Με αφορμή την απονομή τιμητικής πλακέτας, από το Περιφερειακό Επιμελητηριακό Συμβούλιο στον πρόεδρο και τον διευθυντή της Αναπτυξιακής Κρήτης*, ο διευθυντής της εταιρίας Αριστείδης Φραγκάκης μιλάει για την πολυετή προσφορά της εταιρίας στην αναπτυξιακή πορεία, στην ενίσχυση των επιχειρήσεων και της κρητικής οικονομίας, αφού η Αναπτυξιακής Κρήτης κατάφερε τη μέγιστη απορροφητικότητα την προγραμματική περίοδο 2014-2020, μεταξύ των φορέων διαχείρισης προγραμμάτων.
Συνέντευξη: Σταύρος Ρακιντζής
Μιλήστε μας για την Αναπτυξιακή Κρήτης, δώστε μας την ταυτότητά της.
«Η Αναπτυξιακή Κρήτης είναι ένας διάμεσος φορέας του Υπουργείου Οικονομίας, που διαχειρίζεται τις ιδιωτικές επενδύσεις κυρίως σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, μιλάω πάντα για την περιφέρεια Κρήτης. Έχει ιδρυθεί από τα τέσσερα επιμελητήρια του νησιού, το Πανεπιστήμιο Κρήτης και τις δύο τράπεζες, την Παγκρήτια και τη Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων και η λειτουργία της ξεκίνησε το 1996. Μέχρι τώρα έχουμε διαχειριστεί κοντά στο 1,5 δισεκατομμύριο, προϋπολογισμούς που αφορούσαν κρητικές επιχειρήσεις και την προγραμματική περίοδο, την προηγούμενη που μας πέρασε και ολοκληρώθηκε, καταφέραμε σαν αναπτυξιακή να πετύχουμε τη μεγαλύτερη απορρόφηση από όλους τους άλλους φορείς που ασχολούνται με τις συγκεκριμένες δράσεις. Δηλαδή πετύχαμε μια απορρόφηση στο νησί, για τις επιχειρήσεις νησιού πάνω από 80%. Τα προγράμματα που διαχειριζόμαστε είναι άκρως ανταγωνιστικά για τις επιχειρήσεις και αν φανταστείτε ότι για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 διαχειριστήκαμε 45.000 αιτήσεις με ένα προϋπολογισμό της τάξης περίπου του 1,5 δισεκατομμυρίου και σε ένα μεγάλο αριθμό προγραμμάτων, καταλαβαίνετε ότι δεν είναι και τόσο εύκολο να διαχειριστείς ένα τόσο μεγάλο όγκο έργου και μάλιστα να το ολοκληρώσεις και επιτυχώς. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι την προηγούμενη προγραμματική περίοδο υπήρξαν γεγονότα όπως ήταν η πανδημία που επιχειρήσεις του νησιού είχαν κλείσει και νομίζουμε κι εμείς ότι μέσω της προσπάθειας που κάναμε καταφέραμε κάποιες από αυτές, πολλές από αυτές να τις κρατήσουμε ζωντανές. Η οικονομική κρίση, βέβαια, μην το ξεχνάμε κι αυτό.»
Αυτό βέβαια δείχνει και τη δυναμική της κρητικής οικονομίας και των κρητικών επιχειρήσεων.
«Να σας δώσω ένα παράδειγμα που ενδιαφέρει και πάρα πολλούς Κρητικούς επιχειρηματίες. Σε μια δράση η οποία αυτές τις μέρες αξιολογείται που είναι η ίδρυση νέων τουριστικών επιχειρήσεων, από τις 6.500 προτάσεις που υπεβλήθησαν πανελλαδικά, οι 1.300 περίπου αφορούν την Περιφέρεια Κρήτης και η αιτούμενη δημόσια δαπάνη των προτάσεων αυτών για την Περιφέρεια Κρήτης ανέρχεται στα 240 εκατομμύρια, όταν η συνολική δημόσια δαπάνη σε επίπεδο χώρας είναι 250 εκατομμύρια. Καταλαβαίνετε τι σημαίνει αυτό.»
Οι υπηρεσίες που παρέχει η Αναπτυξιακή Κρήτης στις επιχειρήσεις ποιες είναι;
«Εμείς έχουμε διττό ρόλο. Ο ένας ρόλος είναι η ενημέρωση των επιχειρήσεων, ως προς τα προγράμματα τα οποία προκηρύσσονται κατά καιρούς, είτε μέσω παρουσιάσεων, κυρίως μέσω των επιμελητηρίων του νησιού ή απαντήσεις σε ερωτήσεις που κάνουν συχνά οι επιχειρηματίες, ως προς το πως θα υποβάλουν μια πρόταση. Αυτός είναι ένας ρόλος και άλλος ρόλος βέβαια είναι η αξιολόγηση, η ένταξη και ο έλεγχος των επενδύσεων προκειμένου η δημόσια χρηματοδότηση να καταβληθεί στις επιχειρήσεις. Έχουμε διττό ρόλο και της ενημέρωσης, αλλά και του ελέγχου και της πιστοποίησης των επενδύσεων αυτών.»
Σε αυτή την προγραμματική περίοδο, ποια είναι η εικόνα;
«Στην Περιφέρεια Κρήτης για την προγραμματική περίοδο 2021-2027 αυτή τη στιγμή είναι ενεργές 8 προσκλήσεις, από τις οποίες οι 5 έχουν ήδη ολοκληρωθεί οι αξιολογήσεις και έχουν γίνει εντάξεις, όπως είναι ο πράσινος μετασχηματισμός, η πράσινη παραγωγική επένδυση, ο βασικός ψηφιακός μετασχηματισμός, προηγμένος και ψηφιακός μετασχηματισμός, καθώς και η ενίσχυση της ίδρυσης νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων και είναι σε φάση αξιολόγησης η ίδρυση νέων τουριστικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων και η ενίσχυση κοινωνικών επιχειρήσεων της περιφέρειας Κρήτης, που είναι η πρώτη δράση που έχει βγει στην Ελλάδα. Και είμαστε οι πρώτοι που έχουμε προχωρήσει στην αξιολόγηση.»
Τι ακολουθεί για το επόμενο διάστημα;
«Εμείς στην Αναπτυξιακή εκεί έχουμε και το κομμάτι των αξιολογήσεων του αναπτυξιακού νόμου. Με επενδύσεις, με δημόσια δαπάνη από ένα εκατομμύριο έως τρία εκατομμύρια. Αυτό όμως αφορά σε επίπεδο Ελλάδος, δηλαδή η Αναπτυξιακή Κρήτης συμμετέχει στην αξιολόγηση του αναπτυξιακού νόμου.. Αναμένουμε ακόμα για το 2025, όπως γνωρίζουμε, τουλάχιστον δύο μεγάλες προσκλήσεις. Η μία εξ' αυτών θα αφορά κυρίως την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων. Λόγω και του κλίματος που επικρατεί, του δυσμενούς οικονομικού κλίματος που έχει δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα στην παγκόσμια οικονομία, έχει αποφασιστεί να υπάρξει μια στήριξη στο εξαγωγικό κομμάτι αυτών των επιχειρήσεων. Θεωρώ ότι θα βγουν αρκετές δράσεις ακόμα. Είμαστε στην αρχή».
Οι κύριες κατηγορίες των επιχειρήσεων που ενισχύονται στην Κρήτη ποιες είναι;
«Να σας πω την κατανομή σε σχέση με το μέγεθος, γιατί ακούγονται πολλά, ενώ δεν είναι έτσι. Για όλη την προγραμματική περίοδο, 14-20, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις κατέλαβαν το 56,71% των χρηματοδοτήσεων, οι νέες επιχειρήσεις το 30% και οι μικρές επιχειρήσεις το 15-14%. Δηλαδή, σχεδόν όλη η επιχορήγηση που πήγε σε ιδιωτικές επενδύσεις, κατέληξε σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Ειδικά για την περίοδο του κορωνοϊού, που είχαν δοθεί χρήματα από την περιφέρεια, το 80% των κονδυλίων πήγε σε πολύ μικρές επιχειρήσεις και το 20% σε μικρές. Καμία σε μεσαία ή μεγάλη. Γιατί ακούγεται κατά καιρούς ότι τα παίρνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις. Η Αναπτυξιακή Κρήτης, τα προγράμματα που διαχειρίζεται αφορούν κατά 99% πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις. Όταν λέμε μικρές και πολύ μικρές, μιλάμε και για ατομικές επιχειρήσεις. Δηλαδή δεν είναι αυτό που ορίζουμε με βάση τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κάτω από δέκα εργαζόμενους. Εδώ μιλάμε για ατομικές επιχειρήσεις, ατομικούς επιχειρηματίες και όπως είπα πριν, εκεί καταλήγουν τα χρήματα. Τουλάχιστον αυτά τα οποία εμείς διαχειριζόμαστε. Ως προς την κατανομή, ανάλογα με την κατηγορία, το γνωρίζουμε όλοι ότι στην Κρήτη υπάρχει η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού και αυτό φαίνεται και από την κατανομή των κονδυλίων, όταν το 52% έχει καταλήξει στον τουρισμό, περίπου το 13% στην εστίαση και όλες οι άλλες δραστηριότητες, δηλαδή μεταφορές, μεταποίηση, έχουν πάρει το υπόλοιπο ποσοστό. Άρα βλέπουμε ότι υπάρχει αυτή η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού στην Κρήτη και καλώς ή κακώς εκεί καταλήγει το μεγαλύτερο ποσοστό των κονδυλίων, κοντά στο 50%.»
Στο νομό Ρεθύμνου;
«Ο νομός Ρεθύμνου είναι περίπου στο 25%, έχει ανέβει σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια αρκετά, για να είμαι ειλικρινής και αυτό οφείλεται βέβαια και στην προσπάθεια που καταβάλλουν και οι ντόπιες επιχειρήσεις, αλλά και το Επιμελητήριο του Ρεθύμνου με την ενημέρωση που κάνει στις επιχειρήσεις και με τη στήριξη που τους παρέχει. Γιατί και το Επιμελητήριο Ρεθύμνου παρέχει σοβαρή στήριξη στις επιχειρήσεις του νομού.»
Ο σχεδιασμός τώρα ποιος είναι;
«Για την Αναπτυξιακή Κρήτης το σχέδιο είναι να μπορέσει να διαχειριστεί ακόμα περισσότερα κονδύλια προς όφελος των επιχειρήσεων του νησιού και να καταφέρει να είναι αντάξια αυτών των δράσεων, για τις οποίες την έχει ορίσει ως ενδιάμεσο φορέα το Υπουργείο Οικονομίας. Η Αναπτυξιακή Κρήτης είναι, αν δεν απατώμαι, ο μοναδικός φορέας στο νησί είτε ιδιωτικός είτε δημόσιος, που έχει πιστοποιηθεί με το πιστοποιητικό για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Δηλαδή με το πιστοποιητικό 37001 που είναι ένα σύστημα διαχείρισης που έχει σαν σκοπό να καταπολεμήσει τη διαφθορά μέσα σε τέτοιες επιχειρήσεις.»
*Η Αναπτυξιακή Κρήτης αποτελεί μια Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία που ιδρύθηκε το 1996 από τα τέσσερα επιμελητήρια της Κρήτης, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, την Τράπεζα Χανίων και την Παγκρήτια Τράπεζα με στόχο την υποστήριξη και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων της Κρήτης, λειτουργώντας ταυτόχρονα ως ένας αξιόπιστος Φορέας Διαχείρισης, που ανταποκρίνεται πλήρως στις αυστηρές διαδικασίες του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ).


