Ένα δυνατό κομμάτι του τουρισμού στην Κρήτη που απευθύνεται σε όσους έχουν «αλλεργία» στα βραχιολάκια των all inclusive και αναπτύσσεται εδώ και λίγα χρόνια ξεφεύγοντας από το απλό αγροτουριστικό μοντέλο φαίνεται να προχωράει και να αποκτά συγκεκριμένο πλαίσιο είναι τα Πολυλειτουργικά Αγροκτήματα.
Ο σχετικός νόμος που είχε ψηφιστεί το 2014, ενεργοποιήθηκε με την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης το 2017, η τροποποίηση της οποίας υπεγράφη την περασμένη Τρίτη. Στην τροποποιημένη ΚΥΑ ορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για τη δημιουργία, λειτουργία και πιστοποίηση ενός «Πολυλειτουργικού Αγροκτήματος», ενώ ταυτόχρονα κατοχυρώνονται και ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες του θεσμικού πλαισίου τους.
Ν. ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΑΚΗΣ «ΘΑ ΑΡΧΙΣΕΙ ΝΑ ΞΕΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΤΟ ΤΟΠΙΟ»
Υπεγράφη την περασμένη Τρίτη η τροποποιημένη Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τον αγροτουρισμό, όπως υπογράμμισε από την Αθήνα που βρέθηκε ο Χανιώτης πρόεδρος του Συνδέσμου Ενώσεων Αγροτουρισμού Ελλάδας (ΣΕΑΓΕ) κ. Νίκος Φραντζεσκάκης.
Ο πρόεδρος του ΣΕΑΓΕ επεσήμανε ότι με την υπογραφή της τροποποιημένης ΚΥΑ, ξεκινά το σύστημα να μπαίνει σε λειτουργία, προκειμένου το προϊόν του αγροτουρισμού να αποκτήσει συγκεκριμένη μορφή και ένα νέο πλαίσιο στη χώρα μας.
Ο ίδιος πρόσθεσε: «Δεν έχουμε προλάβει να τη μελετήσουμε ακόμα, πράγμα που θα γίνει τις επόμενες μέρες, πάντως όπως φαίνεται υπάρχουν βελτιώσεις».
Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι ο κ. Φραντζεσκάκης την περασμένη Τετάρτη μετέβη στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων προκειμένου να καταθέσει τις πρώτες 40 αιτήσεις επιχειρήσεων που επιθυμούν να πιστοποιηθούν ως «Πολυλειτουργικά Αγροκτήματα», από τις οποίες τουλάχιστον 10 αφορούν στην Κρήτη.
Ο κ. Φραντζεσκάκης επίσης ανέφερε: «Αφού πιστοποιηθούν οι επιχειρήσεις ως «Πολυλειτουργικά Αγροκτήματα» θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει το τοπίο. Με δεδομένο όμως ότι πρόκειται για κάτι νέο, θα εμφανιστούν πολλά ζητήματα που θα πρέπει να λυθούν». Στη συνέχεια πρόσθεσε ότι οι συζητήσεις και συναντήσεις θα συνεχιστούν, καθώς τα θέματα που είναι ανοιχτά και απασχολούν τους επιχειρηματίες στον συγκεκριμένο τομέα είναι πάρα πολλά, τονίζοντας συγχρόνως ότι το κλίμα στο υπουργείο είναι θετικό και υπάρχει αισιοδοξία για την προώθηση των θεμάτων που απασχολούν τον κλάδο.
ΤΑ ΠΟΛΥΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΑΓΡΟΚΤΗΜΑΤΑ
Πρόκειται για το νέο μοχλό ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας της υπαίθρου που ξεφεύγει από το απλό αγροτουριστικό μοντέλο, καθώς συνδυάζει δράσεις και υπηρεσίες που αναδεικνύουν την αγροτική ζωή, τα προϊόντα, τις ντόπιες μεθόδους παραγωγής, τις συνήθειες της καθημερινής ζωής των κατοίκων κ.α.
Τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα έκαναν την εμφάνισή τους στην Ελλάδα στα χρόνια της κρίσης, θεσπίστηκαν με το νόμο 4235/2014 και δραστηριοποιούνται και στους τρεις οικονομικούς παραγωγικούς τομείς, δηλαδή γεωργική παραγωγή, μεταποίηση και παροχή υπηρεσιών.
Ως πολυλειτουργικό αγρόκτημα ορίζεται η αγροτική εκμετάλλευση, η οποία διαθέτει: καλλιεργήσιμη έκταση, φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο, υπηρεσίες εστίασης-φιλοξενίας, δυνατότητα εκπαίδευσης ή δυνατότητα επίδειξης και παρακολούθησης της παραγωγικής διαδικασίας ή οικοτεχνικής μεταποίησης. Λειτουργεί, δίνοντας έμφαση στις τοπικές παραγωγικές δυνατότητες κάθε περιοχής, ενώ κατοχυρώνεται με ειδικό σήμα προκειμένου να διακρίνεται από άλλες επιχειρήσεις.
Συγχρόνως, μπορεί να αναπτύξει κι άλλες δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, αλλά και να δημιουργήσει δράσεις συνεργασίας.
Στόχοι του πολυλειτουργικού αγροκτήματος είναι τόσο η επιστροφή στον τρόπο λειτουργίας της ελληνικής παραδοσιακής οικογένειας, όσο και η γνωριμία με παραδοσιακά επαγγέλματα, ντόπιες καλλιεργητικές μεθόδους παραγωγής και παραγωγικές διαδικασίες, οι οποίες σπανίζουν ή έχουν εκλείψει.
Επίσης, ανάμεσα στους στόχους είναι η γνωριμία με τις ασχολίες και τις συνήθειες της καθημερινής ζωής των κατοίκων μιας περιοχής, τα ήθη, τα έθιμα, η φιλοξενία, η γνωριμία με τα πολιτισμικά στοιχεία του τόπου, αλλά και η ευαισθητοποίηση γύρω από τα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος και της αυτόχθονης χλωρίδας και πανίδας.
ΟΙ ΟΥΣΙΩΔΕΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΑ ΕΡΓΑΛΕΙΑ
Η διαφορά των Πολυλειτουργικών Αγροκτημάτων με τις απλές αγροτουριστικές μονάδες είναι ουσιώδης, καθώς τα πολυλειτουργικά αγροκτήματα συνδέουν την πρωτογενή παραγωγή, την μεταποίηση και την παροχή υπηρεσιών. Είναι κατά βάση οικογενειακές αγροτικές επιχειρήσεις που διαθέτουν καλλιεργήσιμη έκταση, φυτικό ή ζωικό κεφάλαιο και χώρο εστίασης ή παρέχουν δυνατότητες εκπαίδευσης και παρακολούθησης της διαδικασίας παραγωγής ή της οικοτεχνικής μεταποίησης.
Με δεδομένο ότι ένα Πολυλειτουργικό Αγρόκτημα επιχειρεί μέσα από ένα πολυποίκιλο μείγμα δραστηριοτήτων, μπορεί να αναζητήσει χρηματοδότηση είτε μέσα από τα χρηματοδοτικά εργαλεία του νέου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, για παράδειγμα δράσεις Συνεργασίας, Εκπαίδευσης, Μεταποίησης, Σχεδίων Βελτίωσης, προγράμματα Leader, είτε μέσω γενικότερων αναπτυξιακών προγραμμάτων ΕΣΠΑ.
Δικαίωμα δημιουργίας και λειτουργίας Πολυλειτουργικών Αγροκτημάτων έχουν όλοι όσοι βρίσκονται στα Μητρώα των Αγροτών και συντηρούν είτε ζωικό κεφάλαιο με αυτόχθονες φυλές ή καλλιεργούν τη γη με πιστοποιημένες ποικιλίες.
ΤΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΑ
Αγροτουρίστας είναι ο επισκέπτης που αρνείται το βραχιολάκι του all inclusive και αναζητά να ζήσει στο ρυθμό της περιοχής που επιλέγει, όχι μόνο για την ψυχαγωγία του, αλλά κυρίως για την ουσιαστική γνωριμία με τον τόπο και τον πολιτισμό του, η οποία επιτυγχάνεται μέσα από την απλότητα και την αρμονία της καθημερινότητας των ανθρώπων του προορισμού του. Ο ίδιος, έχει ήδη γευθεί τους τουριστικούς προορισμούς με την μορφή του μαζικού τουρισμού και είναι κορεσμένος από το συγκεκριμένο πρότυπο.
Ο αγροτουρίστας έχει πολλές και σημαντικές διαφορές από τον επισκέπτη του μαζικού τουρισμού. Δεν επιθυμεί να περάσει τις διακοπές του βλέποντας απλά τουριστικά αξιοθέατα και κάνοντας μπάνιο στις παραλίες. Θέλει να ζήσει την καθημερινότητα του ντόπιου συνδυάζοντας τις δραστηριότητες που προτιμά. Είναι ιδιαίτερα εκλεκτικός όσον αφορά τις υπηρεσίες φιλοξενίας και τις δραστηριότητες που του παρέχονται. Μάλιστα, καθώς το βιοτικό και μορφωτικό του επίπεδο συνήθως είναι υψηλό και οι εμπειρίες του από τον τομέα του αγροτουρισμού αρκετές, είναι σημαντικό το προσφερόμενο προϊόν να έχει συγκεκριμένες ευρωπαϊκές προδιαγραφές, αντάξιες των προσδοκιών του.
Πρόκειται για άτομα με αυξημένη οικολογική συνείδηση, πολυποίκιλα ενδιαφέροντα, διάθεση για μόρφωση και πολιτιστική προσέγγιση.
Σε όλο τον κόσμο ο αγροτουρίστας θεωρείται ποιοτικός, υψηλών προδιαγραφών και σημαντικής αγοραστικής δύναμης. Ξέρει ακριβώς τι ζητάει και δεν αρκείται σε καταστάσεις που δεν τον ικανοποιούν πλήρως.
Σε χώρες της Ευρώπης που ο αγροτουρισμός έχει παράδοση δεκαετιών, αποτελεί έναν τρόπο ζωής ο οποίος απευθύνεται σε όλη την οικογένεια και διεκδικεί το ήμισυ των ετήσιων οικογενειακών διακοπών.
Τα νεότερα ηλικιακά άτομα προτιμούν να συνδυάζουν το πακέτο του αγροτουρισμού με τα «σπορ περιπέτειας», ενώ οι μεγαλύτεροι προτιμούν τις πιο ήπιες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα τις περιηγήσεις πολιτιστικού, θρησκευτικού, λαογραφικού περιεχομένου.
Η φιλοξενία τέτοιων τουριστών απαιτεί ανθρώπους φιλικούς προς το περιβάλλον με γνώση του αντικειμένου, μεράκι σεβασμό και αγάπη για τον τόπο τους.
Τέλος, ο αγροτουρίστας μπορεί να συμμετάσχει στη συγκομιδή της ελιάς ή φρούτων ή οπωροκηπευτικών, όπως επίσης στο θέρισμα ή και τη μελισσοκομία, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μετατρέπεται σε εργάτη του αγροκτήματος και ότι υποχρεούται να δουλεύει μεροκάματο… Ωστόσο, η συνδρομή του μπορεί να αποδειχτεί ευεργετική.
ΑΘΗΝΑ ΠΕΤΡΑΚΑΚΗ
