Γράφει ο Νίκος Θεωδοράκης
Δημοσιογράφος
http://www.thrapsaniotis.gr
Παρακολουθώ ως κοινωνικό φαινόμενο αυτό που συμβαίνει με τον τηλεοπτικό “Survivor” του ΣΚΑΪ, αν και από επιλογή, δεν έχω δει ούτε ένα επεισόδιο και ελπίζω ότι μέχρι το τέλος του, να μη δω κανένα.
Η όλη ιστορία, απ’ ότι έχω αντιληφθεί από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που λόγω επαγγέλματος παρακολουθώ και τον τελευταίο καιρό έχει κατακλειστεί από αναρτήσεις που το αφορούν, στηρίζεται στον ανταγωνισμό και μάλιστα στον σκληρό ανταγωνισμό, κάτω από ακραίες συνθήκες…
Και δεν είναι το μόνο τηλεοπτικό πρόγραμμα που κινείται σ’ αυτή την κατεύθυνση και τη λογική που απ’ ότι φαίνεται «πουλάει». Συνολικά δεκατρία προγράμματα της τηλεόρασης με διάφορα ξενόφερτα ονόματα, δείγμα ότι αντιγράφουν τα διάφορα τηλεοπτικά σκουπίδια από τη διεθνή αγορά που φέρνουν διαφήμιση, δηλαδή έσοδα στα ταμεία των σταθμών.
Και το χειρότερο που διάβασα σε μια έρευνα, αυτές τις μέρες, είναι ότι μια σημαντική μερίδα του τηλεοπτικού κοινού αφιερώνει (ή μήπως το σωστό είναι ξοδεύει;) τουλάχιστον ένα τρίωρο ημερησίως στην παρακολούθηση τέτοιων προγραμμάτων. Μάλιστα. Και όλα αυτά σε μια περίοδο σκληρής οικονομικής κρίσης, όπου πολλοί χάνουν τη δουλειά τους ή μειώνεται ο μισθός τους και οδηγούνται βίαια στη φτώχεια, άνθρωποι από τη μεσαία διαστρωμάτωση.
Τι είναι λοιπόν αυτό που κάνει τη μισή Ελλάδα να συμμετέχει σε τέτοια άθλια θεάματα και την άλλη μισή να τα παρακολουθεί; Θα σας πω ότι το θέμα ως ιδεολογία, δεν είναι καινούριο.
Τη δεκαετία του ’80 το διαφημιστικό σλόγκαν που κυριαρχούσε για τα ροζ, γλυκανάλατα (ο Θεός να τα κάνει…) μυθιστορήματα, ήταν «Μ’ ένα άρλεκιν ξεχνιέσαι»… Και όσοι ζήσαμε αυτή την εποχή θυμόμαστε να τρέχουν στην πλειοψηφία τους οι γυναίκες, στα περίπτερ,α για να προμηθευτούν το αγχολυτικό τους, όπως αποκαλούνταν εκείνα τα βιβλία τσέπης με το φθηνό χαρτί και την άθλια μετάφραση.
Βέβαια, δεν είναι η πρώτη φορά που η τηλεόραση πειραματίζεται σε τέτοιους είδους χαμηλού επιπέδου, εκπομπές. Και στο παρελθόν έχουμε δει παρόμοια προγράμματα να φιγουράρουν, όπως το «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος;», όπου ο εκάστοτε παίκτης αναμετράται με τον «αόρατο» τραπεζίτη. Υποθέτω, ρητορικό το ερώτημα. Ποιος θέλει τώρα να μπει σε τέτοιες σκοτούρες…
Παρόμοια, μπορούμε να θυμηθούμε πολλές εκπομπές μαγειρικής και μάλιστα σε μια χρονική περίοδο που λόγω κρίσης, από τα νοικοκυριά απουσιάζουν πια, βασικά πράγματα σε είδη διατροφής και πρώτης ανάγκης. Αλλά αυτοί δεν πτοούνται. Παρουσιάζουν περίτεχνες συνταγές που η υλοποίηση τους χρειάζεται ένα σωρό λεφτά προκειμένου να αγοράσεις τα απαιτούμενα υλικά.
Και τι κάνει άραγε τους παίκτες να συμμετέχουν; Ίσως έχει κάποια βάση η γουορχολική ρήση για τα 15 δευτερόλεπτα δημοσιότητας…Ή ίσως βρίσκουν μια διέξοδο στη φαντασίωση τους ότι μπορούν να γίνουν κάτι σημαντικό, μέσα από μια τηλεοπτική εκπομπή ή να ξεχωρίσουν, για λίγο, από τους άλλους γύρω τους.
Και από την άλλη, οι τηλεοπτικοί σταθμοί, βρίσκουν πολύ φτηνό αυτόν τον τηλεοπτικό χρόνο που είναι, συνήθως, μεγάλης διάρκειας. Το ζητούμενο όμως είναι να διερευνήσουμε κοινωνιολογικά το φαινόμενο, να αναπαράγεται σε πολύ μεγάλες ποσότητες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ονόματα παντελώς άγνωστα, όπως αυτό τους Σάκη Τανιμανίδη, της Ειρήνης Κολιδά, του Στέλιου Χαντακάκη, του Γιώργου Αγγελόπουλου, του Κωνσταντίνου Βάσολου κ.α. παίρνουν επικές διαστάσεις, με το κουτσομπολιό να πέφτει σύννεφο. Ομάδες με ονόματα όπως «Διάσημοι» και «Μαχητές», δίνουν συνεχώς «ήρωες» της μιας βραδιάς, από τους θεατές του “Survivor” που κάνουν δική τους την περιπέτεια τους και συμμετέχουν νοητά, «ζώντας» τις δυσκολίες τους.
Δεν ξέρω αν εσείς με ένα “Survivor” ξεχνιέστε, αλλά εμένα δεν μου αρέσει καθόλου αυτή η ιστορία… Διότι η αλήθεια είναι (και το γνωρίζουν κι αυτοί που αφήνουν τον εαυτό τους να ξεχαστεί) ότι τα μεγάλα ζητήματα που φτάνουν πια στα όρια επιβίωσης, θα είναι εδώ και την επόμενη μέρα και θα μας περιμένουν άγρυπνα… Αυτό ας μην το ξεχνάμε, ποτέ…
