ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
MENOY
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Τιμάται η μνήμη και το έργο του αξέχαστου Λυκούργου Καλλέργη

0

ΣΤΗΝ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ ΤΟΥ ΣΤΟ ΧΟΥΜΕΡΙ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΥ

Η ΣΥΖΥΓΟΣ ΤΟΥ ΤΖΕΝΗ ΚΟΛΛΑΡΟΥ-ΚΑΛΛΕΡΓΗ ΜΙΛΑ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟ «ΡΕΘΕΜΝΟΣ»

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ – ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΚΛΑΔΟΣ

Στο πλαίσιο σεμνής εκδήλωσης τιμάται σήμερα στην γενέτειρα του το Χουμέρι Μυλοποτάμου η μνήμη και το έργο του αξέχαστου Ηθοποιού Λυκούργου Καλλέργη.

Ο Δήμος Μυλοποτάμου και οι φορείς του Χουμερίου υπό την αιγίδα της Αντιπεριφέρειας Ρεθύμνου - Περιφέρειας Κρήτης, αποτίνουν φόρο τιμής στον σπουδαίο αυτό Ρεθεμνιώτη, ως ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης για την παρακαταθήκη που άφησε στις νέες γενιές μέσα από το έργο και την πολύπλευρη δράση του.

Με αφορμή την εκδήλωση για τον Λυκούργο Καλλέργη, επιχειρούμε να «σκιαγραφήσουμε» την προσωπικότητα του μιλώντας με την σύζυγο του Τζένη Κολλάρου – Καλλέργη, επίσης ηθοποιό, η οποία παραχώρησε μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνέντευξη στην εφημερίδα μας καθώς και πλούσιο αρχειακό υλικό από την πολυετή και σπουδαία καριέρα του κορυφαίου Έλληνα ηθοποιού.

Παράλληλα, μέσα από τον μεστό λόγο της γυναίκας που γνώρισε όσο οποιοσδήποτε άλλος τον Λυκούργο Κάλλεργη, μας δίνεται η δυνατότητα να προσεγγίσουμε πτυχές της προσωπικής ζωής του τιμώμενου, της πολιτικής του δράσης και των πνευματικών του ανησυχιών όπως εκφράστηκαν στην σκηνή, στο συγγραφικό του έργο και στις ποικίλες δραστηριότητες που ανέπτυξε κατά τη διάρκεια της ζωής του.

Περισσότερα στην συνέντευξη που ακολουθεί:

KALLERGIS 9Ζήσατε περισσότερο από κάθε άλλο άνθρωπο τον Λυκούργο Καλλέργη και κάνατε οικογένεια μαζί του. Πως θα σκιαγραφούσατε την προσωπικότητά του;

Είναι όπως το λέτε. Ζήσαμε, με τον Λυκούργο, τέσσερεις ολόκληρες δεκαετίες. Αποκτήσαμε μαζί, το γιο μας, τον Σταύρο Καλλέργη και τον εγγονό μας Λυκούργο. Παράλληλα, όμως, παράξαμε και σπουδαίο καλλιτεχνικό και συγγραφικό έργο. Παρ’ όλα αυτά δεν είναι εύκολο να σκιαγραφήσω απόλυτα την προσωπικότητά του. Κι αυτό γιατί ο Λυκούργος Καλλέργης ήταν μια ξεχωριστή, μια ιδιαίτερη προσωπικότητα. Το ήθος, η αξιοπρέπεια, ο αυτοσεβασμός, η αυτοπειθαρχία, η καθάρια σκέψη ήταν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς του. Ήταν ένας άνθρωπος που έθετε πολύ ψηλά τον πήχη των αξιών της ζωής και ο δρόμος που διάλεγε για να συναντήσει το όραμα, ήταν πάντα τραχύς και δύσβατος. Έβλεπε καθαρά πέρα από δογματισμούς, την εσώτερη αλήθεια και ενότητα, την προστασία όλων των ανθρώπων από το φανατισμό και τον εγωισμό. Γνώριζε το χρέος του και διεκδικούσε το δικαίωμά του να είναι ένας ελεύθερος, ενεργός πολίτης, με μοναδική ασπίδα το ήθος του.

Αυτά ήταν τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας αυτού του σπουδαίου ανθρώπου, συνέπειας και ανιδιοτελούς προσφοράς.

Πόσο διαφορετικός ήταν, ο Λυκούργος Καλλέργης, στο σπίτι του σε σχέση με την δημόσια ζωή του;

Ένας άνθρωπος με τα χαρακτηριστικά, του χαρακτήρα, που σας προανέφερα και με αυτή την προσωπικότητα, δεν θα μπορούσε ποτέ να υποκριθεί, εμφανίζοντας άλλο πρόσωπο στο δημόσιο βίο και άλλο στον οικογενειακό. Είχε μελετήσει από πολύ νεαρή ηλικία τους αρχαίους και είχε ταυτιστεί με τη φιλοσοφία τους. Τον είχαν επηρεάσει ιδιαίτερα ο Πλάτων και ο Σωκράτης. Η αναζήτηση της αλήθειας, ο διάλογος, η αναγνώριση της προσωπικότητας του άλλου, το ήθος, η αξιοπρέπεια, ο ήρεμος λόγος, η καλοσύνη, η προσφορά, είναι στοιχεία που αν δεν είναι ταυτισμένα με τον εσωτερικό και πνευματικό κόσμο του ανθρώπου, αλλά τα υποκρίνεται, γρήγορα θα προδοθεί. Ο Λυκούργος Καλλέργης στο σπίτι του και στην προσωπική του ζωή ήταν ο ίδιος μ’ αυτόν που έβλεπε ο κόσμος στις δημόσιες εμφανίσεις του και τις ομιλίες του.

Πολλές φορές με ρωτάνε αν ο Λυκούργος ήταν τόσο αυστηρός και κακός στη ζωή του, όπως ήταν στον κινηματογράφο. Θα δώσω απάντηση με τα δικά του λόγια:

«Ο καλός ηθοποιός πρέπει να παίζει τόσο πειστικά και αληθινά τον κακό ή τον φασίστα ή τον πανούργο, ώστε το κοινό να επηρεάζεται απ’ αυτό και ν’ αποφεύγει το κακό». Ήταν όμως τόσο καλός ηθοποιός που ο κόσμος ταυτιζόταν με τους ρόλους που ερμήνευε στην τηλεόραση, στον κινηματογράφο και στο θέατρο. Ίσως είναι ο μόνος ηθοποιός του κινηματογράφου και της τηλεόρασης που έπαιξε αντιπαθητικούς ρόλους, όπως τους σκληρούς και αυστηρούς πλούσιους μπαμπάδες που δεν έδιναν την κόρη στον φτωχό, η τον φασίστα και πανούργο Παπαγρηγόρη στο «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται», που δεν έγινε αντιπαθητικός και μισητός από τον κόσμο. Αντίθετα, αγαπήθηκε. Κι αυτό γιατί η εξωτερική εικόνα του ανθρώπου είναι ο καθρέφτης της ψυχής του. Ο κόσμος τον λάτρεψε, οι συνάδελφοί του τον σεβάστηκαν, οι μαθητές του τον αγάπησαν, γι’ αυτό κι εγώ τον αγάπησα τόσο.

kaleΥπήρξε ενεργός πολίτης και διατέλεσε βουλευτής. Ποιες ήταν οι βασικές αρχές του για τη δημόσια ζωή και πως ήθελε να δει τη χώρα του;

«Η Πολιτική είναι πολύ βρώμικο πράγμα, δεν κάνει για μένα». Αυτά ήταν τα λόγια του, όταν τον ρώτησα, τους λόγους της άρνησής του, στην πρόταση να είναι και πάλι υποψήφιος στις εκλογές, μετά το τέλος της πρώτης βουλευτικής του θητείας. Δεν δεχόταν, και δεν μπορούσε - με τις ηθικές αξίες που κουβαλούσε μέσα του - να υπηρετήσει την πολιτική με τον τρόπο που ασκείτο και ασκείται στο κοινοβούλιο.

Ο Λυκούργος Καλλέργης ήταν όλος ψυχή, όλος φως, προπομπός της ελπίδας, ανάσα ελευθερίας, πάλευε σκληρά και άνισα να διατηρήσει την ταυτότητα των ιδανικών του. Δεν είναι τυχαίο ότι, έξη μήνες μετά την εκλογή του, ως βουλευτής, έγινε απόπειρα δολοφονίας του. Υπέφερε πολύ και αγωνιούσε για την πορεία αυτού του τόπου και αγανακτούσε με όσα έβλεπε να πράττονται από τους πολιτικούς μας. Συχνά μου έλεγε με πολύ προβληματισμό και θλίψη: «Το κακό είναι ότι οι Έλληνες δεν αγαπούν την Ελλάδα».Προτίμησε λοιπόν, ν’ αγωνιστεί εκτός κοινοβουλίου, με άρθρα του και παρεμβάσεις του, από τον τύπο και τα ΜΜΕ. Σε ένα δημοσιευμένο άρθρο του, σε εφημερίδα του 1989, που παραμένει επίκαιρο 26 χρόνια μετά, αναφέρει:

«…Στις μέρες μας, περνάμε μια βαθύτατη πολιτική, ηθική και κοινωνική κρίση. Η χώρα μας – θύμα της εξάρτησης – βρίσκεται μπλεγμένη επικίνδυνα στα δίχτυα του δικομματισμού και του διεθνούς κεφαλαίου. Σκάνδαλα, αθλιότητες, αμοραλισμός, ζαμανφουτισμός, ηθική πώρωση, διαφθορά. Μέσα σ’ όλα αυτά, τα απίθανα και τα πρωτόφαντα ο έντιμος και μυαλωμένος άνθρωπος έχει ν’ αντιδράσει, να σταθμίσει τις ευθύνες του, να πάρει θέση καθαρή στις κρίσιμες αυτές στιγμές για τον τόπο μας. Να γίνει κήρυκας, συμμέτοχος και συντελεστής της νέας συσπείρωσης του λαού, στο νέο αγώνα, για το τώρα και για το μέλλον, να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις, να κατοχυρώσει τη δημοκρατία και ν’ ανοίξει δρόμο για το σοσιαλισμό».

Και σε ένα άλλο άρθρο του, καταλήγει με την «τραγική» θα έλεγα φράση.

«Οι νέοι, για την ώρα, βαδίζουν χωρίς ιδανικά και οι παλιοί με τα ιδανικά τους σκόρπια στους τέσσερεις ανέμους».

Στις θέσεις και τις ιδέες του ήταν επηρεασμένος από τον πατέρα του Σταύρο Καλλέργη;

Ήταν πολύ επηρεασμένος από τις ιδέες και τα οράματα του πατέρα του, που δεν ήταν άλλα από τον αγώνα για ένα καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο. Ο Λυκούργος Καλλέργης, όπως κι ο πατέρας του, έσκαψε σπιθαμή-σπιθαμή σε όλη του τη ζωή, τα μονοπάτια του μέλλοντος, παραμερίζοντας, πολεμώντας, συγκρουόμενος διαρκώς, με φαινόμενα σκοταδισμού και αλλοιώσεις αξιών που επέβαλαν τα συμφέροντα, μένοντας πάντα σταθερός στις επιταγές του χρέους με οποιοδήποτε κόστος και τίμημα, χωρίς εκπτώσεις και υποχωρήσεις, άξιος γιος του μεγάλου του πατέρα Σταύρου Καλλέργη.

 

kalwΠοια θεωρείτε ως «παρακαταθήκη» του Λυκούργου Καλλέργη για τις επόμενες γενιές;

 

Το έργο του, «όλο». Διάβαζε, έγραφε και δούλευε μέρα και νύχτα. Όταν «αγανακτούσα» και του έλεγα «φτάνει πια», εκείνος μου έλεγε: «Δεν αξίζει το πέρασμά σου από τη ζωή αν δεν αφήσεις κάτι πίσω σου για τις επόμενες γενιές». Και άφησε πολλές παρακαταθήκες, για τις επόμενες γενιές. Είκοσι τόμους μεταφράσεις θεατρικών έργων και αρχαίων κειμένων, 90 ταινίες, 500 θεατρικούς ρόλους, σήριαλ, τρία σημαντικά βιβλία, «Συγκομιδή ιδεών αγαθών», «Σταύρος Καλλέργης – Το Διεθνές Σοσιαλεργατικό Κίνημα από τον 19ο αιώνα και ο «υπαρκτός σοσιαλισμός», «Στο διάβα του πολυτάραχου 20ού αιώνα», άπειρα άρθρα και δημοσιεύσεις για την παιδεία, τον πολιτισμό και την πολιτική.

Ο Μανώλης Γλέζος, μετά το θάνατο του Λυκούργου είπε:

«(…) Ο σπουδαιότερος ερμηνευτικός ρόλος του Λυκούργου Καλλέργη, είναι το έργο της ζωής του, ένας ρόλος που θα φανεί από τις σελίδες της ιστορίας (…)».

Πιστεύετε ότι έχει αναγνωριστεί το έργο και η προσφορά του Λυκούργου Καλλέργη στο βαθμό που θα του άξιζε;

Νομίζω πως, ναι. Αν και αυτοί οι άνθρωποι δεν πρέπει ποτέ να πάψουν να τιμούνται από την πολιτεία γιατί με το ήθος τους, το έργο τους, την προσφορά τους και γενικά με την στάση τους στη ζωή, αποτελούν υπόδειγμα για τις επόμενες γενιές.

Γνήσιο τέκνο της Κρήτης, τιμήθηκε όσο κανένας άλλος σ’ όλη την Ελλάδα, από τον Έβρο μέχρι το Καστελόριζο. Ο μόνος έλληνας ηθοποιός που του απενεμήθη το Βραβείο Πιραντέλο.

Η Πολιτεία αναγνωρίζοντας τη μεγάλη προσφορά του στην τέχνη, στα γράμματα και τον πολιτισμό τον τίμησε με την Ύψιστη των Τιμών. Τον αναγόρευσε Επίτιμο Διδάκτορα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι πολιτικοί όλων των πολιτικών παρατάξεων αναγνώρισαν όχι μόνο τον μεγάλο καλλιτέχνη και δάσκαλο αλλά και τον πολιτικό που υπερασπίστηκε τις δημοκρατικές ιδέες του με ήθος και συνέπεια.

Αυτόν λοιπόν τον τελευταίο μεγάλο της γενιάς του, η γενέτειρα του η Κρήτη δεν τον τίμησε ΠΟΤΕ. Στις 12 Σεπτέμβρη του 2015, γίνεται για πρώτη φορά, τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό του, μια σεμνή εκδήλωση αναγνώρισης και τιμής σ’ αυτόν τον μεγάλο Κρητικό, από τον Δήμο Μυλοποτάμου.

Μια παγκρήτια εκδήλωση αφιερωμένη στον μεγάλο αυτό Κρητικό, που είχε προγραμματιστεί, για αυτό το καλοκαίρι, ναυάγησε για γραφειοκρατικούς λόγους.

Νομίζω, όμως, ότι η Κρήτη του οφείλει πολλά.

 

 

Λυκούργος Καλλέργης: Μια ζωή προσφοράς !!!

Ο Λυκούργος Καλλέργης γεννήθηκε στο Χουμέρι Μυλοποτάμου, το 1914.

Ήταν γιος του δημοσιογράφου, Σοσιαλιστή Ηγέτη, οργανωτή της Πρώτης στην Ελλάδα Εργατικής Πρωτομαγιάς, Σταύρου Καλλέργη.

Τελειώνοντας τη μέση εκπαίδευση και τη στρατιωτική θητεία ,φοίτησε στην Δραματική Σχολή της «Λαικής Σκηνής» του Κάρολου Κουν, από όπου ξεκίνησε την καριέρα του στο θέατρο το 1934. Ακολούθησε μια λαμπρή πορεία ως πρωταγωνιστής του Ελληνικού Θεάτρου και Κινηματογράφου για εξήντα χρόνια, ερμηνεύοντας μεγάλους και πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και πρωταγωνιστής του «Θεάτρου Τέχνης» του Κάρολου Κουν την περίοδο 1942-1950 ενώ για 28 χρόνια ήταν πρωταγωνιστικό στέλεχος του Εθνικού Θεάτρου.

Εργάστηκε στο ραδιόφωνο και στην τηλεόραση, επίσης ως σκηνοθέτης και ως μεταφραστής θεατρικών έργων , καθηγητής της Δραματικής Σχολής του Εθνικού θεάτρου και άλλων Σχολών, συνέγραψε βιβλία και μελέτες, δημοσίευσε άρθρα , καλλιτεχνικού και πολιτικού περιεχομένου ,καθώς και σχετικά με την θεατρική παιδεία ,σε εφημερίδες και περιοδικά .

Υπήρξε γενικός Γραμματέας του Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών για μια 10ετία ,από το 1956-1967 και για ένα διάστημα πρόεδρος . Για πέντε χρόνια ήταν Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος –Ακροάματος και Αντιπρόεδρος του Ταμείου Συντάξεων Ηθοποιών.

Κατά τη διάρκεια της πολυσήμαντης πορείας του υπήρξε μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων και της Εταιρίας Ελλήνων Σκηνοθετών καθώς επίσης επίτιμο μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών Πειραιά και του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός».

Το Νοέμβρη του 1977 εξελέγη βουλευτής του Κ.Κ.Ε. στην Α Περιφέρεια Αθηνών, για μια τετραετία .

Του απονεμήθηκε το Βραβείο Πιραντέλο , και το βραβείο Βεάκη και τιμήθηκε από τον Δήμο της Αθήνας και από πολλούς δήμους της χώρας ,πολιτιστικούς συλλόγους και φορείς .

Τον Μάιο του 2007,αναγορεύτηκε Επίτιμος Διδάκτωρ του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών , του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών .

Ο Λυκούργος Καλλέργης έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών το 2011.

 

Το πρόγραμμα της τιμητικής εκδήλωσης στο Χουμέρι

20:15 Προσέλευση

20:30 Επιμνημόσυνη δέηση – Τελετή ονοματοθεσίας οδού Λυκούργου Στ. Καλλέργη – Ηθοποιού (1914-2011)

20:45 Χαιρετισμοί

20:50 Προβολή Ντοκιμαντέρ – Αφιέρωμα στον Λυκούργο Καλλέργη

21:10 Ομιλία για την ζωή και το έργο του τιμώμενου από την σύζυγο του, ηθοποιό Τζένη Κολλάρου - Καλλέργη

21:20 Θεατρική Παράσταση από την Πειραματική Σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Μυλοποτάμου με το έργο Άντον Τσέχωφ «Πρόταση Γάμου» σε μετάφραση Λυκούργου Καλλέργη

22:00 Λήξη – Παράθεση Μπουφέ

 

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ:

Σκηνοθεσία – Ερμηνεία : Νικολής Αβραμάκης, Βασίλης Ξενικάκης και Κατερίνα Ζουρίδη

Καθοδήγηση: Νικόλας Παπαδομιχελάκης

Ενδυματολογία: Ελοΐρα (Πόπη Τσιμπισκάκη)

 

KALLERGIS 3Η Τζένη Κολλάρου – Καλλέργη

Η ηθοποιός Τζένη Κολλάρου – Καλλέργη γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε Αρχιτεκτονική εσωτερικών χώρων και αποφοίτησε από τη Δραματική Σχολή Θεάτρου, έχοντας δασκάλους τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, τον Λυκούργο Καλλέργη, το Γιώργο Μιχαηλίδη, την Σοφία Σπυράτου, τον Γ. Λοχαϊτη και άλλους σπουδαίους δασκάλους. Έπαιξε στο Θέατρο, στο ραδιόφωνο και στην Τηλεόραση ερμηνεύοντας σημαντικούς ρόλους.

Επί μια 10ετία, υπήρξε εκφωνήτρια –παρουσιάστρια διαφημιστικών και καλλιτεχνικών εκπομπών, παρουσιάζοντας πληθώρα προγραμμάτων καλλιτεχνικού, ψυχαγωγικού και διαφημιστικού περιεχομένου σε όλους τους Σταθμούς της Κρατικής Ραδιοφωνίας.

Εκτός από το θέατρο, σπούδασε εικαστικές τέχνες κοντά στους μεγάλους δασκάλους της, τον χαράκτη Τάσσο, τους ζωγράφους Δημήτρη Μυταρά, Πέτρο Ζουμπουλάκη και τους γλύπτες Γιώργο Γεωργιάδη και Ν. Παρμακέλη. Απέσπασε το Α΄ Βραβείο του Δήμου της Αθήνας για καλλιτεχνική της εργασία.

Επί χρόνια μέλος του Δ.Σ. και Γενική Γραμματέας του Ιδρύματος Κοινωνικών – Ιστορικών Ερευνών «Σταύρος Καλλέργης».

Για πολλά χρόνια συμπορεύτηκε στο πλευρό Λυκούργου Καλλέργη, και συνεργάστηκε μαζί του στον αγώνα για τον Πολιτισμό, την Πολιτική και το Θέατρο. Από τον γάμο της μαζί του απέκτησε ένα γιο τον Σταύρο κι έναν εγγονό τον Λυκούργο.

0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ