- «Ζητούνται αντανακλαστικά» δηλώνει ο Αντιπρόεδρος της ΕΣΕΕ και του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου κ. Μανώλης Ψαρουδάκης
Αλλαγές και διαφοροποιήσεις επιφέρει στο εμπόριο και στην επιχειρηματικότητα η πανδημία του COVID-19. Και δεν είναι μόνο η τρέχουσα οικονομική συγκυρία που έχει βάλει τον συγκεκριμένο τομέα μέσα σε ένα ωκεανό δυσκολιών. Είναι και οι προκλήσεις του μέλλοντος, οι οποίες αναδύθηκαν με ιδιαίτερη ταχύτητα τους τελευταίους μήνες και έχουν ανοίξει τον διάλογο για το εμπόριο και την επιχειρηματικότητα της νέας εποχής. Ο λόγος για τον ψηφιακό μετασχηματισμό στο εμπόριο, προοπτική, η οποία βρίσκει ανέτοιμο τον επιχειρηματικό κόσμο και επί της ουσίας απειλεί το παραδοσιακό εμπόριο. Και αυτό μέσα σε μια αγορά κλειστή λόγω της πανδημίας, άρα, όχι ικανής να διαβουλευτεί, να πειραματιστεί και κυρίως να προετοιμαστεί αξιόπιστα ώστε να είναι ικανός κάθε έμπορος, κάθε επιχειρηματίας του κλάδου, να αντιμετωπίσει τον ψηφιακό ανταγωνισμό που ήδη έχει προκύψει.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός ήταν το αντικείμενο της συζήτησης που είχαμε με τον Aντιπρόεδρο της ΕΣΕΕ και του Επιμελητηρίου Ρεθύμνης κ. Μανώλη Ψαρουδάκη, ο οποίος συμμετέχει ενεργά στον διάλογο που έχει προκύψει για το ζήτημα αυτό, παρακολουθεί τις εξελίξεις και γνωρίζει εκ των έσω την αγωνία του εμπορικού κόσμου.
«Η συνεχιζόμενη πανδημία του COVID-19 προκάλεσε μια βίαιη μετατροπή στα καταναλωτικά πρότυπα, και αυτό είναι κάτι σαφές πλέον, σε όλους μας», δήλωσε στην εφημερίδα μας ο κ. Ψαρουδάκης για να συμπληρώσει, ότι «Η ταχύτατη στροφή στο ηλεκτρονικό εμπόριο, η οποία βέβαια προετοιμαζόταν από καιρό, αλλάζει ήδη δραματικά την παραδοσιακή μορφή των εμπορικών συναλλαγών. Η συρρίκνωση των συναλλαγών πρόσωπο με πρόσωπο - για την αποφυγή της μετάδοσης του ιού - προκαλεί σημαντικές ανακατατάξεις στο οικοσύστημα του λιανικού εμπορίου.»
ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ;
«Ποιες είναι όμως οι ευρύτερες, και με τον μεγαλύτερο εις βάθος χρόνου αντίκτυπο, συνέπειες αυτής της ανακατάταξης;» Στο ερώτημα αυτό ο κ. Ψαρουδάκης τόνισε τα εξής: «Είναι αρκετά δύσκολο να τις προσδιορίσουμε, αφού η διερεύνηση των επιπτώσεων της πανδημίας αποτελεί ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα καθώς το φαινόμενο επηρεάζει ολόκληρο το φάσμα της οικονομικής δραστηριότητας ενώ ταυτόχρονα η υγειονομική κρίση είναι ακόμη σε πλήρη εξέλιξη.»
Ο ίδιος συνέχισε λέγοντας, ότι «Ένα γεγονός παραμένει αδιαμφισβήτητο, το ότι μία από τις κύριες συνέπειες της πανδημίας είναι η ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου. Είναι χαρακτηριστικό επί παραδείγματι πως, σύμφωνα με τα διαθέσιμα (προσωρινά) στοιχεία το e-commerce για το 2020 αυξήθηκε κατά 42.7% σε σχέση με το 2019. Όμως, όπως διαφαίνεται, η μεγέθυνση του ηλεκτρονικού τζίρου δεν κατανέμεται ισόρροπα μεταξύ των εμπορικών κλάδων.
Επιπρόσθετα, οι μικρότερες επιχειρήσεις φαίνεται πως καταγράφουν μια σημαντική υστέρηση σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες. Ωστόσο, βρίσκουν τρόπους να ανταποκριθούν και συγχρόνως να αντιλαμβάνονται την πρόκληση της «νέας εποχής». Είναι χαρακτηριστικό πως για τις μικρότερες επιχειρήσεις, σύμφωνα και με τις σχετικές έρευνες του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, περισσότερες από το 70% διαθέτουν πλέον σύνδεση στο διαδίκτυο, το 36% έχει ενεργή ιστοσελίδα και πάνω από 55% ενεργή σελίδα στα κοινωνικά δίκτυα. Θεωρώ ότι το μικρομεσαίο Ελληνικό εμπόριο έχει ξεκάθαρα αντιληφθεί την κρισιμότητα των περιστάσεων αλλά και το επείγον των κινήσεων αντίδρασης στην κοσμογονία αυτήν.»
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΖΕΤΑΙ ΨΗΦΙΑΚΑ
Κοσμογονία αλλαγών για το Ελληνικό εμπόριο και ανάγκη άμεσης αντίδρασης. Τα ερωτήματα πολλά και κυρίως στο πως βλέπουν οι ίδιοι οι έμποροι τις προκλήσεις που έχουν ανοίξει αιφνίδια τους τελευταίους μήνες. Για τα πιεστικά ερωτήματα που έχουν αναφερθεί, ο κ. Ψαρουδάκης δήλωσε τα εξής: «Η απάντηση περιέχεται στην πρόσφατη έρευνα του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, όπου από τα ευρήματα είναι ξεκάθαρο ότι, ειδικά για τις εμπορικές επιχειρήσεις, ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί κυριότερη ανάγκη της εμπορικής επιχειρηματικότητας. Σχεδόν μία στις τρεις εμπορικές εταιρείες (31%) θεωρεί ότι οι ευρωπαϊκοί πόροι θα πρέπει να κατευθυνθούν προς την επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων, ενώ το 17% θεωρεί πως τα κονδύλια θα πρέπει να υποβοηθήσουν τις συνέργειες και τις δικτυώσεις των επιχειρήσεων. Στο ίδιο ποσοστό (17%) οι εταιρείες του κλάδου εκτιμούν ότι τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και από το ΕΣΠΑ πρέπει να κατευθυνθούν στην εκπαίδευση του προσωπικού στις νέες τεχνολογίες. Τέλος, ένα ποσοστό 16% απαντά ότι οι συγκεκριμένοι πόροι θα πρέπει να διατεθούν στον πράσινο μετασχηματισμό των επιχειρήσεων.»
Ο ίδιος, συνέχισε λέγοντας, ότι «Βέβαια, εντός του οικοσυστήματος της επιχειρηματικότητας καταγράφεται μια διακύμανση των απαντήσεων η οποία και σχετίζεται και με το είδος της εμπορικής δραστηριότητας. Είναι χαρακτηριστικό πως στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στα τρόφιμα το ζήτημα της πράσινης μετάβασης είναι κυρίαρχο καθώς το 30% των επιχειρήσεων καταγράφει, λόγω της ιδιαιτερότητας των προϊόντων που προσφέρει, την αναγκαιότητα υποστήριξης του πράσινου μετασχηματισμού.»
Ποιο είναι όμως το ζητούμενο; Απαντώντας σε αυτό, ο Αντιπρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου και του Επιμελητηρίου Ρεθύμνου, τόνισε, ότι «Το γενικότερο ζητούμενο του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων μας, συνοψίστηκε και στο πρόσφατο, διαδικτυακό συνέδριο της ΕΣΕΕ για τις κινητήριες δυνάμεις του ψηφιακού μετασχηματισμού του λιανικού εμπορίου, με το αντίστοιχο, κοινό αίτημα των εκπροσώπων του εμπορίου, να αγκαλιάσει δηλαδή η Πολιτεία το ψηφιακό μέλλον μας, δίνοντας μας τα εφόδια που θα μας επιτρέψουν να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί. Από την πλευρά μας, η ΕΣΕΕ έχει ήδη ξεκινήσει μια εκστρατεία ενίσχυσης του ψηφιακού μετασχηματισμού των μικρών επιχειρήσεων, και των αντίστοιχων απαιτούμενων διεκδικήσεων.
Όμως σε κάθε περίπτωση ο ψηφιακός μετασχηματισμός δεν θα πρέπει να αποτελέσει την αιτία για τη διάνοιξη των ανισοτήτων μεταξύ των επιχειρήσεων. Ας μην ξεχνάμε πως ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα αναδείξει και ζητήματα που σχετίζονται με την ακριβή (σε κάποιες περιπτώσεις) πράσινη μετάβαση. Η συσκευασία των προϊόντων, η διανομή τους αλλά και η γενικότερη (αστική) εφοδιαστική αλυσίδα έχουν έντονο περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Στο πλαίσιο αυτό μια πολιτική ψηφιακού και πράσινου μετασχηματισμού χωρίς αποκλεισμούς κρίνεται αναγκαία για την υποστήριξη του οικοσυστήματος της μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας.
Σημαντικότερο όλων όμως, επί του παρόντος, είναι κατά τη γνώμη μου το ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να πραγματοποιηθεί με την αγορά ανοικτή, και σε μία ανοικτή αγορά. Στη βάση της αναγκαιότητας αυτής θα πρέπει να αναλογιστούμε και την ατομική, “πολιτική” μας ευθύνη, γιατί αυτή αποτελεί το εχέγγυο για την ομαλή επανεκκίνηση της αγοράς. Η σύντομη και οριστική κανονικοποίηση της λειτουργίας των φυσικών εμπορικών καταστημάτων, ειδικά στις λεγόμενες ‘κίτρινες’ περιοχές, είναι απαραίτητος όρος για τη σταδιακή επαναφορά της οικονομικής και κοινωνικής μας ζωής αλλά και τον μεσοπρόθεσμο μετασχηματισμό της οικονομίας μας.»
