Είναι γνωστός ο μύθος. Ο Προκρούστης ήταν ένας ληστής στα Μέγαρα

Του Εμμανουήλ Ακουμιανάκη

Πολιτικού Επιστήμονα

E-mail: [email protected]

http://soixantedix.blogspot.com/

Είναι γνωστός ο μύθος. Ο Προκρούστης ήταν ένας ληστής στα Μέγαρα «όστις συλλαμβάνων τους διαβάτας παρά την Ελευσίνα, τους εφόνευεν επί κλίνης, αποκόπτων τα εξέχοντα τμήματα των μακρυτέρων της κλίνης ή εκτείνων βιαίως τους βραχυτέρους αυτής». Ο Θησέας πηγαίνοντας από την Τροιζήνα  στην Αθήνα συνάντησε τον Προκρούστη και όντας πιο δυνατός τον τοποθέτησε και τον έδεσε στο κρεβάτι που εκείνος τοποθετούσε τους διαβάτες. Επειδή ήταν μακρύτερος από το κρεβάτι, ο Θησέας του έκοψε το κεφάλι και τα πόδια που περίσσευαν.

Ο όρος «προκρούστεια κλίνη» χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει ότι κάποιος χρησιμοποιεί ένα εργαλείο για όλες τις δουλειές, ότι αντιμετωπίζει διαφορετικά ζητήματα με ένα προκαθορισμένο και τυποποιημένο τρόπο, ότι προσαρμόζει το χρήστη στο εργαλείο και όχι το εργαλείο στο χρήστη και ότι τελικά θεραπεύει όλες τις ασθένειες με το ίδιο φάρμακο.

Αναλύοντας τη σημερινή κρίσιμη καμπή στην οποία βρίσκεται η χώρα, διαπιστώνουμε ότι το πολιτικό σύστημα έχει φτάσει σε ένα σκοτεινό αδιέξοδο. Η συγκέντρωση της Τετάρτης στην Πλατεία Συντάγματος και η επίσκεψη του Πρωθυπουργού στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, καταδεικνύει την κρισιμότητα της κατάστασης και τη διστακτικότητα που επικρατεί σε επίπεδο λήψης αποφάσεων. Έχουμε από τη μια πλευρά, μια κυβέρνηση που παρά την ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διαθέτει, αδυνατεί να νομοθετήσει και πασχίζει να αποσπάσει τη συναίνεση της αντιπολίτευσης. Από την άλλη πλευρά, έχουμε μια αντιπολίτευση που με τη στρατηγική της επιλογή να καταψηφίσει το Μνημόνιο, κέρδισε σημαντικό έδαφος μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, αλλά δίνει την εντύπωση ότι αδυνατεί να καταλάβει τη δεινή θέση στην οποία η χώρα έχει περιέλθει.  Σε αυτή τη φάση η χειρότερη δυνατή λύση είναι η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία, όχι επειδή οι εκλογές δεν είναι η αποθέωση της δημοκρατίας, αλλά επειδή δεν έχουν να προσφέρουν τίποτε απολύτως στον τόπο σε αυτή την ιδιαίτερα κρίσιμη πολιτική και κοινωνική συγκυρία.

Η όποια επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου δεν αποτελεί πρόβλημα για τη χώρα. Αποτελεί την ίδια τη λύση. Δεν νοείται όμως κανενός είδους επαναδιαπραγμάτευση σε οικονομικό επίπεδο, χωρίς την επίτευξη εθνικής ομοψυχίας. Στον τόπο χρειάζεται μια Κυβέρνηση Εθνικής Σωτηρίας.  Ο δανειστής, ο κάθε δανειστής έχει θεωρητικά τον πρώτο λόγο σε μια διαπραγμάτευση. Όμως και ο δανειζόμενος -όταν μάλιστα αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του- έχει ένα ισχυρό όπλο στα χέρια του: την άρνηση της πληρωμής λόγω της πρακτικής του αδυναμίας. Είναι συνεπώς υποχρεωμένες και οι δύο πλευρές να βρουν ένα κοινό τόπο συνεννόησης για να μη ζημιωθούν. Ο δανειστής δεν μπορεί να λάβει τίποτε από εκείνον που δεν έχει να πληρώσει και ο δανειζόμενος θα πρέπει να μπορέσει να παράγει προϊόν για να δημιουργήσει υπεραξία, ώστε να ξεπληρώσει το χρέος του σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Κάθε άλλη προσέγγιση που κινείται στη λογική της πλήρους άρνησης και αθέτησης υποχρεώσεων ή στη λογική στραγγαλισμού και της αφαίμαξης του οικονομικά αδύνατου μέρους, είναι εθνικά επικίνδυνη και μακριά από μια ψύχραιμη και ρεαλιστική θεώρηση των πραγμάτων.

Το Μνημόνιο και το Μεσοπρόθεσμο, λειτουργώντας ως Προκρούστης δεν μπορεί να δώσει πειστικές απαντήσεις στις σημερινές κοινωνικές απαιτήσεις. Ο λαός με τις ειρηνικές συγκεντρώσεις του μπορεί να παίξει το ρόλο του Θησέα. Να κόψει και τα πόδια και το κεφάλι όσων διαχρονικά ασέλγησαν στο ταλαίπωρο σαρκίο του. Να αξιώσει και να πετύχει καθαρές λύσεις.  Γιατί τελικά ουδέν μοιραίο εκ των προτέρων και ουδέν τυχαίο εκ των υστέρων.