ΑΝΑΛΥΕΙ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΙΚΟΣ ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ
Έντονη ανησυχία διακατέχει την κοινή γνώμη για τα όσα συμβαίνουν με την προκλητική Τουρκία, η οποία ξεκάθαρα πλέον απειλεί την Εθνική μας κυριαρχία στο Αιγαίο. Τα τελευταία γεγονότα που σχετίζονται με την έκδοση Navtex για σεισμικές έρευνες από το Oruc Reis νοτιο-ανατολικά του Καστελόριζου, έως την ώρα έκδοσης της εφημερίδας μας, δεν είχε προκαλέσει κάποιο θερμό επεισόδιο, στο οποίο, ωστόσο, οι δύο χώρες έφτασαν κοντά την νύχτα της περασμένης Τρίτης.
Ίσως την ώρα κυκλοφορίας της εφημερίδας τα δεδομένα να έχουν αλλάξει. Να είναι χειρότερες οι καταστάσεις, καθώς σχεδόν όλοι οι αναλυτές, θεωρούν, ότι αργά ή γρήγορα η σύγκρουση δεν θα αποφευχθεί. Η εμμονή της Τουρκίας να μετατρέψει την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου και το Αιγαίο στην νέα «γαλάζια της πατρίδα», αποτελεί γεγονός. Απέναντι σε αυτό οι Έλληνες απαιτούν ομοψυχία και εθνική συναίνεση από τα πολιτικά κόμματα καθώς επίσης αποφασιστικότητα και μεγαλοψυχία από όλους όσοι έχουν επωμιστεί το βάρος της εθνικής άμυνας και της διασφάλισης των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Ζητήσαμε την ανάλυση των δεδομένων στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας από τον κ. Νίκο Παπαδάκη, Καθηγητή και Διευθυντή του Κέντρου Πολιτικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης και Αν Διευθυντή του Κέντρου Ερευνών και Μελετών του Πανεπιστημίου Κρήτης. Διευκρινίζουμε, ότι η συζήτηση με τον κ. Παπαδάκη, έγινε χθες. Δηλαδή, χωρίς τις όποιες εξελίξεις βρίσκονται στην επικαιρότητα από το απόγευμα της Παρασκευής.
Προφανώς, και ο διαπρεπής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης, δεν αποκλείει κάποιο θερμό επεισόδιο καθώς ο στόχος της Τουρκίας είναι τα ενεργειακά αποθέματα που ανήκουν στην χώρας μας και στην Κύπρο και για το λόγο αυτό επισημαίνει την σημασία που έχει η διεθνοποίηση του ζητήματος, ειδικά στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Η ΓΑΛΑΖΙΑ ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ … ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ»
Τα ενεργειακά αποθέματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου είναι ο στόχος του Ερντογάν, όπως αναλύει και ο καθηγητής κ. Παπαδάκης, ο οποίος τόνισε στην εφημερίδα μας τα εξής «Η έκδοση της Navtex για σεισμικές έρευνες από το Oruc Reis νοτιο-ανατολικά του Καστελόριζου, σε περιοχή που περιλαμβάνει και τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ (όπως και της κυπριακής, ενώ είναι πάνω στα όρια της αιγυπτιακής υφαλοκρηπίδας), αποτελεί μια εξαιρετικά επικίνδυνη κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας, που συνδέεται με την στρατηγική της γαλάζιας πατρίδας, στο βάθος των οποίων βρίσκεται η επιδίωξη της Τουρκίας να αποκτήσει τον έλεγχο των υδρογονανθράκων της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Το κλίμα επιβαρύνεται και από τις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από το Καστελόριζο και το σύμπλεγμα της Μεγίστης. Η Ελλάδα έχει καταστήσει σαφές ότι δεν επιθυμεί μεν την στρατικοποίηση της έντασης, ωστόσο δεν πρόκειται επ’ ουδενί να ανεχθεί την παραμικρή παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.
Ενδεχομένως η επίσπευση από μεριάς Τουρκίας να συνδέεται με την κύρωση της συμφωνίας για τον EastMed από τα κοινοβούλια της Κύπρου και του Ισραήλ, αλλά και το ενδεχόμενο να επίκειται η οριοθέτηση ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου (όπως έχουν επισημάνει αρκετοί αναλυτές), αλλά σίγουρα συνδέεται με την ηχηρή απουσία της Αμερικής, σε ανώτατο επίπεδο, από τις εξελίξεις και την παρουσία Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ.»
Ο ίδιος συνεχίζει αναλύοντας διεξοδικά τα πως και τα γιατί της τουρκικής προκλητικότητας, επισημαίνοντας τα εξής: «Η Τουρκία προχωρά ήδη σε μία μείζονα πρόκληση, με την έκδοση της Navtex για μια σειρά από λόγους (Τραμπ, ανοχή διεθνούς κοινότητας σε μια σειρά ενεργειών της, στρατηγικοί ενεργειακοί σχεδιασμοί της κλπ). Σε κάθε περίπτωση, θα φανεί σύντομα αν η Τουρκία θέλει να τεστάρει τις αντοχές μας αλλά και να κατοχυρώσει κάποια υποθήκη ως προς την συγκεκριμένη περιοχή με την κίνηση - αβλαβή διέλευση/εις του σεισμογραφικού ή αν σκοπεύει να το πάει μέχρι τέλους, επιχειρώντας όντως να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες στην υφαλοκρηπίδα μας και συνακόλουθα να οδηγήσει την κατάσταση σε θερμό επεισόδιο, με πιθανό απώτερο δικό της σκοπό να μας οδηγήσει σε διμερείς διαπραγματεύσεις.
Μετά την συμφωνία με τη Λιβύη κι ειδικότερα με την Κυβέρνηση του Φάγεζ αλ Σάρατζ, η Τουρκία κλιμακώνει επικίνδυνα την επιθετικότητα της και η έκδοση της Navtex είναι η σημαντικότερη κλιμάκωση μέχρι τώρα. Η κίνηση αυτή της Τουρκίας είναι ξεκάθαρη αναβάθμιση της πρόκλησης ως τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Το έχουμε ξαναπεί, ότι η Τουρκία είναι μια αναθεωρητική δύναμη, που αυτό-προσλαμβάνεται ως μια περιφερειακή υπερδύναμη (με δεδομένη και την κλιμακούμενη νέο-οθωμανική προσέγγιση με όρους ανασύστασης της οθωμανικής επιρροής), η οποία θεωρεί ότι οι μεταβλητές της ισχύος έχουν αλλάξει προς όφελος της, ενώ εργαλειοποιεί με κάθε δυνατότητα το ρευστό πολυπολικό διεθνές σύστημα και κυρίως την ηχηρή απουσία της Αμερικής στο γεωπολιτικό παίγνιο στην Αν. Μεσόγειο και την προσωπική στήριξη του Τραμπ σε όλες τις ενέργειες του Ερντογάν μέχρι τώρα. Όπως είχε επισημάνει εύστοχα και έγκαιρα ο Καθηγητής Άγγελος Συρίγος «η Τουρκία προχωρά ουσιαστικά στην υλοποίηση του χάρτη που έστειλε στον ΟΗΕ στις 18 Μαρτίου 2020... Με βάση αυτόν διεκδικούν ολόκληρο το βόρειο τμήμα της Ανατολικής Μεσογείου και υλοποιούν την έννοια της «Γαλάζιας Πατρίδας». Εξηγούν στην πράξη, δηλαδή, πώς μεταφράζεται αυτός ο χάρτης της «Γαλάζιας πατρίδας».
ΠΡΟ ΤΩΝ ΕΥΘΥΝΩΝ ΤΗΣ Η Ε.Ε.
«Με δεδομένη την (προς το παρόν) ουσιαστική απουσία των ΗΠΑ, ο ρόλος της Γερμανίας και της Ε.Ε. ενδέχεται να αποδειχθεί σημαντικός.» δηλώνει ο καθηγητής Νίκος Παπαδάκης στην εφημερίδα μας και αναλύει ως εξής: «Η Γερμανία έχει την Προεδρία της Ε.Ε. και η Καγκελάριος Μέρκελ δεν θέλει επ’ ουδενί ένα θερμό επεισόδιο και συνακόλουθα μια ένοπλη σύρραξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, με αποκλειστική υπαιτιότητα της Τουρκίας. Ήδη φαίνεται ότι ανέλαβε σημαντική πρωτοβουλία το βράδυ της Τρίτης 21 Ιουλίου και αναμένεται να συνεχίσει το διαμεσολαβητικό της ρόλο στην κατεύθυνση της αποκλιμάκωσης. Το πόσο αποτελεσματικός θα είναι αυτός ο ρόλος μένει να φανεί στις επόμενες μέρες, πολλώ δε μάλλον αν επαληθευθούν οι πρόσφατες πληροφορίες για πιθανό απόπλου του Oruc Reis στις 24 Ιουλίου, ημέρα ισχυρού συμβολισμού για τον Ερντογάν καθώς συμπίπτει με την επέτειο της υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάννης, την οποία ο Ερντογάν αμφισβητεί με κάθε ευκαιρία (η συνέντευξη αυτή δίδεται το πρωί της 23ης Ιουλίου).
Σε κάθε περίπτωση, η κατάσταση, μετά και αυτήν την ενέργεια της Τουρκίας, περιορίζει δραματικά τις επιλογές μας αν η Τουρκία προχωρήσει σε σεισμικές έρευνες εντός της υφαλοκρηπίδας μας. Η Ελλάδα έχει, μέχρι τώρα, κινηθεί με αμεσότητα τόσο σε διπλωματικό επίπεδο (άμεση ενημέρωση Ε.Ε., ΝΑΤΟ και ΟΗΕ, έκδοση -από κοινού με την Κύπρο- Αντί-Navtex, επίδοση αυστηρού διαβήματος στο Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας, τηλεφωνική επικοινωνία του Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν κλπ) όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο (με την πλήρη ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων της χώρας μας). Καλώς συνεχίζει να καταβάλει κάθε προσπάθεια να διεθνοποιήσει το ζήτημα και επιδίδεται σε διπλωματικό μαραθώνιο. Πρέπει επίσης να συνεχίσουμε να πιέζουμε την ΕΕ να λάβει, άμεσα, έμπρακτα μέτρα στη μορφή των κυρώσεων έναντι της Τουρκίας (στην συνέχεια της εισήγησης για κατάρτιση λίστας κυρώσεων), ειδικά με δεδομένη την νέα πρόκληση της Τουρκίας που αποτελεί αξιόπιστη απειλή για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, όσο και να είμαστε σε διαρκή επικοινωνία με τις ΗΠΑ, ανεξαρτήτως της μέχρι τώρα στάσης τους. Κρίσιμο όμως είναι και να διευρύνουμε άμεσα τη στρατηγική μας συνεργασία με τη Γαλλία, η οποία έχει τη δική της ατζέντα για τη Μεσόγειο και μας στηρίζει εμφανώς και κυρίως να κάνουμε ότι είναι απαραίτητο για να προχωρήσει η αμυντική μας συνεργασία. Και πάνω από όλα να συνεχίζουμε να λειτουργούμε με ψυχραιμία, επαγρύπνηση και αποφασιστικότητα και να υπενθυμίζουμε διαρκώς ότι η Ελλάδα διαθέτει σημαντική αποτρεπτική ισχύ και μηδενική ανοχή στην όποια προσπάθεια παραβίασης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.»
