ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
MENOY
ΡΕΘΥΜΝΟ

Στα σκουπίδια της ιστορίας το φασιστικό μόρφωμα

0

Πολιτική ανάλυση του φαινομένου από τον καθηγητή Πολιτικών Επιστημών Νίκο Παπαδάκη

Ιστορική απόφαση της δικαιοσύνης χαρακτηρίστηκε η καταδίκη της Χρυσής Αυγής σε εγκληματική οργάνωση από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων της Αθήνας την περασμένη Τετάρτη. Η λαϊκή οργή για την δράση του φασιστικού αυτού μορφώματος με τον έντονο ναζιστικό χαρακτήρα, εκφράστηκε μαζικά με διαδηλώσεις τόσο έξω από το δικαστήριο, όσο και σε άλλες πόλεις της χώρας, όπως το Ρέθυμνο. Η ανακοίνωση της απόφασης έτυχε καθολικής αποδοχής με την χώρα να αφήνει το δημοκρατικό της αποτύπωμα στα διεθνή χρονικά, που κατέγραψαν ακόμα μια νίκη κατά κάθε μορφής βίας και φασιστικής νοοτροπίας.

Το θέμα σχολιάσαμε με τον κ. Νίκο Παπαδάκη,  καθηγητή και διευθυντή του Κέντρου Πολιτικής Έρευνας και Τεκμηρίωσης του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Κρήτης και Αν. Διευθυντή του Κέντρου Ερευνών και Μελετών του Πανεπιστημίου Κρήτης.

ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΗ Η ΑΠΟΦΑΣΗ

Ο καθηγητής των πολιτικών επιστημών κάνει λόγο για μέρα – ορόσημο της Ελληνικής Δημοκρατίας και αναλύει την ιστορικότητα της απόφασης ως εξής:

«Η 7η Οκτωβρίου 2020 ήταν μια μέρα ορόσημο για την Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία, με μια ιστορική απόφαση από την ελληνική Δικαιοσύνη, 7 χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και 5,5 χρόνια μετά την έναρξη της Δίκης. Η Ελληνική Δικαιοσύνη απεφάνθη τεκμηριωμένα ότι η Χρυσή Αυγή (Χ.Α.) είναι εγκληματική οργάνωση, με 18 πρώην βουλευτές της να καταδικάζονται για σύσταση και συμμετοχή και 7 εξ αυτών (συμπεριλαμβανομένου του Νίκου Μιχολολιάκου και 6 κορυφαίων στελεχών της) να καταδικάζονται για διεύθυνση της εγκληματικής οργάνωσης.

Η Χ.Α. ήταν ένα νέο-ναζιστικό μόρφωμα, με μια ζοφερή και απεχθή ρατσιστική και ναζιστική ιδεολογία, που εξέβαλε σε οργανωμένη πολιτική βία και εγκληματική δράση εναντίον μεταναστών, πολιτικών αντιπάλων, δημοκρατικών πολιτών, αντιφασιστών και τελικά εναντίον του ίδιου του αξιακού πλέγματος της Δημοκρατίας. 

Την καταδίκη στο πρώτο (πολιτικό) σκέλος την έδωσαν οι πολίτες στις εκλογές του Ιουλίου του 2019, θέτοντας τη Χρυσή Αυγή εκτός Κοινοβουλίου. Στο δεύτερο (ποινικό) σκέλος αποφάνθηκε η ελληνική Δικαιοσύνη. 

Η Δημοκρατία απέδειξε ότι μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της με τους θεσμούς της και όχι με τα μέσα των εχθρών της. Και η ελληνική Δικαιοσύνη απέδειξε ότι έχει μεγάλη σημασία να εμπιστευόμαστε τους θεσμούς της Δημοκρατίας.»

 

ΕΙΧΕ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΛΗΞΗΣ;

Η Χρυσή Αυγή ως κόμμα, ουσιαστικά εκμεταλλεύτηκε τις δυνατότητες του δημοκρατικού πολιτεύματος και κατάφερε να αναδειχθεί 3η δύναμη της Βουλής αν και ξεκάθαρα ήταν κατά της δημοκρατίας και του κοινοβουλευτισμού. Χωρούσε, όμως, ένα τέτοιο μόρφωμα μέσα σε μια χώρα που πριν χιλιάδες χρόνια «γέννησε» και εφάρμοσε δημοκρατικούς θεσμούς;

Αναλύοντας τα δεδομένα, ο κ. Παπαδάκης, δήλωσε στην εφημερίδα μας τα εξής: «Δεν πρέπει να ξεχάσουμε, ότι μόλις 8 χρόνια πριν, η Χ.Α. εισερχόταν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο με περίπου 7% και 18 βουλευτές (ποσοστό που διατήρησε στις εκλογές του Ιανουαρίου και του Σεπτεμβρίου του 2015), ενώ 5 χρόνια πριν και για την κοινοβουλευτική περίοδο 2015- 2019, η νέο-ναζιστική Χρυσή Αυγή ήταν το τρίτο σε δύναμη «κόμμα» στο Κοινοβούλιο, έχοντας λάβει 379.581 ψήφους, ποσοστό 6,99% και 18 βουλευτές στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015 (ποσοστό αυξημένο κατά 0,71% από τις εκλογές του Ιανουαρίου του ίδιου έτους και με έναν περισσότερο βουλευτή).

Αυτό αποτέλεσε ένα άγος και συγχρόνως μια ασυνέχεια για την Γ΄ Ελληνική Δημοκρατία, που ουδεμία σχετική παράδοση είχε. Και δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ, αν δεν θέλουμε να το ξαναζήσουμε. Η δυσανεξία και η μισαλλοδοξία, ο ρατσισμός και η ναζιστική ιδεολογία ενδεδυμένη με έναν εξτρεμιστικό λαϊκισμό δεν χωρούν στην Δημοκρατία. 

Το νέο-ναζιστικό μόρφωμα, που ουδεμία σχέση είχε με το δημοκρατικό πολίτευμα, το οποίο άλλωστε αμφισβητούσε δημόσια λόγω και έργω (ακριβέστερα επιδείκνυε με κάθε ευκαιρία το μίσος του για τη Δημοκρατία και συστηματικά επιτιθόταν στις πρόνοιες της), επιχείρησε να εκμεταλλευτεί τις ελευθερίες και την ανεκτικότητα του πολιτεύματος μας. Και προσπάθησε να επιβάλει την πολιτική βία. Πήρε λοιπόν οριστικά την απάντησή της από το Κράτος Δικαίου, από την ανεξάρτητη ελληνική Δικαιοσύνη, που λειτούργησε στο πλαίσιο της διάκρισης των εξουσιών. Και πήρε την απάντηση ότι η Δημοκρατία έχει κανόνες και νόρμες και λειτουργεί στο πλαίσιο του Κράτους Δικαίου. Μια απάντηση που δεν επιτρέπει ούτε παρερμηνείες ούτε υποσημειώσεις. Για την ιδεολογία της και τις ιδέες της, η Χ.Α. καταδικάστηκε ήδη από τους Έλληνες πολίτες και ομόθυμα από το πολιτικό σύστημα που σ’ αυτό το μείζον και ταυτοτικό ζήτημα, ομονόησε απολύτως. Για τις πράξεις και τις ενέργειες στις οποίες εξέβαλαν οι ιδέες της, πήρε την κρυστάλλινη και τεκμηριωμένη απάντηση από την ελληνική Δικαιοσύνη.»

 

ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΧΝΑΜΕ

Τι πρέπει να κρατήσουμε από αυτή την ιστορία; Γιατί βρήκε γόνιμο έδαφος η Χρυσή Αυγή την τελευταία δεκαετία; Γιατί πήρε δύναμη; Γιατί την πίστεψαν, όσοι την πίστεψαν και τι παραδείγματα πρέπει να μας μείνουν από αυτή την ιστορία; Είναι δεδομένο, ότι το πέρασμα αυτού του μορφώματος δεν θα απασχολήσει μόνο τους σύγχρονους πολιτικούς αναλυτές αλλά και τους ιστορικούς του μέλλοντος.

Σχετικά ο κ. Παπαδάκης, ολοκλήρωσε την τοποθέτηση του, δηλώνοντας στο «Ρέθεμνος» τα εξής:

«Όλοι εμείς δεν πρέπει να ξεχάσουμε τους λόγους για τους οποίους η Χ.Α. σημείωσε αναπάντεχες εκλογικές επιδόσεις σε 3 αναμετρήσεις και να φροντίσουμε αυτό να μην ξανασυμβεί. O Μιχαλολιάκος είχε πει, κάνοντας το ναζιστικό χαιρετισμό, ότι «αυτά τα χέρια μπορεί κάποιες φορές να χαιρετάνε έτσι, αλλά είναι χέρια καθαρά». Κάποιοι συμπολίτες μας φαίνεται πως ξέχασαν, την περίοδο της Κρίσης, ότι χέρια που χαιρετούν έτσι, έχει αποδειχθεί ιστορικά και συγχρονικά ότι όχι μόνο καθαρά δεν είναι, αλλά είναι και εγκληματικά.

Η αντιμεταναστευτική ρητορική και στάση σε τμήματα της κοινωνίας (και ενίοτε της δημόσιας σφαίρας), η  ύπαρξη μιας διάθεσης αντισυστημικής τιμωρίας του πολιτικού συστήματος σε συνδυασμό τόσο με έναν εντεινόμενο αντι-κοινοβουλευτισμό όσο και με την υφιστάμενη (στα χρόνια της Κρίσης και των Μνημονίων) απονεύρωση του κοινωνικού συμβολαίου, εργαλειοποιήθηκαν από τη Χρυσή Αυγή. Η Χ.Α.  επιχείρησε να εκμεταλλευτεί την απόγνωση και την αγανάκτηση αρκετών συμπολιτών μας και να κεφαλαιοποιήσει εκλογικά όλα τα προαναφερθέντα. Και το έκανε, προσπαθώντας να μην δείχνει, αρχικά, στην ολότητά της την απεχθή ιδεολογία της. Τα στελέχη της Χ.Α. απέφευγαν, για ένα διάστημα, τις ευθείας αναφορές στο ναζισμό (εν αντιθέσει με ότι έκαναν μέχρι και τη δεκαετία του ‘90) και αυτοπροσδιορίζονταν ως εθνικιστές. Η ναζιστική ιδεολογία ήταν όμως εκεί, προσδιόριζε τη συμπεριφορά και τις πράξεις τους και  όσο περνούσε ο καιρός τόσο πιο δύσκολα κρυβόταν. Όπως εύστοχα επισημαίνει σε πρόσφατη ανάλυσή του ο Guardian, με τίτλο «Η Άνοδος και η Πτώση των Ελλήνων Νέο-Ναζί», τα στελέχη της Χρυσής Αυγής δεν ήταν απλά ακροδεξιοί λαϊκιστές, αλλά αποτέλεσαν το είδος των Ναζί, για τους οποίους συνήθως διαβάζουμε στα βιβλία ιστορίας.  Όταν μάλιστα εισήλθαν στο Κοινοβούλιο, η ωμή και οργανωμένη βία τους απλά αυξήθηκε.

Ωστόσο το πολιτικό σύστημα ομονόησε πραγματικά απέναντι σε αυτόν τον πραγματικό κίνδυνο, την αξιόπιστη απειλή για τη Δημοκρατία, οι πολίτες κατάλαβαν και αντέδρασαν αποφασιστικά και η Χ.Α. κατέρρευσε εκλογικά και πολιτικά. Και η Δικαιοσύνη καταδίκασε την εγκληματική δράση της, προσδιορίζοντας την (με σαφήνεια και πλήθος αποδεικτικών στοιχείων) ως εγκληματική οργάνωση. Όπως και πράγματι ήταν.

Ας μην ξεχνάμε λοιπόν, ότι η Δημοκρατία, το καλύτερο αναντίλεκτα πολίτευμα στην ιστορία, είναι κατάκτηση και ως τέτοια χρειάζεται διαρκή επαγρύπνηση και από το πολιτικό σύστημα και το πολιτικό προσωπικό, αλλά και από όλους μας.»

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ