσει την απλοποίηση των διαδικασιών και την αύξηση των ρυθμών αποτελεσματικότητας των εμπλεκόμενων υπηρεσιών.»
ΔΗΜΟΣ ΑΝΩΓΕΙΩΝ
Ο Δήμαρχος Ανωγείων κ. Σωκράτης Κεφαλογιάννης δήλωσε από την πλευρά του, ότι «Ο προϋπολογισμός και του Δήμου μας είναι συνυφασμένος με την οικονομική συγκυρία, και εσχάτως με τις ζημίες που παθαίνουμε από κάθε κακοκαιρία. Η πίεση που έχουν δεχθεί οι δημότες μας και οι τοπικές επιχειρήσεις έχει αρχίσει να φαίνεται αισθητά στους οικονομικούς δείκτες των τελών και των φόρων. Οι αγρότες είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο στον τόπο μας και έχουν πληγεί και αυτοί σε όλα τα επίπεδα από την πανδημία. Η απουσία δε των χιλιάδων επισκεπτών του καλοκαιριού, αλλά πολύ περισσότερο και του χειμώνα που θα μπούμε σε λίγες μέρες, θα πιέσει τα πράγματα προς τα κάτω. Φοβάμαι λοιπόν ότι οι αριθμοί δεν μπορούν να απεικονίσουν την πραγματικότητα της τοπικής οικονομίας και η οποία θα φανεί πιστεύω κάπου στο Πάσχα. Προέχει βέβαια να βγούμε αλώβητοι από αυτή την πανδημία και οι αριθμοί θα σωθούν σίγουρα με την βοήθεια της πολιτείας.»
Ο κ. Κεφαλογιάννης, επισήμανε ακόμα, ότι «Πιστεύω ότι η έκτακτες χρηματοδοτήσεις που ήρθαν στους Δήμους λόγω της πανδημίας κάπως ισορρόπησαν τα πράγματα όσο αφορά τις άμεσες δαπάνες που δημιουργήθηκαν, (απολυμάνσεις, νέα υγειονομικά πρωτόκολλα, τηλε εκπαίδευση κ.α.) . Παράλληλα πάρθηκαν νομοθετικές πρωτοβουλίες που βοήθησαν στην άμεση υλοποίηση δράσεων. Είδαμε ότι όποτε κρατήθηκε να εκτελεστεί κεντρικά μια δράση, π.χ. με τα σχολεία τα πράγματα δεν πήγαν όπως θα έπρεπε. Πιστεύω ότι θεσμικά και στην συνείδηση του κόσμου αλλά και της πολιτείας δύο πράγματα βγήκαν ενισχυμένα, το Εθνικό σύστημα υγείας και η τοπική αυτοδιοίκηση .Πιστεύω λοιπόν ότι στον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας θα πρέπει αυτοί οι δύο θεσμοί να ενισχυθούν και θεσμικά και οικονομικά. Ο διάλογος και οι τρόποι θα βρεθούν, αρκεί να καταλήξουμε στην παραπάνω παραδοχή.»
