Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο «Σπίτι Πολιτισμού», αύριο Τετάρτη 19 Νοεμβρίου, στις 18.30 και προσφέρεται δωρεάν σε όλους τους πολίτες.
Συνδιοργανώνεται από το Μουσείο Ιατρικής Κρήτης της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης με θερμούς υποστηρικτές το Τμήμα Παιδείας και το Τμήμα Πολιτισμού του Δήμου Ρεθύμνης, το Τμήμα Μουσικής Τεχνολογίας και Ακουστικής της Σχολής Μουσικής και Οπτικοακουστικών Τεχνολογιών του ΕΛΜΕΠΑ και το Σύλλογο «Οι Φίλοι της Μουσικής – Μουσική Βιβλιοθήκη Λίλιαν Βουδούρη».
Πρόκειται για μια σημαντική πολιτιστική και επιστημονική πρωτοβουλία, η οποία συνδέει τη μουσική, την τεχνολογία και τις επιστήμες υγείας με το πολυδύναμο έργο του σπουδαίου Έλληνα δημιουργού Μίκη Θεοδωράκη.
Ο στόχος της άλλωστε είναι η απόδοση τιμής στον εκλιπόντα Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος έχει καταξιωθεί ως ένας από τους ικανότερους εκφραστές και αξιότερους πρεσβευτές του ελληνικού πνεύματος και ψυχής.
Επιπλέον, μέσα από τη γόνιμη σύμπραξη των διοργανωτών, επιτυγχάνεται η διασύνδεση της επιστήμης με τον πολιτισμό και προάγεται ο διάλογος ανάμεσα στην επιστήμη και την κοινωνία.
Το κοινό του Ρεθύμνου θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει ομιλίες και δρώμενα υψηλού επιπέδου, με τη συμμετοχή καταξιωμένων επιστημόνων και μουσικολόγων από όλη την Ελλάδα.
Η συμμετοχή του Δήμου Ρεθύμνης στη διοργάνωση, κατόπιν ομόφωνης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου (Αρ. Απόφ. 443/15.10.2025), εντάσσεται στο στρατηγικό του σχεδιασμό για την προώθηση της παιδείας, της πολιτιστικής δημιουργίας και της δια βίου μάθησης, την ενίσχυση της πνευματικής ανάπτυξης της πόλης και την προβολή του Ρεθύμνου ως κέντρο ποιοτικών πολιτιστικών δράσεων με πανελλήνια απήχηση.
Η παρουσίασης της εκδήλωσης έγινε το μεσημέρι της Τρίτης στο Δημαρχείο κατά τη διάρκεια Συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν οι εκπρόσωποι των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων καθώς και των φορέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Πολιτισμού, οι οποίοι συμμετέχουν στη διοργάνωση της εκδήλωσης.
Συμμετείχαν, ο Γιάννης Τσιαούσης, Καθηγητής Ανατομίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης / Διευθυντής Μουσείου Ιατρικής, η Αικατερίνη Τζεδάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΕΛΜΕΠΑ/Αντιπρόεδρος Τμήματος Μουσικής Τεχνολογίας & Ακουστικής, ο Αντιδήμαρχος Παιδείας Δήμου Ρεθύμνης Δρ Νεκτάριος Παπαδογιάννης και ο Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Δήμου Ρεθύμνης κ. Μάνος Τσάκωνας.
Η ΣΧΕΣΗ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Με στόχο να αναδειχθεί η πολυεπίπεδη σχέση της μουσικής με την ανθρώπινη υγεία, η εκδήλωση αυτή έρχεται να επισημάνει σειρά σημαντικών στοιχείων της μουσικής του Μίκη Θεοδωράκη.
Σχετικά, ο Γιάννης Τσιαούσης, Καθηγητής Ανατομίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Κρήτης και Διευθυντής του Μουσείου Ιατρικής, είπε τα εξής:
«Ένας από τους στόχους της διεπιστημονικής αυτής εκδήλωσης είναι η ανάδειξη της βαθιάς και πολυεπίπεδης σχέσης της μουσικής με την ανθρώπινη ψυχοσωματική υγεία, από τον βιολογικό της αντίκτυπο έως τη φιλοσοφική της διάσταση. Η μουσική ορίζεται ως σύνθεση ρυθμού και μελωδίας, με τον ρυθμό να αποτελεί το πρωτογενές και πανανθρώπινο στοιχείο, καταγεγραμμένο ήδη από την εμβρυϊκή ζωή, όπου ο καρδιακός παλμός της μητέρας λειτουργεί ως η πρώτη «μουσική εμπειρία».
Νευροφυσιολογικές μελέτες δείχνουν ότι ο ρυθμός και η μουσική επηρεάζουν αυτόνομα το καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα, ενεργοποιώντας παράλληλα το μεταιχμιακό σύστημα, όπου παράγονται τα μουσικά συναισθήματα. Ο εγκέφαλος φαίνεται «κουρδισμένος» στη μουσική, η οποία ενεργοποιεί διαφορετικά δίκτυα από την ανθρώπινη ομιλία, ενώ ιστορικά φαίνεται να έχει προηγηθεί του λόγου.
Η θεραπευτική χρήση της μουσικής ξεκινά από την Αρχαία Αίγυπτο, τον Όμηρο, τον Πλάτωνα και τους Πυθαγόρειους, που αντιλαμβάνονταν την αρμονία ως μέσο εξισορρόπησης ψυχής και σώματος. Στα Ασκληπιεία η μουσική χρησιμοποιήθηκε συστηματικά, ενώ η σχέση μουσικής – αριθμών (χρυσή τομή, ακολουθία Fibonacci) αναδεικνύει τη δομική της ομοιότητα με τη φύση και την ανθρώπινη ανατομία.
Στη σύγχρονη εποχή, η μουσικοθεραπεία εφαρμόζεται στα νεογνά, στον τοκετό, στη ΜΕΘ, στο χειρουργείο, σε καρδιολογικούς ασθενείς, σε άτομα με άνοια, άσθμα, καρκίνο και σε ασθενείς με επιληψία — όπου το έργο του Mozart (Sonata K448) καταγράφει εντυπωσιακά θεραπευτικά αποτελέσματα. Η μουσική μειώνει την αντίληψη του πόνου και του στρες, την αρτηριακή πίεση, τις ορμόνες του στρες, ακόμη και τη δοσολογία της αναισθησίας.
Γίνεται διάκριση ανάμεσα στη music medicine (παθητική ακρόαση επιλεγμένης μουσικής) και στη βιωματική music therapy (διαδραστική, αυτοσχεδιαστική διαδικασία με θεραπευτή). Η μουσικοθεραπεία υπερβαίνει τον καρτεσιανό δυϊσμό ψυχής-σώματος, λειτουργώντας με βάση την ενότητα ψυχής και σώματος, ενισχύοντας τη δημιουργικότητα, την επικοινωνία και την εσωτερική ισορροπία.
Το συμπέρασμα είναι πως ο άνθρωπος — από το έμβρυο έως τον ασθενή της ΜΕΘ — είναι βιολογικά, συναισθηματικά και πνευματικά δεμένος με τη μουσική. Η ύπαρξή μας φαίνεται να «συντονίζεται» με την αρμονία της μουσικής, πιθανώς λόγω κοινών μαθηματικών αρχών, όπως η χρυσή τομή. Η μουσική δεν είναι απλώς τέχνη, αλλά μια πράξη δημιουργίας, συνοχής και θεραπείας».
