Κάνει λόγο για συνεχή απαξίωση του νοσοκομείου Ρεθύμνου ως μονάδα δευτεροβάθμιας περίθαλψης, αφήνοντας σαφείς αιχμές για την ικανότητα του ιδρύματος να αντιμετωπίσει τυχόν έξαρση της πανδημίας του covid – 19 σε τοπικό επίπεδο. Οι γενικότερες πολιτικές της κυβέρνησης τίθενται στο στόχαστρο του Βουλευτή Ρεθύμνου και Τομεάρχη Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ανδρέα Ξανθού, ο οποίος στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα μας, μίλησε για έλλειψη ολοκληρωμένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού από την κυβέρνηση και έθεσε σειρά προτάσεων για την επόμενη κρίσιμη περίοδο.
Στην συζήτηση μπήκε διεξοδικά η κατάσταση του νοσοκομείου Ρεθύμνου και βέβαια η ερώτηση για τυχόν δικές του ευθύνες, αφού ήταν υπουργός υγείας για τέσσερα χρόνια, κρίσιμη και ενδιαφέρουσα. Έχει ή δεν έχει ευθύνες;
Η απάντηση στην συνέντευξη που ακολουθεί, μαζί με πολλά άλλα θέματα να θίγονται και «κρούουν τον κώδωνα» του κινδύνου. Φαντάζεστε το Νοσοκομείο Ρεθύμνου, το οποίο δοκιμάζεται από την έλλειψη προσωπικού, να μην μπορεί να σταθεί στο ύψος των απαιτήσεων μιας πανδημίας;
Περισσότερα στην συνέντευξη που ακολουθεί
Πως κρίνετε τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης μέχρι σήμερα, σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της πανδημίας;
Ενώ η διαχείριση της πανδημίας στο υγειονομικό σκέλος ήταν ικανοποιητική στην αρχική φάση, οι πολιτικές επιλογές που έγιναν μετά το lockdown για την επανεκκίνηση της οικονομίας και του τουρισμού, αποδείχθηκαν εκ του αποτελέσματος καταστροφικές. Διότι και ανησυχητική έξαρση κρουσμάτων υπήρξε, και τοπικές «καραντίνες» εφαρμόστηκαν σε διάφορες τουριστικές περιοχές και οι δραματικές επιπτώσεις στην αγορά, στην απασχόληση και στο εισόδημα των πολιτών είναι αδιαμφισβήτητη. Η κυβέρνηση «επαναπαύτηκε στις δάφνες» των καλών υγειονομικών επιδόσεων της χώρας και έδωσε πρώτη αυτή το «σήμα» της χαλάρωσης και της αμεριμνησίας. Και τώρα που τα πράγματα ζορίζονται, τώρα που καταρρέει το successstoryτης ασφαλούς χώρας, αναζητεί με προκλητικό τρόπο ενόχους στην κοινωνία, στην ανευθυνότητα των νέων, στο «λαϊκισμό» της αντιπολίτευσης. Δεν χρειαζόμαστε ούτε υποτίμηση του κινδύνου και ωραιοποίηση της κατάστασης, ούτε μετάθεση ευθυνών, αλλά σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Που θα περιλαμβάνει ενισχυμένη επιδημιολογική επιτήρηση της πανδημίας, απόλυτη προτεραιότητα στα μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας, έγκαιρη προετοιμασία του ΕΣΥ για το 2ο κύμα, με έμφαση όχι μόνο στα νοσοκομεία αλλά και στις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, στην κατ’ οίκον παρακολούθηση και φροντίδα χρόνιων ασθενών μέσω Κινητών Μονάδων Υγείας, στην ενίσχυση των δημόσιων εργαστηρίων και στην αξιοποίηση των ερευνητικών κέντρων της χώρας για διεύρυνση των διαγνωστικών ελέγχων. Και, φυσικά, σοβαρά αντισταθμιστικά μέτρα στήριξης της πραγματικής οικονομίας, ειδικά στις τουριστικές περιοχές. Αλλιώς θα χαθεί τελείως ο έλεγχος παντού, και στην Υγεία και στην Οικονομία.
Ποιες διαφορετικές επιλογές θα έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ αν ήταν κυβέρνηση στις συνθήκες της πανδημίας;
Θα διεκδικούσαμε, ως χώρα υψηλής εξάρτησης της οικονομίας της από τον τουρισμό, δραστικότερα μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο (ενιαία υγειονομικά πρωτόκολλα για τις μετακινήσεις), θα είχαμε μια πιο σταθερή και αποφασιστική γραμμή υπέρ της Δημόσιας Υγείας, χωρίς παλινωδίες και υποχωρήσεις σε πιέσεις της αγοράς ή εξαιρέσεις από τα μέτρα λόγω πολιτικού κόστους. Θα δρομολογούσαμε ένα πιο υγειονομικά ασφαλές άνοιγμα των σχολείων με «αραίωση» του μαθητικού πληθυσμού. Επίσης θα αξιοποιούσαμε την πανδημία ως ευκαιρία για τη γρήγορη υλοποίηση ενός πολυετούς σχεδίου μόνιμων προσλήψεων, αναβάθμισης των υποδομών και αυξημένης χρηματοδότησης του ΕΣΥ, το οποίο είχαμε ήδη δρομολογήσει μετά την έξοδο από το 3ο Μνημόνιο και τους περιορισμούς της λιτότητας. Χωρίς γενναία επένδυση επιπλέον πόρων (ανθρώπινων και υλικών), χωρίς αναδιοργάνωση των δομών και υπηρεσιών υγείας , δεν μπορεί να υπάρξει «παρακαταθήκη» από την πανδημίακαι «θωράκιση» της Δημόσιας Υγείας. Σήμερα υπάρχουν οι δημοσιονομικές προϋποθέσεις γι’ αυτή την παρέμβαση («πάγωμα» του δημοσιονομικού συμφώνου στην ΕΕ και των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% το 2020,ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης), σε αντίθεση με την προηγούμενη περίοδο.
Πιστεύετε στην ατομική ευθύνη μόνο ή μήπως λάθος χειρισμοί των υπεύθυνων παραγόντων τους κράτους και της κυβέρνησης, προκαλούν και τα λάθη των πολιτών σε όλη αυτή την κατάσταση;
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν γίνεται η καλή εξέλιξη της πανδημίας να οφείλεται στην κυβέρνηση και προσωπικά στον Πρωθυπουργό και όταν τα πράγματα εξελίσσονται άσχημα να φταίει η ανευθυνότητα των πολιτών και ειδικά της νεολαίας. Δεν υποτιμούμε το έλλειμα συμμόρφωσης στα μέτρα προστασίας, αλλά για να διασφαλίσουμε μια κοινωνικά υπεύθυνη στάση των πολιτών προαπαιτείται από την κυβέρνηση ένα «μήνυμα» σοβαρότητας, αξιοπιστίας, συγκροτημένου σχεδιασμού και κυρίως ανταπόκρισης της Πολιτείας στις ανάγκες των ανθρώπων. Η «εύκολη λύση» της στοχοποίησης, των απειλών, των προστίμων και της επιβολής είναι ατελέσφορη και προκαλεί μια κοινωνία ανασφαλή και κουρασμένη. Σε κάθε περίπτωση, εμείς ως αξιωματική αντιπολίτευση δεν επενδύουμε στην υγειονομική αποτυχία και στην οικονομική καταστροφή, αλλά, αντίθετα, θεωρούμε εθνικό στοίχημα την αναχαίτιση της πανδημίας. Και στη νέα δύσκολη φάση θα συμπεριφερθούμε με υπευθυνότητα, θα συνεχίσουμε να ασκούμε τεκμηριωμένη κριτική στην κυβέρνηση και θα καταθέτουμε εναλλακτικές προτάσεις διεξόδου από την κρίση. Το ερώτημα αν θα αναλάβει η κυβέρνηση τις δικές της ευθύνες ή θα εξακολουθήσει να ασχολείται μόνο με την επικοινωνιακή διαχείριση των προβλημάτων.
Το νοσοκομείο Ρεθύμνου αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την έλλειψη προσωπικού, γεγονός, που οδηγεί σε δυσλειτουργία πολλές κλινικές του ιδρύματος. Πολλές και σοβαρές οι ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης. Όμως και εσείς υπήρξατε υπουργός υγείας για τέσσερα χρόνια. Αναγνωρίζετε ευθύνες δικές σας σε αυτό το πρόβλημα;
Είναι γνωστό ότι αυτή την περίοδο το Νοσοκομείο Ρεθύμνου αντιμετωπίζει μείζονα προβλήματα στελέχωσης με γιατρούς σε λίγα αλλά ζωτικής σημασίας τμήματα (Αναισθησιολογικό, Παθολογική, Πνευμονολογική, ΤΕΠ), τα οποία έχουν δημιουργήσει συνθήκες παρατεταμένης κρίσης και σοβαρής. Επειδή προκύπτει εύλογα το ερώτημα για το κυβερνητικό παρελθόν και το ρόλο του πρώην Υπουργού Υγείας στην πορεία του νοσοκομείου, οφείλω να δώσω ορισμένα στοιχεία. Κατ’ αρχήν να συμφωνήσουμε ότι σε ανάλογο σημείο απαξίωσης και σοβαρής δυσλειτουργίας δεν είχε βρεθεί ποτέ το νοσοκομείο τα τελευταία 15-20 χρόνια. Το να έχουν ουσιαστικά ανασταλεί τα τακτικά χειρουργεία για πάνω από 8 μήνες, είναι κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί. Και προφανώς δεν ισχύει το «παραλάβαμε χάος». Στα δύο κρίσιμα τμήματα, η στελέχωση τον Απρίλιο του 2019 ήταν η εξής : Παθολογική 5 ειδικευμένοι γιατροί ( σήμερα 2+1 με μετακίνηση) , Αναισθησιολογικό 5 ειδικευμένοι γιατροί ( σήμερα 2) . Ξέρουμε όλοι ότι υπήρχαν διαχρονικά ελλείματα ( προσωπικού, κτιριακών υποδομών , εξοπλισμού) στο νοσοκομείο Ρεθύμνου, αλλά οι εργαζόμενοι του ξέρουν επίσης ότι τα προηγούμενα χρόνια έγινε μια σοβαρή προσπάθεια – σε περιβάλλον Μνημονίου- να αντιμετωπιστούν αρκετά από αυτά. Πέραν της πρόσληψης δεκάδων επικουρικών γιατρών, λοιπού επικουρικού προσωπικού και συμβασιούχων ΟΑΕΔ , προκηρύχθηκαν και καλύφθηκαν με μόνιμο προσωπικό 70 θέσεις γιατρών και άλλων εργαζομένων ( διορίστηκαν ήδη 26 μόνιμοι γιατροί ΕΣΥ και 44 μόνιμοι νοσηλευτές-παραϊατρικό-λοιπό προσωπικό ), ενώ είναι σε εξέλιξη η προκήρυξη 2Κ/2019 που περιλαμβάνει άλλες 21 μόνιμες θέσεις μη ιατρικού προσωπικού. Τέλος εγκρίθηκαν και προκηρύχθηκαν το Μάιο του 2019 άλλες 12 θέσεις μονίμων γιατρών ΕΣΥ, που η σημερινή κυβέρνηση «πάγωσε» για 8 μήνες και τελικά επαναπροκήρυξε το Φεβρουάριο του 2020. Συνολικά δρομολογήθηκαν πάνω από 100 μόνιμες προσλήψεις προσωπικού το διάστημα 2015-2019, όταν την προηγούμενη μνημονιακή περίοδο ( 2010-2014) δεν είχε προχωρήσει ούτε μία! Επίσης αυξήθηκε κατά 20% το όριο δαπανών του νοσοκομείου ( από 6,9εκ. ευρώ το 2015 σε 8,5 εκ. το 2019 ), εγκρίθηκαν 2,9 εκ. ευρώ για έργα υποδομών και ανανέωση εξοπλισμού , ξανάνοιξε η κλειστή Ουρολογική Κλινική, επαναλειτούργησε το κλειστό ΚΕΦΙΑΠ, στελεχώθηκε με μόνιμο ογκολόγο η Μονάδα Χημειοθεραπείας, σχεδιάστηκε η αγορά μαγνητικού τομογράφου. Και πάνω απ’ όλα νοσηλεύτηκαν δωρεάν μετά το ν. 4368/2016 και μέχρι το Μάρτιο του 2019 πάνω από 3500 ανασφάλιστοι συμπολίτες μας, χωρίς υποχρέωση καταβολής νοσηλείων και μεταφορά του χρέους στην Εφορία. Μπορεί όντως να μην ήταν αρκετά όλα αυτά για την αισθητή ενδυνάμωση και ανάπτυξη του νοσοκομείου, αλλά η αλήθεια είναι ότι το στοίχημα ήταν η επιβίωση του νοσοκομείου και γενικότερα της δημόσιας περίθαλψης. Και αυτό το στοίχημα, με τη συνδρομή των γιατρών και των άλλων εργαζομένων του ΕΣΥ , κερδήθηκε. Η περίοδος που κάθε Υπουργός Υγείας έφτιαχνε και ένα καινούργιο νοσοκομείο στην εκλογική του Περιφέρεια, έχει τελειώσει εδώ και χρόνια μετά τη χρεωκοπία της χώρας. Και ελπίζω ανεπιστρεπτί. Σοβαρό σχέδιο για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των δημόσιων πόρων ( κρατικών και ευρωπαϊκών) για την Υγεία με βάση τις πραγματικές υγειονομικές ανάγκες κάθε περιοχής χρειαζόμαστε . Μόνο έτσι υπάρχει ελπίδα και για το Νοσοκομείο Ρεθύμνου και για την αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους κατοίκους και τους επισκέπτες του τόπου μας.
Το νοσοκομείο Ρεθύμνου θα μπορέσει να αντέξει μια έξαρση της πανδημίας στο Ρέθυμνο; Τί πρέπει να κάνει επειγόντως η κυβέρνησης για να διασφαλίσει την ομαλή λειτουργία του ενόψει του χειμώνα;
Δυστυχώς, παρά τις αγωνιώδεις εκκλήσεις των γιατρών και των υπόλοιπων εργαζομένων, παρά τις συσκέψεις και τα υπομνήματα των θεσμικών εκπροσώπων του Νομού, παρά την επίσκεψη του Υπουργού Υγείας στο Ρέθυμνο, στην πρόσφατη επίκαιρη ερώτηση που συζητήθηκε στη Βουλή δεν υπήρξε καμιά δέσμευση από τον Υφυπουργό Υγείας κ. Κοντοζαμάνη για τη στήριξη του Νοσοκομείου Ρεθύμνου. Μέχρι σήμερα το Υπουργείο Υγείας όχι μόνο δεν έχει κάνει την παραμικρή κίνηση ουσιαστικής ενίσχυσης του, αλλά το εξαίρεσε και από την πρόσφατη κατανομή 82 μόνιμων θέσεων γιατρών ΕΣΥ που προκηρύχθηκαν εκτάκτως σε όλη τη χώρα.
Οφείλω να αναγνωρίσω ότι η 7η ΥΠΕ προσπαθεί με προσωρινές μετακινήσεις γιατρών από άλλους Νομούς να διαχειριστεί όπως-όπως το πρόβλημα. Η πολιτική ηγεσία όμως του Υπουργείου Υγείας δεν ανταποκρίθηκε ούτε στο στοιχειώδες και απολύτως τεκμηριωμένο αίτημα των επιστημονικών και συνδικαλιστικών οργάνων του Νοσοκομείου για συμπληρωματική προκήρυξη όλων των κενών οργανικών θέσεων στα τμήματα αιχμής (ΤΕΠ, Αναισθησιολογικό, Παθολογική, Πνευμονολογική, ΜΕΘ, Εργαστήρια κλπ) που θα επιβαρυνθούν από το νέο κύμα της πανδημίας . Αυτή η εξέλιξη δεν είναι απλώς απογοητευτική, αποτελεί και κοροϊδία για τους εργαζόμενους του Νοσοκομείου αλλά και για την τοπική κοινωνία που με πολλαπλούς τρόπους έχει εκφράσει την αγωνία της για την προοπτική του μοναδικού νοσηλευτικού Ιδρύματος του Νομού , το οποίο σταδιακά μετατρέπεται σε κέντρο εφημερίας και απαξιώνεται ως μονάδα δευτεροβάθμιας περίθαλψης .
