«Τῷ καιρῷ εκείνῳ, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν Ναζαρέτ
Του πρωτοπρεσβυτέρου Γεωργίου Μανουσάκη
θεολόγου
«Τῷ καιρῷ εκείνῳ, ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν Ναζαρέτ, οὗ ἦν τεθραμμένος, καὶ εἰσῆλθε κατὰ τὸ εἰωθὸς αὐτῷ ἐν τῇ ἡμέρᾳ τῶν σαββάτων εἰς τὴν συναγωγήν, καὶ ἀνέστη ἀναγνῶναι.
Καὶ ἐπεδόθη αὐτῷ βιβλίον Ἡσαΐου τοῦ προφήτου, καὶ ἀναπτύξας τὸ βιβλίον εὗρε τὸν τόπον οὗ ἦν γεγραμμένον· Πνεῦμα Κυρίου ἐπ᾿ ἐμέ, οὗ εἵνεκεν ἔχρισέ με, εὐαγγελίσασθαι πτωχοῖς ἀπέσταλκέ με, ἰάσασθαι τοὺς συντετριμμένους τὴν καρδίαν, κηρῦξαι αἰχμαλώτοις ἄφεσιν καὶ τυφλοῖς ἀνάβλεψιν, ἀποστεῖλαι τεθραυσμένους ἐν ἀφέσει, κηρῦξαι ἐνιαυτὸν Κυρίου δεκτόν.
Καὶ πτύξας τὸ βιβλίον ἀποδοὺς τῷ ὑπηρέτῃ ἐκάθισε· καὶ πάντων ἐν τῇ συναγωγῇ οἱ ὀφθαλμοὶ ἦσαν ἀτενίζοντες αὐτῷ.
Ἤρξατο δὲ λέγειν πρὸς αὐτοὺς ὅτι σήμερον πεπλήρωται ἡ γραφὴ αὕτη ἐν τοῖς ὠσὶν ὑμῶν. Καὶ πάντες ἐμαρτύρουν αὐτῷ καὶ ἐθαύμαζον ἐπὶ τοῖς λόγοις τῆς χάριτος τοῖς ἐκπορευομένοις ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ ἔλεγον· οὐχ οὗτός ἐστιν ὁ υἱὸς Ἰωσήφ;»
Μετάφραση
Τον καιρό εκείνο, ἦλθε ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν Ναζαρὲτ, ὅπου εἶχε ἀνατραφῆ καὶ κατὰ τὴν συνήθειά του ἐμπῆκε εἰς τὴν συναγωγὴν κατὰ τὴν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου καὶ ἐσηκώθηκε γιὰ νὰ διαβάσῃ.
Καὶ τοῦ ἔδωκαν τὸ βιβλίον τοῦ Ἡσαΐα τοῦ προφήτου καὶ ἀφοῦ τὸ ξετύλιξε εὑρῆκε τὸ μέρος, ὅπου ἦταν γραμμένο, «Πνεῦμα Κυρίου εἶναι ἐπάνω μου, διότι μὲ ἔχρισε. Μὲ ἔστειλε νὰ φέρω στοὺς φτωχοὺς χαρμόσυνο ἄγγελμα, νὰ θεραπεύσω ἐκείνους ποὺ ἔχουν συντετριμμένην καρδιά, νὰ κηρύξω στους αἰχμαλώτους ἀπελευθέρωση καὶ στους τυφλούς ότι θα βρούν το φώς τους , νὰ φέρω λευτεριά στους τσακισμένους ,να αναγγείλω του καιρού τον ερχομό που ο Κύριος θα φέρει τη σωτηρία στο λαό του.»
Καὶ ἀφοῦ ἐτύλιξε τὸ βιβλίο καὶ τὸ ἔδωκε στον ὑπηρέτη ἐκάθησε καὶ τὰ μάτια ὅλων στην συναγωγὴ ἦσαν προσηλωμένα ἐπάνω του.
Άρχισε δὲ νὰ τοὺς λέγει, «Σήμερα ἔχει ἐκπληρωθῆ στα αὐτιά σας ἡ γραφὴ αὐτή». Καὶ ὅλοι συγκατένευαν πρὸς αὐτὸν καὶ ἐθαύμαζαν διὰ τὴν χάριν τῶν λόγων ποὺ ἔβγαιναν ἀπὸ τὸ στόμα του καὶ ἔλεγαν, «Δὲν εἶναι αὐτὸς ὁ υἱὸς τοῦ Ἰωσήφ;».
Ο Χριστός μπροστά στους έκπληκτους Ιουδαίους που βρίσκονταν στη Συναγωγή της Ναζαρέτ κατά την ημέρα του Σαββάτου, λέει με απλό και φυσικό τρόπο ότι : «Σήμερα πεπλήρωται η γραφή αύτη εν τοις ωσίν υμών» .
Ερμηνεύοντας την προφητεία του Ησαΐα στο Πρόσωπό Του και έχοντας πλήρη αυτοσυνειδησία ,αφήνει να φανερωθεί ότι Αυτός είναι ο Μεσσίας ,ο από αιώνων κεχρισμένος με Πνεύμα Θεού .Δεν είναι απλά ένας άνθρωπος που σε μια στιγμή της ζωής του ήλθε επ’ αυτόν το Άγιο Πνεύμα και του χάρισε μια παροδική ,μικρή ή μεγάλη θεοπνευστία .Δεν είναι ένα έκτακτο ή υπερφυσικό γεγονός που θα βοηθούσε τους ανθρώπους μέσω του Χριστού να γνωρίσουν το Θεό .Είναι Αυτός στον Οποίο ενυπάρχει το Πνεύμα του Θεού μέσα Του ,κατέχει την ύπαρξή Του, οδηγεί την επίγεια ζωή Του στην ολοκλήρωση του σχεδίου της θείας φιλανθρωπίας .Ο Χριστός ήλθε στη γη να φέρει το μήνυμα της Σωτηρίας και της επερχομένης Βασιλείας του Θεού στους ανθρώπους .
Η Βασιλεία που επαγγέλλεται ο Χριστός δεν είναι κοσμική .Δεν είναι μια βασιλεία που θα αποκαταστήσει ανθρώπινα βασίλεια ,που θα συντρίψει αντίπαλα έθνη και ασεβείς βασιλιάδες .Δεν είναι μια βασιλεία που περιλαμβάνει προνομιούχους λαούς ,που ορίζει ηγεμόνες ,που περιβάλλει και θάλπει την εξουσία .Η Βασιλεία του Θεού που ανακοινώνει ο Χριστός στη Συναγωγή της Ναζαρέτ έχει ως κέντρο της τη Σωτηρία του ανθρώπου. Το μήνυμά της απευθύνεται στους φτωχούς, στους μικρούς και ταπεινούς αυτού του κόσμου ,σ’ αυτούς που νιώθουν την ύπαρξή τους ασήμαντη μπροστά στο Άπειρο του Θεού .Φέρνει την κατάργηση της αιχμαλωσίας των ανθρώπων από τα δεσμά της αμαρτίας, την απαλλαγή ,τη λύτρωση απ’ όσα τους κρατούσαν δέσμιους μέχρι τώρα. Η αμαρτία είναι αιχμαλωσία που δεν αφήνει τον άνθρωπο να δει και να βρει τον αληθινό του προορισμό ,που τον κατέχει δέσμιο σε μια κατάσταση φθαρτότητας σωματικής και ψυχικής .
Αυτή την ανθρωποκτόνο κατάσταση της αμαρτίας που κρατάει δέσμιο τον άνθρωπο θα συντρίψει ο Χριστός με την Ανάστασή Του στο τέλος της επίγειας παρουσίας Του . Μέχρι να οδηγηθεί στο Πάθος και στη σωτήρια Ανάστασή Του ο Χριστός θα χαρίσει το φως στους τυφλούς. Φυσικό φως στους σωματικά τυφλούς ,ουράνιο και αποκαλυπτικό στους πνευματικά τυφλούς .Αυτό δεν σημαίνει παντού και πάντα ότι όσοι ακούνε καταλαβαίνουν και όσοι βλέπουν αντιλαμβάνονται .Προϋπόθεση για την ανάβλεψη των πνευματικά τυφλών είναι η αγνότητα της καρδιάς, η πίστη ,η αποδοχή των λόγων του Κυρίου .Η σκληρότητα ,η σκληροκαρδία ,η δυσπιστία στο Πρόσωπο του Κυρίου ,και η αδιαφορία ,η αναλγησία προς τους ανθρώπους θα κρατούν πάντα κλειστές τις πόρτες στο φως ή θα δυσκολεύουν πάντα να φτάσει στις καρδιές των ανθρώπων το πνευματικό φως .Όμως ακόμη και σ’ αυτές τις περιπτώσεις τα αδύνατα για τους ανθρώπους είναι δυνατά για το Θεό .Ο Χριστός είναι πάντα σε θέση να αποκαλύψει το Θέλημα του Ουράνιου Πατέρα Του και Πατέρα μας ,δίνοντας στους ανθρώπους την πνευματική ανάβλεψη .
Ο τραυματισμένος άνθρωπος από το Προπατορικό αμάρτημα ,του οποίου αμαυρώθη το κατ’ εικόνα και εσκοτίσθη η διάνοια ,δεν ήταν σε θέση να φτάσει μόνος του στη σωτηρία .Ο Νόμος που δόθηκε στο Μωϋσή από το Θεό στο όρος Σινά ,προκειμένου να παιδαγωγήσει τον Ισραήλ και δι’ αυτού να ανακαινίσει και τους υπόλοιπους λαούς ,εξέπεσε λόγω της αδυναμίας του Ισραήλ σε επίπεδο νομικιστικών και ηθικών διατάξεων τύποις και όχι ουσίας .Γράμματος και όχι Πνεύματος .Πιστεύοντας ότι η απλή τήρηση των διατάξεων του Νόμου φέρνει τη σωτηρία, παραγνωρίστηκαν και παραμελήθηκαν το πνεύμα και η θεϊκή του προέλευση ,φτάνοντας στο επίπεδο της φαρισαϊκής τήρησής του .
Σ’ αυτό τον άνθρωπο ο Χριστός φέρνει το σωτήριο μήνυμά Του ,που δεν είναι πλέον το γράμμα του Νόμου ,αλλά η εν πνεύματι ολοκληρωτική ανακαίνιση ,ο φωτισμός της διανοίας του ,που επιτυγχάνονται με την υπακοή και μίμηση της θυσιαστικής προσφοράς Του ,την αποδοχή των Λόγων Του ,με την αγάπη ακόμη και στους εχθρούς ,με την εν «Πνεύματι και Αληθεία» λατρεία στο Θεό .
Η άφεση χαρίζεται πλέον από το Χριστό στον άνθρωπο όχι επειδή τηρεί μηχανικά κάποιες διατάξεις ,ούτε επειδή υπακούει σε στείρα νομοθετήματα .Τούτη η άφεση που επαγγέλλεται ο Χριστός προϋποθέτει την ολοκληρωτική μεταστροφή του νου του ανθρώπου ,χαρίζεται ως δώρο ζωής όταν ο άνθρωπος αγαπά το Θεό «εξ όλης της καρδίας του και εξ όλης της ψυχής του ,και εξ όλης της ισχύος του και εξ όλης της διανοίας του και τον πλησίον του ως σεαυτόν» (Λουκ. 10,27) .Η Θυσιαστική πράξη του Χριστού ,ο Σταυρός του Μαρτυρίου είναι λύτρο για όλους ,είναι Άφεση, είναι Λύτρωση ,είναι Απαλλαγή ,είναι Αποκατάσταση στην αρχέγονη πρότερη θέση που είχε ο άνθρωπος κατά τη δημιουργία του από το Θεό .
Όλα αυτά όμως δε θα γίνουν μέσα σε μια ημέρα ,ως αστραπή ,εν ριπή οφθαλμού .Ο Χριστός δεν ήλθε για να καταδικάσει ,για να απολέσει, και να απειλήσει τον πάσχοντα και πονεμένο άνθρωπο με την ημέρα της Κρίσεως .Δεν ήλθε για να κρίνει τον κόσμο ,αλλά για να τον σώσει , «ου γάρ ήλθον ίνα κρίνω τον κόσμον ,αλλ’ ίνα σώσω τον κόσμον» (Ιωαν.12,47)
Κηρύττει «ενιαυτόν Κυρίου δεκτόν» ,δηλαδή μια περίοδο χάριτος και μετανοίας ,και είναι ο Ίδιος ο Χριστός που δεν στέκει απόμακρος και απροσμέτρητος στο ύψος της Θεότητάς Του ,αλλά είναι ο από αιώνων «κρούων τη θύρα» περιμένοντας την ανταπόκριση του ανθρώπου που τόσο «ηγάπησεν ο Θεός ,ώστε τον Υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν ,ίνα πάς ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον» (Ιωαν. 3,16)
