Για δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια ο κλάδος των σούπερ μάρκετ βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν νέο κύκλο συγκέντρωσης που υπαγορεύεται από έκτακτες συνθήκες. Και εάν την πρώτη φορά αυτό που οδήγησε στη συγκέντρωση ήταν η αδυναμία μικρών αλλά και μεγάλων εταιρειών (βλέπε Μαρινόπουλος και Βερόπουλος) να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς τράπεζες και προμηθευτές, λόγω και της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης, η οποία επηρέασε αρνητικά τη ζήτηση, αυτό που πυροδοτεί σε αυτή τη φάση τον νέο κύκλο συγκέντρωσης είναι το ακριβώς αντίθετο: η υπερβολική αύξηση της ζήτησης στα σούπερ μάρκετ. Για την ώρα, τουλάχιστον.
Δύο είναι τα βασικά στοιχεία σε αυτή τη φάση –κατά την οποία η πανδημία βρίσκεται σε κρίση και όχι αυτή της επόμενης ημέρας– που ενισχύουν τις μεγάλες επιχειρήσεις του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων: πρώτον, το γεγονός ότι μόνο αυτές διαθέτουν πολύ μεγάλα φυσικά καταστήματα, υπερμάρκετ, και επομένως μπορούν να εξυπηρετήσουν ταυτόχρονα πολύ περισσότερα άτομα, χωρίς οι καταναλωτές να χρειάζεται να περιμένουν στην ουρά έξω από το κατάστημα. Υπενθυμίζεται ότι από τον Μάρτιο εφαρμόζεται περιορισμός στον αριθμό των ατόμων που επιτρέπεται να βρίσκονται ταυτόχρονα σε ένα κατάστημα, αριθμός που μεγαλώνει ανάλογα με την επιφάνειά του. Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς IRI, στο διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2020 στα υπερμάρκετ, στα καταστήματα δηλαδή επιφάνειας άνω των 2.500 τ.μ., πραγματοποιήθηκε το 13,2% του συνολικού τζίρου, με τον συγκεκριμένο τύπο καταστήματος να αυξάνει τις πωλήσεις κατά 19,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση που καταγράφεται μεταξύ των διαφόρων τύπων καταστημάτων του κλάδου.
Αντιθέτως, τη μικρότερη αύξηση, 4,9%, σημείωσαν οι πωλήσεις στα πολύ μικρά καταστήματα, αυτά που έχουν επιφάνεια έως 400 τ.μ.
Η προτίμηση προς τα υπερμάρκετ φάνηκε και πρόσφατα, πριν από το νέο lockdown. Την εβδομάδα που τελείωσε στις 8 Νοεμβρίου, η αύξηση των πωλήσεων στα υπερμάρκετ ήταν 48,1%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Nielsen.
Ηλεκτρονικά καταστήματα
Δεύτερον, οι μεγάλοι όμιλοι σούπερ μάρκετ, αν και απροετοίμαστοι να δεχθούν μεγάλο όγκο παραγγελιών στα ηλεκτρονικά καταστήματά τους, που στην προ κορωνοϊού εποχή ο τζίρος τους αντιστοιχούσε μόλις στο 0,5% των συνολικών τους εσόδων, επέδειξαν αρκετά γρήγορα αντανακλαστικά την ώρα της κρίσης. Στη συνέχεια δε, καθώς διαθέτουν τα απαιτούμενα κεφάλαια και δίκτυο λόγω ακριβώς του μεγέθους τους, προχώρησαν και στις απαιτούμενες επενδύσεις για να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες που προκάλεσε η πανδημία και οι οποίες μετατρέπονται σε πάγιες καταναλωτικές συνήθειες.
Τέσσερις ημέρες μετά το lockdown της άνοιξης ο «Σκλαβενίτης» ανακοίνωσε συμφωνία με την πλατφόρμα λήψης παραγγελιών efood (η οποία στη συνέχεια ξεκίνησε και την παροχή υπηρεσιών διανομής), αξιοποιώντας στην ουσία το δίκτυο των καταστημάτων του ως κέντρα διανομής. Η efood μάλιστα έχει αποφασίσει –στη φάση αυτή τουλάχιστον– να μη συνεργασθεί με άλλον μεγάλο λιανέμπορο και να επικεντρωθεί στην επέκταση της συνεργασίας που έχει με τον «Σκλαβενίτη». Ο τελευταίος προχώρησε και στη δημιουργία δεύτερου e-hub στην οδό Πέτρου Ράλλη –για τη διαχείριση των παραγγελιών που γίνονται ηλεκτρονικά–, ενώ διαθέτει ήδη ένα στον Γέρακα, «προίκα» του ηλεκτρονικού καταστήματος Caremarket που εξαγόρασε τον περασμένο Ιανουάριο.
Στη δημιουργία κέντρου διαχείρισης των ηλεκτρονικών παραγγελιών που γίνονται στην Αττική προχώρησε η «ΑΒ Βασιλόπουλος». Πρόσφατα, επίσης, η αλυσίδα προχώρησε σε συνεργασία με την πλατφόρμα delivery.gr για τη διανομή των προϊόντων της. Στην εξαγορά όλων των μετοχών του ηλεκτρονικού καταστήματός της προέβη τον Ιούνιο η MyMarket, η Μασούτης προχώρησε στη δημιουργία ηλεκτρονικού καταστήματος την άνοιξη, ενώ ανάλογη κίνηση ετοιμάζει και η «Γαλαξίας».
Οι πολύ καλές ημέρες τελειώνουν…
Με αύξηση τζίρου 7,2% σε σύγκριση με πέρυσι έκλεισε το εννεάμηνο του 2020 για τον κλάδο των σούπερ μάρκετ, αύξηση που, σύμφωνα με τα στοιχεία της IRI, μεταφράζεται σε 389 εκατ. ευρώ επιπλέον.
Ο τζίρος έφτασε το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2020 σε 5,74 δισ. ευρώ έναντι 5,36 δισ. ευρώ το διάστημα Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2020.
Η αύξηση στο εννεάμηνο πλησιάζει την πρόβλεψη στην οποία έχει προβεί η IRI για το σύνολο του έτους, σύμφωνα με την οποία ο τζίρος θα αυξηθεί κατά 7% σε σύγκριση με το 2019.
Η IRI, όμως, έχει προβεί και σε μια άλλη πρόβλεψη: αυτή που αφορά το 2021 και στην οποία γινόταν λόγος για μείωση των πωλήσεων κατά 5,8%.
Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται αφενός στην εκτίμηση ότι το 2021 η πανδημία θα έχει ελεγχθεί και επομένως οι καταναλωτές δεν θα συρρέουν στα σούπερ μάρκετ για να γεμίζουν τα ντουλάπια με χαρτιά υγείας, μακαρόνια και αντισηπτικά. Αφετέρου, οι αναλυτές της αγοράς αναμένουν κάμψη των πωλήσεων λόγω της βαθιάς ύφεσης που προκαλεί η πανδημία.
Η επόμενη μέρα, λοιπόν, είναι επίσης αυτή που αναμένεται να συντελέσει στην περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου των σούπερ μάρκετ. Κι αυτό, διότι, μπορεί, εκμεταλλευόμενοι τη συγκυρία, προμηθευτές και λιανέμποροι να έχουν προχωρήσει σε ανατιμήσεις και ταυτόχρονα να έχουν περιορίσει τις προωθητικές ενέργειες για πρώτη φορά ύστερα από περίπου μία δεκαετία, όμως θεωρείται πολύ πιθανό να χρειαστεί να αναπροσαρμόσουν τις τιμές προς τα κάτω μεσοπρόθεσμα, ακριβώς διότι οι πελάτες τους θα έχουν σημαντικά χαμηλότερο διαθέσιμο προς κατανάλωση εισόδημα.
Σε μια τέτοια προοπτική μπορούν να ανταποκριθούν οι επιχειρήσεις που έχουν πολλά ταμειακά διαθέσιμα, καλή πιστοληπτική ικανότητα και πολύ καλές σχέσεις με τους προμηθευτές, υπό την έννοια ότι δεν έχουν συσσωρευμένες οφειλές προς αυτούς και φυσικά μεγάλη διαπραγματευτική δύναμη έναντι αυτών.
Η κάθοδος των Ρώσων
H μετά την πανδημία εποχή, η οποία θα χαρακτηρίζεται από σημαντική ύφεση, είναι ίσως ακόμη ένας λόγος που επιθυμεί να δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα και η Mere, όπως είναι γνωστή στην Ευρώπη η ρωσική εκπτωτική αλυσίδα Svetofor, η μεγαλύτερη της κατηγορίας στη Ρωσία με 1.800 καταστήματα και με παρουσία στη Γερμανία, στην Πολωνία, στη Λιθουανία, στη Λετονία, στην Εσθονία και στην Κίνα.
kathimerini.gr
