Στα έγκατα της θαλάσσιας περιοχής νότια της Κρήτης θα πρέπει να στρέψει όλες της, τις προσπάθειες η χώρα μας, αν όντως επιθυμεί να έχει οικονομική ανάκαμψη και να σωθεί μέσα στην τραυματική κατάσταση που βιώνει τα τελευταία χρόνια.
Ξεκάθαρα και τεκμηριωμένα ο καταξιωμένος επιστήμονας κ. Ηλίας Κονοφάγος, χημικός μηχανικός και μέλος της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών, κάνει λόγο για ανάγκη ενωτικής συστράτευσης όλων των πολιτικών δυνάμεων της χώρας, για να καταφέρουν να αξιοποιήσουν τον υπόγειο πλούτο της Ελλάδας και να καταστήσουν τη χώρα όντως στρατηγικά σταθερή, ανεξάρτητη και κυρίως ισχυρή.
Μέσα από την αποκλειστική συνέντευξη που ακολουθεί, ο κ. Κονοφάγος, παρουσιάζει όλες τις θέσεις του σχετικά με την υπόθεση της εξόρυξης υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης, θέτει κάθε υπεύθυνο προ των ευθυνών του απέναντι στην χώρα και στην ιστορία και αναλύει τα πως και τα γιατί οδηγούν όλες τις ελπίδες του Ελληνικού Λαού στα κοιτάσματα γύρω από το νησί μας αλλά και στο Ιόνιο.
Την ίδια ώρα σχολιάζει όσα συμβαίνουν με το Τουρκολιβυκό σύμφωνο, μιλάει για τον αγωγό EestMed και ασκεί σκληρή κριτική σε όσους κάνουν λόγο για περιβαλλοντική καταστροφή λόγω εξορύξεων νότια της Κρήτης. Χαρακτηριστικά τονίζει: «Αυτοί που θεωρούν τις εξορύξεις καθαρών υδρογονανθράκων "Οικολογική Καταστροφή" στην υπεράκτια Κρήτη, προετοιμάζουν στην ουσία την επιστροφή της Τουρκικής κυριαρχίας στην Κρήτη.»
Περισσότερα στην συνέντευξη που ακολουθεί.
Πως κρίνετε την πολιτική της χώρας σχετικά με την αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης;
Από το 2012 είχαμε υποβάλλει σχετική εμπεριστατομένη έκθεση στον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρα, με την οποία τον πληροφορούσαμε, ότι, συγκριτικά με άλλες περιοχές της Ελλάδας, η υπεράκτια Κρήτη (νοτιοανατολικά, νότια & νοτιοδυτικά) διέθετε πολύ μεγάλα αποθέματα κοιτασμάτων υδρογοναθράκων.
Πιο συγκεκριμένα είχαμε αναφέρει, ότι τα αποθέματα αυτά θα μπορούσαν με 50% πιθανότητα να ανέρχονται σε 3 Τρισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου (3 Tcm), τα οποία σε ορίζοντα τριακονταπενταετίας θα μπορούσαν να αποδώσουν καθαρά εισοδήματα στο Ελληνικό Δημόσιο της τάξης των 270 δισεκατομμυρίων δολλαρίων ($270 Δις).
Στη συνέχεια της έκθεσης μας η Ελληνική πολιτεία με βάση τον ισχύοντα Νόμο Υδρογονανθράκων προσπάθησε μέσω παραχωρήσεων ερευνητικών υπεράκτιων περιοχών να προσελκύση επενδύσεις για την ανάδειξη και αξιοποίηση του προαναφερθέντος ορυκτού πλούτου υδρογονανθράκων.
Μετά από αρκετα χρόνια (2012-2020) η προσπάθεια αυτή τελεσφόρησε με θετικό τρόπο, δεδομένου, ότι η Ελλάδα διαθέτει σήμερα 12 περιοχές όπου βάσει Συμβάσεων παραχωρήσεων, που υπογράφτηκαν με πετρελαϊκές εταιρείες, διεξάγονται σήμερα Έρευνες για εντοπισμό κοιτασμάτων υδρογονανθράκων (Εικ.1).
Θα πρέπει όμως να τονίσουμε, ότι η υπάρχουσα γραφειοκρατία καθηστέρησε δραματικά τόσο την κατάρτιση όσο και επικύρωση των Συμβάσεων αυτών από την Ελληνική πολιτεία, πράγμα, που μετέθεσε για πολύ αργότερα την έναρξη των εργασιών ή και των αναμενομένων γεωτρήσεων για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση του υπαρχοντος ορυκτού πλούτου κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην Κρήτη.
Να σημειώσουμε ότι από το 2011 που άρχισαν οι προσπάθειες προσέλκυσης επενδύσεων στην υπεράκτια Κρήτη μόλις στο τέλος του 2018 είδαμε να επικυρώνονται οι αξιολογότερες Συμβάσεις του Ελληνικού Δημοσίου με τις εταιρείες ExxonMobil - Total & EΛ.ΠΕ..
Έτσι στο μεσοδιάστημα η Τουρκία κατάφερε από επιχειρηματική άποψη να βρεί πιο εύκολα ελεύθερο χώρο ώστε να δημιουργήσει διαδρόμους νέων διεκδικήσεων προς την Λιβύη δυτικά και νότια της Κρήτης.
Επειδή, όμως, πιστεύουμε, ότι ποτέ δεν είναι αργά και επειδή η τελευταία Ελληνική υπεράκτια γεώτρηση στην χώρα μας πραγματοποιήθηκε το 1986 στον Θερμαϊκό κόλπο, είναι καιρός μετά από 34 ολόκληρα χρόνια η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία υδρογονανθράκων να διευκολύνει -μέσω κατάλληλων Συμβατικών κινήτρων προς τις πετρελαϊκές Εταιρείες- την προσκόμιση γεωτρυπάνου για έρευνα και πιστοποίηση ύπαρξης ορυκτού πλούτου κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη χώρα μας. Η προσκόμιση αυτή θα πρέπει προληπτικά να επέλθει ή δυνατόν πριν από την ανακοινωθείσα ήδη προσέλευση Τουρκικού γεωτρυπάνου Νότια της Κρήτης.
Πως βλέπετε την εξέλιξη της υπόθεσης του συμφώνου Τουρκίας – Λιβύης; Τι πρέπει να κάνει η χώρα μας και η Ευρώπη;
Διαχρονικά στην Ελλάδα απουσιάζει η προληπτική ενεργειακή πολιτική ιδιαίτερα στην υπεράκτια Κρήτη, η οποία θα έπρεπε να υπάρχει ενωτικά & σε υπερκομματικό επίπεδο. Ως συνήθως από πρακτική άποψη σερνόμαστε πίσω από τα γεγονότα με πυροσβεστικό τρόπο.
Είτε μας αρέσει λοιπόν είτε όχι, η συμφωνία μεταξύ Τουρκίας & Λιβύης πραγματοποιήθηκε μεταξύ δύο αναγνωρισμένων από τον Ο.Η.Ε. Κυβερνήσεων, και επί της ουσίας για την εγκυρότητα αυτής της συμφωνίας συνέπραξε τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά & η ίδια η Ελλάδα.
Πιο συγκεκριμένα, στις 23 απριλίου 2019 η Υπουργός Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής ένωσης Κα Φεντέρικα Μογκερίνη εισηγήθηκε στα 28 Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής ένωσης την αναγνώριση ως μόνης νόμιμης εκπροσώπου του Λιβυκού Κράτους την Κυβέρνηση της Τρίπολης του Φαγέζ Αλ Σάρατζ.
Παρά τις αντιρρήσεις της Γαλλίας, η πρόταση της Κας Μογκερίνη εγκρίθηκε χάρις στην σφραγίδα της Ελληνικής Κυβέρνησης και αυτό παρ΄ότι από το 2017 ήταν ήδη γνωστές στους πάντες οι συστηματικές επαφές της Τουρκίας με την Κυβέρνηση της Τρίπολης για κατάρτιση διμερούς διεθνούς συμφωνίας επιμερισμού υφαλοκρηπίδας μέσω της Κρήτης μεταξύ των δύο κρατών.
Η μή χρησιμοποίηση Ελληνικού "Βέτο" στο Συμβούλιο της Ε.Ε. για την μη αναγνώριση της Κυβέρνησης της Τρίπολης αποτέλεσε μία πολύ σημαντική ιστορική αστοχία, η οποία και οδήγησε σήμερα τη χώρα μας σε μεγάλες ενεργειακές περιπέτειες.
Η περιπέτεια αυτή συμπεριλαμβάνει τον ισχυρισμό της Τουρκίας αλλά και της Τρίπολης της Λιβύης, ότι η Κρήτη ως νήσί δεν διαθέτει υφαλοκρηπίδα αλλά μόνο χωρικά ύδατα. Άρα από πρακτική άποψη για την Τουρκία αλλά & για την Τρίπολι ο πλούτος της υπεράκτιας Κρήτης ανήκει εξ΄ ολοκλήρου στην Λιβύη.
Να σημειώσουμε ότι η Λιβύη δεν έχει την τεχνική δυνατότητα να αξιοποίήσει αυτόν τον πιθανό σημαντικό πλούτο αλλά μπορεί απλά να τον παραχωρήσει στην Τουρκία μέσω της υπογραφείσας ήδη συνθήκης μεταξύ των.
Τί στην πραγματικότητα περιμένουμε από τον αγωγό EestMed; Τι κερδίζει η Ελλάδα από την κατασκευή του;
Από τον αγωγό EastMed περιμένουμε να έχουμε σημαντικά πολιτικά οφέλη. Τα πολιτικά οφέλη προκύπτουν από την συνεργασία της Ελλάδος με την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο για την μεταφορά αποθεμάτων κοιτασμάτων φυσικού αερίου των Κρατών αυτών μέσω της Κρήτης & της Ελλάδος από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρώπη. Άν τελικά θα υπάρξει & οικονομικό όφελος για την Ελλάδα και πόσο θα είναι αυτό δεν έχει γίνει ακόμη κάποια ακριβής εκτιμιση.
Με βάση το παραπάνω σκεπτικό όμως υπάρχει ανάγκη να αντιληφθούμε ότι από παθητικοί πολιτικοί θεατές του Αγωγού EastMed μπορούμε πράγματι εμείς οι ίδιοι να γίνουμε πρωταγωνιστές του σημαντικού αυτού Ενεργειακού Έργου......
Τυχόν προσκόμιση εκ μέρους μας πλωτων γεωτρυπάνων στη υπεράκτια Κρήτη για την πιστοποίηση και αξιοποίηση Ελληνικών αποθεμάτων φυσικού αερίου η οικονομική αλλά και η πολιτική σημασία του αγωγού αυτού θα μπορούσε να αναβαθμιστεί δραματικά.
Οι συνδέσεις υποδομών εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης κοιτασμάτων φυσικού αερίου ή και υγροποίησης της παραγωγής φυσικού αερίου θα μπορούσαν να διευκολύνουν σημαντικά τις δυνατότητες μεταφοράς του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη με χαμηλότερο κόστος (Εικ.2).
Αποδέχεστε ή όχι, ότι η αξία των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου νοτιοδυτικά και νοτιοανατολικά της Κρήτης, θα αποτελέσουν την οικονομική «ανάσταση» της Ελλάδας και γιατί;
Το μόνο που αποδέχομαι είναι ότι υπάρχουν βάσιμες σημαντικές πιθανότητες να υπάρχουν πολύ μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου μέσα σε ασβεστολιθικά κοιτάσματα "τύπου Zohr" στην υπεράκτια Κρήτη. Αυτή η διαπίστωση σε συνδυασμό με ότι η ακαθάριστη αξία του ανακαλυφθέντος κοιτάσματος "Ζohr" είναι της τάξης των 200 Δισεκατομμυρίων δολλαρίων ($200 Δις δηλ. μεγαλύτερο από το σημερινό Ελληνικό Α.Ε.Π.) προεξοφλεί ότι η οποιαδήποτε Ελληνική ανακάλυψη γιγαντιαίου Ελληνικού κοιτάσματος στην Κρήτη θα ήταν δυνατόν να προεξοφλήσει στην αγορά μία "οικονομική ανάσταση" της Ελλάδος.
Σε συνέχεια της πρόσφατης χαρτογράφησης των αναμενόμενων κοιτασμάτων "τύπου Zohr" τόσο από την Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων όσο και απο τις Αμερικανικές Εταιρείες Spectrum & I.O.N. δεν χρειάζεται να είναι κανείς σοφός για να αντιληφθεί πολύ εύκολα το οικονομικό μέγεθος του επιχειρήματος ανάδειξης του ορυκτού πλούτου της περιοχής της υπεράκτιας Κρήτης.
Στην Εικ.3, παρατηρούμε ότι υπάρχουν ήδη χαρτογραφημένοι 30 ασβεστολιθικοί στόχοι κοιτασμάτων "τύπου Zohr" οι περισσότερο των οποίων είναι μεγαλύτεροι σε μέγεθος από το ίδιο το κοίτασμα "Ζohr" (κοίτασμα 'Zohr" σε πράσινο κύκλο χαρτογραφημένο στην ίδια κλίμακα με τους άλλους στόχους κοιτασμάτων με κόκκινο χρώμα).
Παράλληλα από την πλευρά της Λιβύης έχουν χαρτογραφηθεί τουλάχιστον δύο στόχοι κοιτασμάτων παγκοσμίου ενδιαφέροντος που το μέγεθος τους πλησιάζει το μέγεθος του κοιτάσματος North Dome στο Κατάρ (στόχοι Νο1 & Νο2, το κοίτασμα North Dome του Κατάρ μεγέθους 9.700 km2, είναι το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στον κόσμο). Είναι επίσης πιθανόν να υπάρχουν και άλλοι παρόμοιοι γιγαντιαίοι στόχοι στην περιοχή (στόχοι με λατινικά ερωτηματικά) εντός της Ελληνικής ΑΟΖ στην πλευρά του Ιονίου Πελαγους. Δεν το γνωρίζουμε αυτό σήμερα δεδομένου ότι δεν έχουν γίνει ακόμη λεπτομερής σεισμικές έρευνες στην περιοχή αυτή του Νοτίου Ιονίου Πελάγους.
Εάν θεωρήσουμε στην υπεράκτια Κρήτη μία πιθανότητα ανακάλυψης κοιτάσματος με γεώτρηση της τάξης του 20%, τότε στην υπεράκτια Κρήτη θα μπορούσαν να προκύψουν σε ορίζοντα 35ετίας 6 τουλάχιστον ανακαλύψεις κοιτασμάτων τύπου "Zohr" στην υπεράκτια Κρήτη ακαθάριστης αξίας προς εκμετάλλευση της τάξης του 1 Τρισεκατομμυρίου δολλαρίων.
Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών θα μπορούσε να αποφέρει στο Ελληνικό δημόσιο σε ορίζοντα 35ετίας ένα καθαρό εισόδημα της τάξης των 300 δισεκατομμυρίων δολλαρίων ($300 Δις) που θα συνοδεύονταν από 100.000 έως και 220.000 περιφερειακές θέσεις εργασίας για τη χώρα μας.
Την παραπάνω οικονομική αυτή διάσταση την γνωρίζει πολύ καλά η Τουρκία γι΄ αυτό το Ναυτικό της ετοιμάζεται να παραλάβει στο τέλος του Δεκεμβρίου 2020 το επιθετικό Αεροπλανοφόρο της (asssault air carrier) "Anadolu".
Να θυμόμαστε ότι το "Αnadolu" χαρακτηρίστηκε από Τουρκικούς κύκλους ως η "Πλωτή Κρήτη".
Πως βλέπετε την στάση των υπολοίπων χωρών και ειδικά της Ιταλίας; Μήπως είμαστε μόνοι μας και σε αυτή την υπόθεση;
Η Ιταλία κοιτάει τα συμφέροντα της με βάση την Ιστορία της στην περιοχή. Δημιουργεί τις δικές της προσωπικές συμμαχίες με βάση τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντά της. Σ' αυτές τις υποθέσεις δεν χωράνε συναισθηματισμοί, υπάρχει μόνο η στιγνή πραγματικότητα που δείχνει ότι υπάρχουν μόνο στεγνά πολιτικά και οικονομικά περιφερειακά συμφέροντα.
Εάν η Ελλάδα θέλει να παραμείνει μόνη της στο περιθώριο των εξελίξεων αυτών είναι φανερό ότι θα το πληρώσει πάρα πολύ πολύ ακριβά με επακόλουθη ακραία φτώχεια για όλους μας. Η Ελλάδα σήμερα χρειάζεται να δημιουργήσει συμμάχους ή να δημιουργήσει κοινά οικονομικά συμφέροντα με τρίτες χώρες π.χ. μέσω παραχωρήσεων δικαιωμάτων παραχωρήσεων πλούσιων εξορύξεων σε τρίτους.
Ποια είναι η απάντηση σας σε όσους θεωρούν τις εξορύξεις υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης ως οικολογική καταστροφή;
Αυτοί που θεωρούν τις εξορύξεις καθαρών υδρογονανθράκων "Οικολογική Καταστροφή" στην υπεράκτια Κρήτη (δεν πρόκειται για λιγνίτη αλλά για "ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ") προετοιμάζουν στην ουσία την επιστροφή της Τουρκικής κυριαρχίας στην Κρήτη. Όπως γνωρίζετε πρόσφατα 100 Τουρκικές Μ.Κ.Ο. ζήτησαν επίσημα την επιστροφή της Κρήτης στην Τουρκία.
Είναι αδιανόητο οι περιβαντολογικές οργανώσεις να μην καταφέρονται εναντίον των Τουρκικών γεωτρυπανων ή των Τουρκικών εξορύξεων που διεξάγονται χωρίς κανόνες περιβάλλοντος τόσο στην Κύπρο όσο και στην Κρήτη και να καταφέρονται με τόσο προκλητικό τρόπο αποκλειστικά και μόνο ενάντια στις Ελληνικές Εξορύξεις που αναμένονται να λειτουργήσουν με τους αυστηρότερους ευρωπαϊκούς κανόνες προστασίας του περιβάλλοντος.
Και να προσθέσουμε για αυτούς που υποστηρίζουν -όπως και εμείς- την ¨Πράσινη Ενέργεια" δεν θα μπορέσει ποτέ να υπάρξει πράσινη ενέργεια στη χώρα μας ( η οποία ως γνωστόν είναι επιδοτούμενη και διαχρονικά ασταθής) εάν δεν στηριχθεί στο Φυσικό Αέριο για τα επόμενα 30 Χρόνια. Το ανέφερε προ καιρού ο Πρωθυπουργός της χώρας μας σε ιδιαίτερη συνέντευξη του.
Σε παγκόσμιο επιπεδο σήμερα δεν έχει ακόμη ανακαλυφθεί τρόπος μαζικής αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας σε επίπεδο που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε "μπαταρία πόλης", ως εκ τούτου για τις ημέρες που δεν θα υπάρχει άνεμος ή αρκετός ήλιος στη χώρα μας θα υπάρξει ανάγκη ενεργειακής στήριξης στην πράσινη ενέργεια.
Η μόνη αξιόπιστη στήριξη στην πράσινη ενέργεια μπορεί να προέλθει μόνο από το φυσικό αέριο. Και όταν μιλάμε για φυσικό αέριο δεν εννοούμε το εισαγόμενο φυσικό αέριο από Τουρκία ή Ρωσία αλλά το εγχώριο φυσικό αέριο που θα μπορούσε να παραχθεί στη εάν βεβαίως τελικά το επιτρέψουν οι Ελληνικές οικολογικές οργανώσεις.
Εν κατακλείδι, μέσα σε ένα κλίμα, γεωστρατηγικά ρευστό, με την χώρα μας να συνεχίζει να βιώνει εδώ και δέκα χρόνια μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, με πολλές προκλήσεις να φέρνουν στο προσκήνιο τα μεγάλα εθνικά μας θέματα, με τα κοιτάσματα στην νοτιοανατολική Μεσόγειο και το Νότο της Κρήτης να μπαίνουν στο επίκεντρο με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε επίπεδο διεθνούς πολιτικής σκακιέρας, ποια είναι η άποψη σας, για το πώς πρέπει να κινηθεί η Ελλάδα; Ποια είναι η ευθύνη του εγχώριου πολιτικού συστήματος απέναντι στην Ελλάδα και τους Έλληνες;
Εν κατακλείδι η Πανδημία του Κορονοϊού που ζούμε έχει οδηγήσει ήδη σε ύφεση τόσο την παγκόσμια οικονομία αλλά ιδιαίτερα την Ελληνική Οικονομική δραστηριότητα. Αυτή η κατάσταση αναμένεται να διαρκέσει ίσως ακόμη αρκετούς μήνες ή & μερικά χρόνια. Ιδιαίτερα βλέπουμε το στήριγμα της Οικονομίας μας που ήταν μέχρι σήμερα "ο Τουρισμός" έχει πλέον από πρακτική άποψη καταρρεύσει.
Απουσία βαριάς βιομηχανίας η Ελληνική Οικονομία χωρίς τον Τουρισμό δεν μπορεί να στηριχθεί πλέον παρά μόνο στην ελπίδα των εξορύξεων Υδρογονανθράκων. Η περίπτωση της αξιοποίσης του ορυκτού πλούτου υποθαλάσσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων είναι η μόνη που θα μπορούσε να δημιουργήσει επιτέλους "βαρειά βιομηχανία" στη χώρα η οποία όπως πιστεύουμε αποτελεί την μοναδική δυνατότητα παραγωγής σημαντικού "Εγχώριου νέου Πλούτου" και θέσεων εργασίας για την ανακούφιση της οικονομία μας μακροπρόθεσμα σε ορίζοντα 35ετίας.
Το εγχώριο πολιτικό σύστημα οφείλει να ενεργήσει ενωτικά και αδιαίρετα ώστε χωρίς άλλες καθυστερήσεις να αξιοποιήσει με τις κατάλληλες διαδικασίες & συμμαχίες το συντομότερο δυνατόν τον εγχώριο ορυκτό μας πλούτο υδρογονανθράκων.
