Οι συνήθειες και οι παροιμίες δεν έχουν τελειωμό. Οι ηλικιωμένοι στο περπάτημά τους τις λένε όταν θα συναντήσουν κάποια συμπεριφορά των νεότερων στις εργασίες και στις συναντήσεις τους για κάποιον λόγο όπως πρόσφατα κάποιος ηλικιωμένος στην πόλη μας πήγε στον μανάβη για να πάρει κάστανα. Όμως πρώτα τον ρώτησε από πού είναι η καταγωγή τους; Ο μανάβης απάντησε ότι είναι Χανιώτικα και ότι αν θα κάνεις με το μαχαίρι μια χαραγή σε σχήμα σταυρού στο επάνω μέρος του, όταν θα ψηθεί ανοίγει και ο φλοιός του αποχωρεί ενώ από άλλα μέρη μένει επάνω στην τροφή του και με δυσκολία τρώγεται. Μόλις άκουσε αυτήν την λεπτομέρεια, του είπε βάλε μου ένα κιλό. Στο ζύγιασμα τους ήτανε παραπάνω 300γρ. και του λέει είναι παραπάνω. Να τα αφήσω ή να τα κάνω ένα κιλό; Αμέσως του απάντησε :
Το καλό πράγμα λέγανε οι παλαιοί μας ποτέ δεν το γυρίζουν πίσω. Φεύγοντας στο δρόμο θυμήθηκε τις περιπτώσεις που τις λέγανε όλοι την εποχή τους όταν τύχαινε να συμβούν στις παντριές τους, στα ζώα τους και στα προϊόντα τους κλπ και την εφαρμόζανε με κάθε λεπτομέρεια πάντα προς το καλύτερο. Πράγματι το βράδυ ο ηλικιωμένος έκανε ότι του είχε πει ο μανάβης και επιβεβαιώθηκε για την καταγωγή τους και συγχρόνως τα απόλαυσε με την ρακή της παραγωγής του. Την άλλη μέρα επιδίωξε να συναντηθεί με τους φίλους του για να τους ενημερώσει για το πρόσφατο γεγονός με τον μανάβη και τα κάστανα του. Θα αναφέρω είπε και λίγες περιπτώσεις που είχανε συμβεί την παλιά εποχή όπως: Ο μεγάλος αδελφός μου έμεινε στο χωριό και ήτανε γεωργός και κτηνοτρόφος. Είχε ένα γάιδαρο από τον πατέρα μου και εκτελούσε όλες τις μεταφορές από το σπίτι του στα χωράφια και από εκεί στο σπίτι του κάθε μέρα. Μετά από λίγα χρόνια είχε γεράσει και τον εγκατέλειψε σε ένα ερημικό χωράφι να ζει μόνος του μέχρι να πεθάνει. Έτσι αναγκάστηκε να αγοράσει ένα νεότερο. Είχε ακούσει από τον αγροφύλακα ότι στο διπλανό χωριό ένας είχε δύο και πουλούσε τον ένα. Πράγματι πήγε και τον αγόρασε με την συμφωνία αν θα έχει χούγια και ελαττώματα: «να τσινά-να μην στέκεται να τον φορτώνει-να δαγκώνει», θα τον γυρίσει πίσω. Σύμφωνοί; Ναι. Τον πήρε και έφυγε. Αφού ήτανε καλός δεν τον γύρισε. Στο πανηγύρι του χωριού του πωλητή πήγε ο αδελφός μου στην εκκλησία που είχε ένα τάμα. Μετά από την λειτουργία συναντηθήκανε και του είπε ο πωλητής: δεν μου είπες για τον γάιδαρο μου αν είναι καλός ή κακός και αν θα τον κρατήσεις ή θα μου τον γυρίσεις; Αμέσως του απάντησε ότι: το καλό πράγμα ποτέ δεν το γυρίζουν πίσω και σε ευχαριστώ που μου είπες την αλήθεια.
Επίσης από το ίδιο χωριό ένας χωριανός μας είχε δυο κατσίκες για να πίνουνε τα παιδιά του γάλα. Κάθε μέρα τις πήγαινε στα χωράφια του για να βόσκουν δεμένες με το σχοινί της ή κάθε μια. Μια μέρα που πήγε να τις πάρει, η μία είχε πνιγεί γιατί δεν είχε υπολογίσει την απόσταση από τον πλησίο υπάρχοντα γκρεμνό. Επειδή δεν του επαρκούσε το γάλα για την οικογένεια του, αναγκάστηκε να αγοράσει μία από το γείτονα του που είχε πολλές. Έτσι το βράδυ πήγε στο σπίτι του και του είπε: Θέλω να αγοράσω μια κατσίκα και να βγάζει πολύ γάλα. Αμέσως του απάντησε: Όποια και να πάρεις όλες στην αρμεγή τους βγάζουν μια οκα και παραπάνω το βράδυ το ίδιο και το πρωί και αμέσως την αγόρασε. Το πρωί χαρούμενος την άρμεξε και έβγαλε περίπου μισή οκά και το βράδυ το ίδιο. Στεναχωρήθηκε για το ψέμα του πωλητή αλλά σκέφτηκε ότι ίσως να στεναχωρήθηκε το ζώο επειδή άλλαξε αφεντικό.
Ακόμα της έδωσε και περισσότερες τροφές αλλά καμία αλλαγή. Έτσι την πήγε πίσω και ήρθανε σε έντονη λογομαχία με τον πωλητή, την άφησε και έφυγε. Μετά από ένα μήνα πήγε στον καφετζή και του άφησε τα χρήματα να τα δώσει στον αγοραστή.
Θα τελειώσω είπε αφού προσθέσω ακόμα ότι αυτήν την συνήθεια την κατοχή που είχε μεγάλη φτώχεια την εφαρμόζανε με κάθε λεπτομέρεια και οι άνθρωποι στις εργασίες τους όταν ήτανε να πάνε να εργαστούν. ‘Όπως όταν κάποιος είχε πολλά παιδιά για να επιβιώσουν πήγαινε ο πατέρας στους μεγαλοκτηματίες και μεγαλοκτηνοτρόφους και τους έλεγε να πάρουν ένα παιδί του μόνιμα κοντά τους να εργάζεται με κάποια συμφωνία «φαμέγιο». Αυτός απάντούσε αν δεν είναι εργατικό και υπάκουο θα το γυρίσω πίσω και έκλεινε η συμφωνία τους.
Λόγω της φτώχειας κάνανε ότι τους λέγανε οι γονείς τους. Όμως ένας πατέρας στο χωριό μου, βρήκε τον μεγαλοκτηνοτρόφο που είχε πάρει ένα παιδί του και τον ρώτησε αν ο γιος μου είναι εργατικός και είναι ευχαριστημένος. Αυτός του απάντησε: Αν δεν ήτανε θα σου τον είχα γυρίσει πίσω σε πέντε ημέρες.
Τέλος και σήμερα εφαρμόζεται αυτή η συνήθεια με περισσότερη αυστηρότητα γιατί περιμένουν πολλοί να εργαστούν που έχουν ανάγκη στην οικογένειά τους.
Γι΄αυτό όταν είναι εργατικοί και τίμιοι σε όλα τα επαγγέλματα τους κρατούνε συνέχεια μέχρι να πάρουνε την σύνταξη τους. Ενώ τους τεμπέληδες σε λίγο χρονικό διάστημα τους δίνουν την απόλυσή τους.
