Πύργοι της Φωτιάς στο Μπακού

Η περιοχή Νότια της οροσειράς του Καυκάσου ανάμεσα στην ΜΑΥΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ και την ΚΑΣΠΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ περιλαμβάνει τρεις Δημοκρατίες: Αζερμπαϊτζάν, Γεωργία και Αρμενία.

Πριν λίγο καιρό κατάφερα να βρεθώ εκεί σ΄ ένα σύντομο ταξίδι και θεώρησα καλό να γράψω τις εντυπώσεις μου από τα αξιοθέατα στις πρωτεύουσες που επισκέφθηκα.

Η Υπερκαυκασία είναι μια περιοχή όπου συναντάς πάρα πολλά αρχαιοελληνικά στοιχεία, Βυζαντινά μνημεία και άφθονα μυθολογικά. Εδώ αρχίζει ο κόσμος και ο πολιτισμός λόγω της φωτιάς και του ΠΡΟΜΗΘΕΑ.

Οι τρεις χώρες οι οποίες είναι κοντινές αλλά άγνωστες είναι γεμάτες με ελληνικά στοιχεία: Ο Τιτάνας Προμηθέας δίδει φωτιά στον άνθρωπο, ο Ιάσονας παίρνει το χρυσόμαλλο δέρας από το βασίλειο της Κολχίδας και άλλα πολλά ικανοποιούν θεωρίες για τον άνθρωπο, φιλοσοφικές αναζητήσεις, σύγχρονες αρχιτεκτονικές κατασκευές, κ. λπ

ΜΠΑΚΟΥ

Η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα του ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ , λιμάνι στην Κασπία, κύρια πύλη της χώρας από αέρος και θάλασσας. Η ανατολικότερη πρωτεύουσα της Δύσης. Το σύγχρονο ELDORANDO απ΄ όπου ξεκινούν αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου για την ΕΥΡΩΠΗ. Το Ντουμπάι της Κασπίας θάλασσας. Η πόλη της φλόγας και της φωτιάς.

Η ξενάγηση στην πόλη αρχίζει από την ΛΩΡΙΔΑ των ΜΑΡΤΥΡΩΝ, δηλαδή το ΜΝΗΜΕΙΟ για τους νεκρούς των συγκρούσεων το 1920 με τους Άγγλους, το 1990 με τους Σοβιετικούς και πρόσφατα με τους Αρμένηδες.

Από εδώ μπορείς να φωτογραφήσεις το σύγχρονο σύμβολο του Μπακού, τους ΦΛΕΓΟΜΕΝΟΥΣ ΠΥΡΓΟΥΣ, δηλαδή τρεις τεράστιους ουρανοξύστες, τυλιγμένους στο γυαλί σε σχήμα φλόγας. Τη νύχτα φωτισμένοι είναι αξιοθέατοι.

Η λωρίδα των Μαρτύρων οδηγεί στην Ακρόπολη, όπου θαυμάζεις τον βωμό με την αιώνια φλόγα του Ζωροαστρισμού και κάτω απολαμβάνεις την ακτή της Κασπίας θάλασσας.

Μουσείο Χαλιών, Μπακού

Σ΄ ένα υπέροχο φουτουριστικό αρχιτεκτονικό κυλινδρικό κτήριο που μοιάζει με τυλιγμένο χαλί, στεγάζεται το ΜΟΥΣΕΙΟ ΧΑΛΙΩΝ. Τα χαλιά συνοδεύουν τη ζωή των Αζέρων. Η τέχνη στην κατασκευή χαλιών είναι κάτι το ξεχωριστό στο ΑΖΕΡΜΠΑΪΤΖΑΝ.

Έξω από το τυλιγμένο χαλί – Μουσείο, βρίσκεσαι σαν σε μια σύγχρονη Βενετία με κανάλια με νερό και γέφυρες στυλ ΡΙΑΛΤΟ, η περίφημη γέφυρα της Βενετίας, γόνδολες μηχανοκίνητες.  Το συναίσθημα του ταξιδιού με μια γόνδολα σε κανάλια, δίπλα στη Κασπία, είναι πρωτότυπο και μοναδικό.

Το ΜΠΑΚΟΥ ήταν πάντα στο δρόμο του ΜΕΤΑΞΙΟΥ, εδώ λοιπόν συναντάς την  ΠΑΛΙΑ ΠΟΛΗ, η οποία αποτελεί ένα μοναδικό Ιστορικό σύνολο καλοδιατηρημένο, το πιο αρχαίο του ΜΠΑΚΟΥ. Εδώ, λοιπόν, στη παλιά πόλη, η οποία περικλείεται με τείχη, επισκέπτεσαι ένα πλήρες ανακτορικό σύμπλεγμα, με αίθουσες, παλάτια, μιναρέ, λουτρά, μαυσωλείο, όπου τα ανάγλυφα μοτίβα και η διακόσμηση είναι ατελείωτα. Είναι βλέπεις τα ανάκτορα των ΣΙΡΒΑΝ – ΧΑΝ.

Παρθένος Πύργος,  Μπακού

Επισκέπτεσαι τον τεράστιο ΠΥΡΓΟ της Παρθένου ή Παρθένο ΠΥΡΓΟ ή ΠΥΡΓΟ Maiden, ένα μνημειώδες κατασκεύασμα του 4^ου αιώνα μ.Χ., το σύμβολο του Μπακού!

Τέλος, βρίσκεσαι στο CARAVAN – SERΑΪ  για τους τότε πηγαινοερχόμενους εμπόρους και ταξιδιώτες. Πρόκειται για μια μικρή πλατεία περιτριγυρισμένη από κτήρια της εποχής που χρησίμευαν ως χώροι κουζίνας, εστιατόρια, διαμονής, σε στυλ 14^ου αιώνα.

Εκεί, όμως που απολαμβάνεις το ΜΠΑΚΟΥ είναι η νέα πόλη: Οδός ΝΙΖΑΜΙ, το όνομα του μεγάλου Πέρση επικού ποιητή ΝΙΖΑΜΙ. Ένας πεζόδρομος πλατύς που κρατάει μέχρι σήμερα το κλασσικό αρχιτεκτονικό πλούτο του 19^ου αιώνα και θεωρείται το σύγχρονο κέντρο της πόλης με καταστήματα όλων των απαιτήσεων,  εστιατόρια, μπαρ και υπέροχα σιντριβάνια, πλούσια σε σχέδια, σχήματα, χρώματα. Απολαύσαμε ένα κεμπάπ και τούρκικο καφέ σε ασημοποίκιλτα σκεύη. Μοναδική απόλαυση!

Αλλά το Μπακού είναι η πόλη, το λιμάνι, η πρωτεύουσα!

Σε απόσταση 50 Km βρίσκεσαι στη περιοχή ΓΚΟΜΠΟΥΣΤΑΝ όπου το Μουσείο Πέτρινων Αναγλύφων με ευρήματα 10.000 – 20.000 ετών π.Χ. και αμέσως μετά στο κοντινό βουνό θαυμάζεις τα άφθονα (περίπου 6.000) πέτρινα ανάγλυφα μέσα και έξω από σπηλιές.

Άλλο αξιοθέατο μοναδικό είναι τα ΗΦΑΙΣΤΕΙΑ ΛΑΣΠΗΣ. Σ΄ ένα απόκοσμο τοπίο συναντάς πολλές εκατοντάδες μικρούς και μεγάλους κρατήρες από τους οποίους εκρέει λάσπη πετρελαιωδούς υφής και φυσαλίδες φυσικού αερίου. Μοναδικό μάλιστα αν έχεις αναπτήρα, το φυσικό αέριο που βγαίνει καίγεται.

Η διαδρομή από το σημείο που μας άφησε το πούλμαν μέχρι τα ηφαίστεια λάσπης γίνεται με ΤΑΧΙ. Καταπληκτικός οδηγός με LADA ταξί και τρεις επιβάτες σε όλη αυτή τη λασπώδη περιοχή, όπου τίποτα δεν φυτρώνει. Ήταν κάτι το ανεπανάληπτο! Ταχύτητα, ακροβατικά, μοναδική εμπειρία! Λες και γυρίζαμε κινηματογραφική ταινία!

Λάσπη πετρελαιωδούς υφής, ηφαίστεια λάσπης μικρές σύντομης διάρκειας φλόγες, αλλά και η εμπειρία ενός ΦΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΒΟΥΝΟΥ είναι το κάτι άλλο.

Όταν επισκεφθήκαμε το ΓΙΝΑΡΝΤΑΚ, το ΦΛΕΓΟΜΕΝΟ ΒΟΥΝΟ, όπου το φυσικό αέριο από τη γη εκρέει συνεχώς, μέρα-νύχτα φλόγες έως 2,00Μ από την επιφάνεια του εδάφους, οι οποίες δημιουργούν μια ατμόσφαιρα, επίσης μοναδική. Εάν κανείς αμφισβητεί ότι ο ΠΡΟΜΗΘΕΑΣ εδώ πήρε και έδωσε τη φωτιά στους ανθρώπους να έλθει εδώ να του διαλυθούν οι όποιες απορίες.

Όταν αρχίζει να νυχτώνει αξίζει να βρεθείς στο ναό της «ΑΙΩΝΙΑΣ ΦΩΤΙΑΣ». Ένα αρχαίο οικιστικό συγκρότημα με έκθεση ζωγραφικής και φωτογραφίας σε κάθε χώρο που περικλείει όλον αυτόν τον τόπο και στο μέσον του συγκροτήματος ο Ζωροαστρικός ναός με τις αδιάλειπτες φλόγες του, ο περίφημος ναός της «ΑΙΩΝΙΑΣ ΦΩΤΙΑΣ» για τους Ζωροάστρες από τον 3^ο αιώνα π.Χ.

Κέντρο Heydar Aliyev

Ε, κάπου, σε κουράζει το πετρέλαιο, η φλόγα, το αναπτυσσόμενο ραγδαία ΜΠΑΚΟΥ, οι ελικοειδείς ουρανοξύστες, οι  Flame Towers που κυριαρχούν στη πόλη, τότε περπατώντας εξωτερικά από το φουτουριστικό πολιτιστικό κέντρο που φέρει το όνομα του HEYDAR ALIYEV,  ένα κτήριο που σου φέρνει στο μυαλό ένα γιγάντιο λευκό σαλιγκάρι, ίσως το μεγαλύτερο αριστούργημα της αρχιτεκτονικής στο ΜΠΑΚΟΥ, το οποίο περιλαμβάνει ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ, ΟΠΕΡΑ, ΕΚΘΕΣΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ.

Έπειτα, έρχεται η αναχώρηση από το Μπακού, με νυχτερινή πτήση απολαμβάνοντας τους Flame Towers σε πανδαισία χρωμάτων και με τη σιγουριά ότι εδώ υπάρχει μέλλον, γιατί υπάρχει πετρέλαιο.

ΓΕΩΡΓΙΑ

Λίγα λόγια και για τη Δημοκρατία της ΓΕΩΡΓΙΑΣ. Η ιστορία αυτής της χώρας είναι συνδεδεμένη με την Ελληνική και Βυζαντινή ιστορία. Τον 6^ο αιώνα π.Χ. οι Έλληνες ίδρυσαν αποικίες στη σημερινή Αμπχάζια, την ΚΟΛΧΙΔΑ και την ΙΒΗΡΙΑ. Μέχρι εδώ έφτασε ο Ιάσονας με τους Αργοναύτες και πήρε το «Χρυσόμαλλο δέρας».

Τον 3^ο αιώνα μ.Χ. η Ιεραπόστολος Νίνα αγωνίζεται για τη διάδοση του Χριστιανισμού. Οι σχέσεις με το Βυζάντιο επηρεάζουν τον πολιτισμό, την αρχιτεκτονική και γενικά την εξέλιξη της χώρας εξού και το όνομά της, ΓΕΩΡΓΙΑ.

Η Γεωργία παράγει από πετρέλαιο μέχρι κρασί. Το παραγόμενο κρασί είναι καταπληκτικό λόγω του ότι οι αμπελώνες βρίσκονται σε υψόμετρο.

Δεν δοκίμασα το πετρέλαιο, αλλά το κρασί το απόλαυσα!

Ξύλινα μπαλκόνια, Τυφλίδα

Πρωτεύουσα της ΓΕΩΡΓΙΑΣ είναι η ΤΥΦΛΙΔΑ. Μια πανέμορφη πόλη. Στο υψηλότερο σημείο, σ΄ ένα λόφο  βρίσκεται το Αρχαίο κάστρο με πανοραμική θέα προς την πόλη, το οποίο επισκέπτεσαι με τελεφερίκ. Η εναέρια βόλτα σε βοηθά να θαυμάσεις την Ευρωασιατική  αρχιτεκτονική της παλιάς πόλης, με επιρροή από τους Μογγόλους, Άραβες, Τούρκους, Ρώσους οι οποίοι κατά καιρούς κατάκτησαν την περιοχή. Παραδοσιακές κατοικίες με ξύλινα μπαλκόνια και κιόσκια σ΄ ένα καταπληκτικό συνδυασμό  χρωμάτων που σου δημιουργούν μια οπτική απόλαυση.

Η πλατεία Δημοκρατίας με το πανύψηλο επίχρυσο άγαλμα του Έφιππου Αγ. Γεωργίου και ο καθεδρικός ναός σε καθηλώνουν με τη Μεσαιωνική Αρχιτεκτονική.

Γυάλινη γέφυρα στον ποταμό Κούρα στην Τυφλίδα

ΕΘΝΙΚΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Εδώ μπορείς να δεις και να μελετήσεις μια τεράστια συλλογή από ανθρώπινα κρανία από την εποχή του χαλκού μέχρι σήμερα. Επίσης στο ίδιο Μουσείο θαυμάζεις κοσμήματα σε χρυσό και ασήμι από την περιοχή της Κολχίδας με ελληνιστικά σχέδια και μοτίβα. Στο ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΓΕΩΡΓΙΑΣ, μου έκανε εντύπωση η επιγραφή στην είσοδο σε άπταιστα Ελληνικά.

Την πόλη διασχίζει ο ποταμός ΚΟΥΡΑ, με αμέτρητες γέφυρες, από τις οποίες ξεχωρίζει μια υπέροχη γυάλινη γέφυρα που σε καθηλώνει, ιδίως τη νύχτα που είναι φωταγωγημένη.

Στην ύπαιθρο χώρα συναντάς χωματοβούνια και όμορφους τόπους χωρίς άγριες εικόνες. Επίσης οι αμπελώνες, είναι περιποιημένοι, γιατί οι Γεωργιανοί είναι πιστοί στη παραγωγή καλού κρασιού, ανά τους αιώνες. Στη πόλη Σιγκνάγκι επισκεφθήκαμε ντόπιο παραδοσιακό οινοποιείο, όπου ακολουθούν την παλαιά διαδικασία παραγωγής κρασιού σε πιθάρια μέσα στη γη.

Το Γκόρι είναι η πόλη στην οποία γεννήθηκε ο Ιωσήφ Στάλιν. Εδώ είναι το πατρικό του σπίτι και το ομώνυμο Μουσείο, με προσωπικά αντικείμενα και φωτογραφίες του άλλοτε ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης.

Διασχίζοντας τη Γεωργία συναντάς πάρα πολλά Μοναστήρια με καταπληκτική Αρχιτεκτονική, εντυπωσιακούς ναούς και αγιογραφίες. Ναούς λαξευμένους στους βράχους και άλλες εντυπωσιακές Μοναστηριακές κατασκευές.

Στην κατεύθυνση προς νότο φτάνεις στα σύνορα με την ΑΡΜΕΝΙΑ , έλεγχοι, σφραγίδες, Ντραμ (όπως η δραχμή) το νόμισμα της Αρμενίας.

ΑΡΜΕΝΙΑ

Η σημερινή Δημοκρατία της ΑΡΜΕΝΙΑΣ είναι μια πολυκομματική Δημοκρατία, όπου η χριστιανική πίστη παίζει σημαντικό ρόλο στη συνείδηση του λαού της. Η Αρμενία είναι μια ΑΡΧΑΙΑ ΧΩΡΑ με ιστορία πολλών αιώνων π.Χ., με ιστορική, πολιτιστική  κληρονομιά. Είναι το πρώτο κράτος που υιοθέτησε τον Χριστιανισμό ως επίσημη θρησκεία τον 4^ο  αιώνα. Ο αρμενικός λαός φημίζεται για τη φιλοξενία του, η οποία αποτελεί αρχαία παράδοση. Στην ιστορία του ο Αρμενικός λαός έζησε δόξες και μεγαλεία με αυτοκράτορες, όπως ο Τιγράνης ο Μέγας και άλλους ιστορικούς ηγέτες ανά τους αιώνας και ανά την Ασία και την ΕΥΡΩΠΗ.

Οι Αρμένιοι κατάφεραν να επιβιώσουν σ΄ αυτό το σταυροδρόμι παρά τις δύσκολες επεμβάσεις που δέχτηκαν από πολλούς επιδρομείς από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα: Ασσύριοι, Έλληνες, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί, Άραβες, Μογγόλοι, Πέρσες, Οθωμανοί, Ρώσοι.

Το 1988 ένας σεισμός προξένησε μεγάλες ζημιές σε κτήρια, έργα, οικοδομές και άφησε πολλούς νεκρούς. Ο πόλεμος τελευταία με το Αζερμπαϊτζάν για το Ναγκόρνο – Καραμπάχ είχε πολλές απώλειες για τους Αρμένιους και τους Αζέρους.

Καταρράκτης, Ερεβάν

ΕΡΕΒΑΝ

Μια από τις αρχαιότερες πόλεις στον κόσμο. Η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της ΑΡΜΕΝΙΑΣ.

Όμορφος τόπος με φαρδιές λεωφόρους δενδροφυτεμένες, μεγάλα επιβλητικά κτήρια, πλατείες και πάρκα.

ΠΛΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ με καταπληκτικά αρχιτεκτονικά κτήρια. Το ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ   γεμάτο με τη μακρά ιστορία της χώρας από τους προ-ιστορικούς χρόνους μέχρι σήμερα, το ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ της ΑΡΜΕΝΙΑΣ και τον καθεδρικό ναό στο Ετσμιατζίν, υψηλής αρχιτεκτονικής, (Αγία Ριψιμία, η Αρμένισσα Αγία της Ορθοδοξίας).

Ναός του Γκαρνί

Στην επαρχία μπορούμε να επισκεφθούμε πολλά ιερά μοναστήρια, γεμάτα με ιστορία, αρχιτεκτονικά μνημεία και τέλος τον αρχαιοπρεπή ναό στο ΓΚΑΡΝΙ.

Δίπλα σ΄ ένα φαράγγι βρίσκονται το κάστρο με τείχη του 2^ου αιώνα πχ και μέσα στο κάστρο ένα ολόκληρο βασιλικό θερινό ανάκτορο, λουτρά σε πολύ καλή κατάσταση και τον κλασικό Ελληνιστικό ναό, το πιο γνωστό κτίσμα της προχριστιανικής Αρμενίας και το μόνο γνωστό ελληνορωμαϊκό κτήριο στην Αρμενία. Εδώ διαβάζεις σε άπταιστα αρχαία Ελληνικά για τον αδιαφιλονίκητο βασιλιά της Μεγάλης Αρμενίας, τον Τιριδάτη.

Όπερα, Ερεβάν

Αρμενία, ένα ανοικτό μουσείο με αρχαιοπρεπείς ναούς, μοναστήρια, μουσεία, γκαλερί, θέατρα, βιβλιοθήκες.

Ας αποχαιρετίσουμε την Αρμενία με ΑΡΜΕΝΙΚΟ κόκκινο υπέροχο κρασί και κονιάκ Αραράτ, ψωμί λαβάς, Λαχματζούν, Χαρίσα και Χόροβατς.

Η παραμονή στην Υπερκαυκάσια περιοχή, μου έδωσε την ευκαιρία να βρεθώ στο Ανατολικότερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, με βάσει τα γεωγραφικά δεδομένα αλλά σε πολύ λίγες ημέρες κατάλαβα ότι κι εκεί είναι Βαλκάνια, δεν είναι παίξε – γέλασε.

Η επίσκεψη σ΄ αυτές τις χώρες, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, ήταν δύσκολη, αλλά ενδιαφέρουσα. Οι πόλεμοι για την Ν. Οσετία, Αμπχαζία, Ναβόρνο Καραμπάχ, επέδρασαν στην τουριστική ανάπτυξη της Υπερκαυκασίας. Τώρα, όμως έχουν ηρεμία και οργάνωση, ώστε ο επισκέπτης να ευχαριστιέται το ταξίδι και να συναντά το φιλελληνικό πνεύμα των ανθρώπων, ιδιαίτερα των Γεωργιανών και Αρμενίων.

Όμορφοι τόποι, ωραίοι άνθρωποι, που εκτιμούν ιδιαίτερα τους Έλληνες.

Γιώργος Γιανναράκης