Τι λέει για τους νοτιάδες, τη γύρη, τα υμενόπτερα, τους τρόπους προφύλαξης και όχι μόνο…
Αλλεργία: παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός αντιδρά απέναντι σε αβλαβείς περιβαλλοντικές ουσίες, που ονομάζονται αλλεργιογόνα (ορισμένες τροφές όπως αυγά, ψάρια, τα θαλασσινά ή οι φράουλες, κάποια φάρμακα, καλλυντικά, η γύρη φυτών, τρίχες ζώων, σκόνη κ.α.). Ορμώμενοι από τους ισχυρούς νότιους ανέμους, που τη χρονιά που διανύουμε δεν έχουν τελειωμό, ενώ και οι βροχοπτώσεις ήταν ελάχιστες, απευθυνθήκαμε στη γιατρό Νεκταρία Σπανουδάκη Αλλεργιολόγο, προκειμένου να μας μιλήσει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι αλλεργικοί εξαιτίας τους. Επεσήμανε, ότι η μεγάλη ποσότητα γύρης που μεταφέρεται μέσω των ανέμων είναι αυτή που προκαλεί τα έντονα συμπτώματα στους αλλεργικούς, ενώ αναφέρθηκε και στους τρόπους προφύλαξης από αυτήν, από τα υμενόπτερα (σφήκα, μέλισσα), μιλώντας μας επίσης για την υγρασία, τα κλιματιστικά κα. Τόνισε δε, ότι ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει τις ευαισθησίες του, ανιχνεύοντας τες μέσω τον αλλεργικών τεστ, προτείνοντας τέλος την ανοσοθεραπεία, τον εμβολιασμό δηλαδή για την αντιμετώπιση των αλλεργιών, μέσω της απευαισθητοποίησης. Ακολουθεί η συνέντευξη με την κα Σπανουδάκη.
-Φέτος οι ισχυροί νοτιάδες μας έχουν ταλαιπωρήσει όλους πάρα πολύ εδώ στο Ρέθυμνο. Με ό, τι μεταφέρουν, πόσο επιζήμιοι είναι για την υγεία των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από αλλεργίες;
-Εξαρτάται από την ευαισθησία που έχει ο κάθε αλλεργικός. Κάποιοι έχουν μικρές ευαισθησίες κάπου, κάποιοι έχουν μεγαλύτερες, όπως δείχνουν και τα αλλεργικά τεστ που κάνουμε. Τους μη αλλεργικούς θα τους ενοχλήσει λίγο η σκόνη, δε θα έχουν τόσο έντονα συμπτώματα. Ο αλλεργικός όμως θα γίνει χειρότερα, καθώς μεταφέρεται φορτίο γύρης πολύ περισσότερο. Ο αλλεργικός είναι πιο ευαίσθητος από τον υγιή άνθρωπο, άρα θα έχει και ένα θέμα με την τοξικότητα που έχει η σκόνη ή ό, τι άλλο μπορεί να μεταφέρει και τα συμπτώματά του θα γίνουν ακόμα πιο έντονα.
-Σε ό, τι αφορά την αφρικανική σκόνη;
-Σίγουρα το τι μεταφέρει δεν το ξέρουμε, γιατί δε γνωρίζουμε από πού έχει περάσει και τι καυσαέρια υπήρχαν από όπου πέρασε. Ένα παράδειγμα αντίστοιχο έχουμε στην Αθήνα. Το καυσαέριο δεν είναι μόνο καυσαέριο, αλλά φέρει και γύρη μαζί.
-Μιας και αναφερθήκατε στην Αθήνα, γιατί πάσχοντες από αλλεργίες περνούν «καλύτερα», όπως λέγεται, στο Λεκανοπέδιο;
-Δεν έχουν τόσο μεγάλη ποσότητα φυτών στην Αθήνα όπως εδώ. Η γύρη μεταφέρεται χιλιόμετρα. Φανταστείτε ότι η γύρη ελιάς από το Χαϊδάρι, φτάνει στην Ομόνοια. Σκεφτείτε όμως, πόσες ελιές έχει το Χαϊδάρι; Άρα αυτό που μεταφέρεται εδώ στην Κρήτη είναι πολύ περισσότερο. Το πρόβλημά μας υπάρχει με τις μικρές γύρες, γιατί οι γύρες των φυτών δεν έχουν την ίδια διάμετρο, διαφέρουν από φυτό σε φυτό. Όσο πιο μικρή είναι η διάμετρος της γύρης, τόσο πιο χαμηλά κατεβαίνει στην αναπνευστική οδό, δηλαδή στους αναπνευστικούς αεραγωγούς του πνεύμονα, τους βρόγχους, δημιουργώντας πιο έντονα συμπτώματα στον αλλεργικό και ένα ανερχόμενο άσθμα μπορούμε να πούμε. Μας απασχολεί η γύρη που είναι πιο λεπτή και πιο ψιλή, γιατί η χοντρή γύρη, πάνω από 4 μιλιμέτρα, θα πέσει στην πορεία. Αυτή που αιωρείται είναι η πιο λεπτή γύρη με τους μικρούς κόκκους, που δημιουργεί το πρόβλημα.
-Φέτος δηλαδή ως γιατρός αντιμετωπίσατε περισσότερα περιστατικά λόγω των ισχυρών νοτιάδων;
-Ναι, φέτος τα συμπτώματα των αλλεργικών ήταν πιο έντονα. Όταν βρέχει, πέφτει η γύρη. Φέτος δεν έχει βρέξει, άρα υπήρχε και αιωρούνταν παντού. Σε κάθε κίνηση που κάνουμε, όταν πάμε πχ να περιποιηθούμε τα λουλούδια μας, η γύρη έρχεται σ’ εμάς. Ένας πολύ καλός τρόπος είναι να ψεκάζουμε πρώτα τα φύλλα των φυτών μας με απλό νερό και μετά να αρχίζουμε την περιποίηση ή να αερίζουμε το χώρο μας μέχρι τις 9:00 το πρωί ή μετά το βράδυ, ώστε να μην έχουμε τόσο υψηλά επίπεδα γύρης στο σπίτι μας. Ο αλλεργικός που ξέρει ότι έχει συμπτώματα εποχικά, θα πρέπει να κυκλοφορεί με κλειστό παράθυρο και ανοικτό το air condition για να μειώσει την πιθανότητα έκθεσης σε γύρη, όπως και αυτός που έχει αλλεργία σε υμενόπτερα, σφήκα, μέλισσα δηλαδή.
-Αναφερθήκατε σε τρόπους αντιμετώπισης ή καλύτερα αποφυγής ερεθισμάτων. Πείτε μας περισσότερα.
-Παιδιά που είναι πχ αλλεργικά στην ελιά, στα περδικάκι ή στα γρασίδια, δεν πρέπει να παίξουν σε ένα χώρο γεμάτο γρασίδια. Και το χώμα μπορεί να τα ερεθίσει, όχι τόσο όμως όσο αν έρθει σε επαφή με τη γύρη ή το γρασίδι. Άρα ο ασθενής θα πρέπει να έχει κάνει τα αλλεργικά τεστ, ώστε να γνωρίζει από τον αλλεργιολόγο του τις ευαισθησίες του, να του έχει δείξει εικόνες, να γνωρίζει το φυτό και να αποφεύγει και την επαφή με αυτό. Γιατί, αν πχ προσπαθήσει να το ξεριζώσει, το φορτίο της γύρης που θα πάρει θα είναι πάρα πολύ μεγάλο και κινδυνεύει να έχει αναπνευστικό επεισόδιο. Ο κόσμος πρέπει να γνωρίζει τις ευαισθησίες του και τα μέτρα πρόληψης. Από 5 ετών και πάνω γίνονται τα τεστ για τα αεροαλλεργιογόνα. Για τα τροφικά αλλεργιογόνα γίνονται από πιο νωρίς, από μηνών.
-Περνάμε τώρα σε ένα άλλο έντονο φαινόμενο, επίσης «Ρεθεμνιώτικο», την υγρασία.
-Η υγρασία είναι ένας μη ειδικός ερεθιστικός παράγοντας, που επιδεινώνει τα αλλεργικά προβλήματα και δεν ανιχνεύεται με τα τεστ. Εμείς εδώ που είμαστε σε νησί, οι περισσότεροι δυσκολεύονται όταν είναι κοντά στη θάλασσα. Το υγρό κλίμα επιδεινώνει τα αναπνευστικά προβλήματα, και στο ανώτερο και στο κατώτερο αναπνευστικό. Ναι μεν δε θέλουμε ούτε πολύ ξερό, ούτε πολύ υγρό αέρα, αλλά η υγρασία είναι ένα ζήτημα. Το κλειστό μέρος με υγρασία επίσης είναι λάθος. Πρέπει ένας χώρος να είναι ευάερος, ευήλιος και θα έπρεπε πάντα να υπάρχει ένα παραθυράκι ανοικτό σε ανάκληση για την ανακύκλωση του αέρα.
-Τι γίνεται με τα κλιματιστικά στους χώρους εργασίας ή στα σπίτια; Είναι βλαπτικά για τους αλλεργικούς;
-Καλό είναι να χρησιμοποιούνται, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε τι ποιότητα φίλτρου έχουμε και πόσο καλά το καθαρίζουμε. Κάποιους αλλεργικούς τους ενοχλούν τα κλιματιστικά, γιατί μπορεί να βγάζουν έναν αέρα που δεν έχει καθαριστεί. Πρέπει να χρησιμοποιούμε το κλιματιστικό, να ανοίγουμε λίγο να ανανεώνεται ο αέρας και μετά να το ξαναβάζουμε. Δεν μπορούμε να είμαστε συνέχεια με το κλιματιστικό. Εν τω μεταξύ, το κακό είναι ότι οι οικονομικές δυσκολίες μας οδηγούν στο να αγοράζουμε συσκευές χαμηλότερης ποιότητας.
-Πέρα από τους νοτιάδες και την υγρασία, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος τι επιπτώσεις έχει στους αλλεργικούς;
-Φυσικά επιδεινώνει τα αλλεργικά προβλήματα. Αν θυμάστε, έλεγαν να μην ανάβουμε τζάκια, γιατί θα δημιουργήσουμε την αιθαλομίχλη που θα δημιουργούσε άσθμα. Ισχύει κάτι τέτοιο, μάλιστα στο Λονδίνο τη δεκαετία του ’60, είχαν υπάρξει μεγάλα κρούσματα ασθματικών κρίσεων στον κόσμο, από τα αναμμένα για το κρύο τζάκια. Ένα μεγάλο πρόβλημα, για να το προχωρήσουμε παρακάτω, είναι, ότι με το φτάσουμε να είμαστε αναπτυσσόμενη χώρα και να ακολουθούμε το δυτικό τρόπο ζωής, -ένα «αποστειρωμένο» περιβάλλον, όχι επαφή με τη φύση και τα ζώα, όχι τόσο καλή επαφή με τα μικρόβια- βοηθάμε στο να έχουμε αυξανόμενες αλλεργίες. Το έχουμε θίξει πάρα πολύ ότι πρέπει να γυρίσουμε σε πιο αγροτικό τρόπο ζωής. Υπάρχουν μελέτες που δείχνουν ότι η επαφή με τα μικρόβια έχει προστατευτικό ρόλο. Για αυτό λέμε τα παιδιά, ακόμα κι αν έχουν εκδηλώσει αλλεργικές αντιδράσεις, αναπνευστικές ή τροφικές, να μην αποκλείονται από τον παιδικό σταθμό, να έχουν επαφή με τα μικρόβια και τα άλλα παιδιά, γιατί έτσι ωριμάζει το ανοσοποιητικό τους σύστημα.
-Κλείνοντας, θα θέλατε να θίξετε κάτι άλλο;
-Το τσίμπημα από υμενόπτερα είναι ένα θέμα που θέλει προσοχή. Αυτός που είναι αλλεργικός θα πρέπει να γνωρίζει τις ευαισθησίες του και να κουβαλάει μαζί του ένεση αδρεναλίνης. Ο Άδωνις Γεωργιάδης είπε ότι πάμε στο γιατρό για «ψύλλου πήδημα» και η Ελληνική Αλλεργιολογική Εταιρία απάντησε για το πότε πηγαίνουμε: Πηγαίνουμε όταν εμφανίζουμε πέρα από τον πόνο και το πρήξιμο και κάτι άλλο, δηλαδή όταν γεμίζουμε καντήλες, χάνουμε τις αισθήσεις μας, έχουμε τάσεις για εμετό, ζαλάδα, βραχνιάζουμε, αλλάζει η φωνή μας ή νιώθουμε δύσπνοια. Όταν έχουμε ιστορικό και γνωρίζουμε ότι έχουμε ευαισθησία στο τσίμπημα, έχουμε την ένεσή μας, αλλά πάλι θα πάμε στο γιατρό. Ο αλλεργιολόγος στο μεταξύ, δεν έχει να κάνει με το θέμα του επείγοντος, αλλά με το θέμα του χειρισμού. Είναι βοηθητικός ο ρόλος του. Υπάρχει αλλεργία σε φάρμακα; Θα κάνει την αλλεργία ο ασθενής, θα παραπεμφθεί από το θεράποντα ιατρό -παιδίατρο ή παθολόγο- για να γίνουν οι μετέπειτα χειρισμοί και να δοθεί το χαρτί με το τι φάρμακα έχει πάρει. Κάνει κρίση αλλεργικής ρινίτιδας; Ο αλλεργιολόγος θα διαγνώσει ποιο είναι το αλλεργιογόνο και θα δώσει την κατάλληλη οδηγία/θεραπεία. Είναι τσίμπημα σφήκα ή μέλισσας; Θα δώσουμε πάλι οδηγίες αντιμετώπισης, θα μιλήσουμε για την ανοσοθεραπεία, καθώς όπως υπάρχει ανοσοθεραπεία για τα αεροαλλεργιογόνα, έτσι υπάρχει και για τη σφήκα και τη μέλισσα. Έτσι, αυτός που είναι μελισσοκόμος ή ένας που έχει τσιμπηθεί και έχει υψηλές ευαισθησίες, μπορεί να απευαισθητοποιηθεί σε βάθος χρόνου με την ανοσοθεραπεία . Ο κόσμος το ξέρει ως εμβόλιο, λέγεται όμως ανοσοθεραπεία.
Στο κλείσιμο της κουβέντας μας η κα Σπανουδάκη θέλησε να τονίσει ότι τα αλλεργικά τεστ, που ανιχνεύουν τις ευαισθησίες των αλλεργικών, δείχνουν από παρελθούσα έως παρούσα κατάσταση του οργανισμού σε ό, τι αφορά τις αλλεργίες. Παρέπεμψε δε, το κοινό για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αλλεργίες, στη σελίδα της Ελληνικής Αλλεργιολογικής Εταιρίας στο facebook ή την ιστοσελίδα www.allergy.org.gr.
ΝΙΚΟΣ ΠΟΛΙΟΥΔΑΚΗΣ
