ΤΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΕΞΕΛΙΞΕΩΝ ΚΑΙ ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ
“Σε μια συγκυρία που η Άγκυρα επιχειρεί να «φουσκώσει» τους χάρτες της Γαλάζιας Πατρίδας, η παρουσία αμερικανικών εταιρειών δεν ανοίγει μόνο ένα νέο κεφάλαιο για την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου πλούτου της χώρας μας, αλλά ενισχύει τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας και τον ρόλο της στην περιοχή. Ουσιαστικά στέλνει ένα ηχηρό μήνυμα καταφέρνοντας μεγάλο πλήγμα στο τουρκολυβικό μνημόνιο: η Ελλάδα δεν είναι μόνη της στην ενεργειακή σκακιέρα της Ανατολικής Μεσογείου”.
Με αυτό το σκεπτικό αντιμετωπίζουν έμπειροι τεχνοκράτες, εξειδικευμένοι δημοσιογράφοι και αναλυτές των πολιτικών και γεωστρατηγικών εξελίξεων, τα δεδομένα που διαμορφώθηκαν μετά την απόφαση της Chevron «να ρίξει άγκυρα» τα θαλάσσια οικόπεδα της Κρήτης και νότια της Πελοποννήσου.
Αντίστοιχα επισημαίνεται, ότι η κίνηση της Chevron αποτελεί ένα «στρατηγικό χαρτί» που δημιουργεί νέα δυναμική για επενδύσεις και από άλλες πολυεθνικές. Κι αυτό διότι η παρουσία στην Ελλάδα της δεύτερης αμερικανικής εταιρείας στο upstream – μετά την ExxonMobil που δραστηριοποιείται ήδη στις παραχωρήσεις δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης – καταδεικνύει ότι υπάρχουν ενδείξεις για αξιόλογα κοιτάσματα υδρογονανθράκων.
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΗΝΥΜΑ ΣΤΗΝ ΑΓΚΥΡΑ
Όπως ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Σταύρος Παπασταύρου ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο για την αξιοποίηση του υποθαλάσσιου ενεργειακού πλούτου της Ελλάδας. «Πρόκειται για μία εξέλιξη ελπίδας και προοπτικής για τη χώρα μας. Η Ελλάδα, με εθνική αυτοπεποίθηση, βάζει γερά θεμέλια για την ενεργειακή της αυτάρκεια και αξιοποιεί τη γεωπολιτική της θέση στην Ανατολική Μεσόγειο», υπογράμμισε ο υπουργός, για τον οποίο η θετική έκβαση ήταν ένα προσωπικό στοίχημα που κέρδισε, καθώς ήταν εκείνος που είχε κάνει αποδεκτό το ενδιαφέρον της Chevron για την Κρήτη, τις πρώτες ημέρες που ανέλαβε το χαρτοφυλάκιο της ενέργειας.
Τα τέσσερα θαλάσσια οικόπεδα του διαγωνισμού αθροίζουν μια έκταση 47.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων και πρόκειται για τα εξής:
–«Νότια Πελοπόννησος», συνολικής έκτασης 11.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
– «Α2», έκτασης 826 τετραγωνικών χιλιομέτρων νότια της Πελοποννήσου.
– «Νότια της Κρήτης Ι» και «Νότια της Κρήτης ΙΙ», συνολικής έκτασης 35.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ HELLENIQ ENERGY
Αξιοσημείωτη είναι η κοινοπραξία της Chevron με την HELLENiQ Energy, η οποία άλλωστε έχει συμπράξει με την ExxonMobil για τις παραχωρήσεις δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης ενώ μέσω της θυγατρικής της HELLENiQ Upstream, δραστηριοποιείται στην έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές στην Ελλάδα, ήτοι στα οικόπεδα «Ιόνιο» και «10» στον Κυπαρισσιακό κόλπο και σε σύμπραξη με την Energean στο «Ιόνιο 2». Όπως άλλωστε ανέφερε σε χθεσινή ανακοίνωση η HELLENiQ Energy η συμμετοχή στη διαδικασία «στοχεύει στο να συμπληρώσει τις περιοχές στις οποίες ήδη έχει δραστηριότητα σε έρευνα και παραγωγή, ενώ για την CHEVRON σηματοδοτεί την είσοδο της στην Ελλάδα».
ΟΙ ΑΜΕΣΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
Η αποσφράγιση των προσφορών από την Επιτροπή Αξιολόγησης της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) έγινε προχθές. Ακολουθεί η αξιολόγηση, η οποία μπορεί να διαρκέσει έως 60 ημέρες και διαπραγμάτευση με τους αναδόχους για την οριστικοποίηση των Συμβάσεων Μίσθωσης. Για την κατακύρωση της σύμβαση ο νόμος δίνει περιθώριο άλλων 60 ημερών από την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, χρόνος που δεν θα εξαντληθεί. Θα ακολουθήσει υποβολή των τελικών Συμβάσεων Μίσθωσης στο Ελεγκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο και η κύρωσή τους από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Αν όλα… πάνε ρολόι, η διαδικασία εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος έτους.
Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟ ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΠΕΔΙΟ
Στο πλαίσιο του Gastech Forum στο Μιλάνο, όπου συμμετείχε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, η ελληνική αντιπροσωπεία έγινε περιζήτητη από μεγάλες πολυεθνικές, όπως η Conoco Philips, που εξετάζουν συνεργασίες στο LNG. Ο ΥΠΕΝ ήταν ο μοναδικός υπουργός που κλήθηκε σε κλειστό round table, διοργανωμένο από τον επικεφαλής του Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, Νταγκ Μπέργκαμ, με κορυφαίες αμερικανικές εταιρείες ενέργειας. Επιπλέον, η Ελλάδα και η Ιταλία ήταν οι μόνες χώρες που επισκέφθηκε ο Αμερικανός «τσάρος» της ενέργειας κατά το επίσημο ταξίδι του στην Ευρώπη, γεγονός που δείχνει ότι η χώρα μας έχει δυναμική παρουσία στο διεθνές ενεργειακό πεδίο.
ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Η συμμετοχή της Chevron στην περιοχή ενισχύει τις διπλωματικές θέσεις της Ελλάδας απέναντι σε τρίτες χώρες που αμφισβητούν τα θαλάσσια σύνορά της. Η πρακτική παρουσία μιας ισχυρής εταιρείας λειτουργεί ως de facto αναγνώριση της ελληνικής κυριαρχίας. Παράλληλα, η Ελλάδα μπορεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η συνεργασία με αμερικανικές και διεθνείς εταιρείες ενέργειας ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια και τη διεθνή αναγνώριση της χώρας.
Η αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων αποκτά επιπλέον σημασία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επιδιώκει μείωση της εξάρτησης από εισαγόμενο φυσικό αέριο. Η Ελλάδα, αξιοποιώντας τα δικά της κοιτάσματα, μπορεί να προσφέρει μια νέα πηγή ενέργειας και να γίνει στρατηγικός ενεργειακός κόμβος στην περιοχή.
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ
Η υποβολή της προσφοράς δεν σηματοδοτεί την ολοκλήρωση της διαδικασίας. Ακολουθεί αξιολόγηση των προσφορών όσον αφορά την τεχνική και οικονομική επάρκεια, εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων και έγκριση συμβάσεων εκμετάλλευσης, διαδικασίες που απαιτούν χρόνο και προσεκτικό χειρισμό. Οι σεισμικές μελέτες και οι πιθανές γεωτρήσεις πρέπει να γίνουν με αυστηρό έλεγχο για την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Παράλληλα, η διπλωματική διαχείριση παραμένει κρίσιμη, καθώς η Τουρκία και η Λιβύη ενδέχεται να επιχειρήσουν νομικές ή πολιτικές ενέργειες για να αμφισβητήσουν τη διαδικασία. Το οικονομικό ρίσκο παραμένει σημαντικό, δεδομένου ότι το κόστος εξόρυξης σε βαθιά νερά είναι υψηλό και η απόδοση εξαρτάται από παράγοντες όπως οι διεθνείς τιμές της ενέργειας και οι υποδομές μεταφοράς.
ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΞΟΡΥΞΕΩΝ ΚΑΙ ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΑ ΟΦΕΛΗ
Οι πρώτες γεωτρήσεις αναμένονται να ξεκινήσουν το 2027, ενώ η πλήρης ανάπτυξη των κοιτασμάτων εκτιμάται γύρω στο 2030. Σε ό,τι αφορά τα οικονομικά οφέλη, υπολογίζεται ότι τα έσοδα από την εξόρυξη και εξαγωγή φυσικού αερίου μπορούν να φτάσουν τα 2 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ η ανάπτυξη και λειτουργία των έργων θα δημιουργήσει περίπου 5.000 θέσεις εργασίας. Παράλληλα, η Ελλάδα θα ενισχύσει σημαντικά την ενεργειακή της ασφάλεια, μειώνοντας την εξάρτηση από εισαγόμενο φυσικό αέριο και αποκτώντας μεγαλύτερη διαπραγματευτική ισχύ στην περιοχή.
ΣΗΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Η υποβολή της πρότασης από την Chevron σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας περιόδου για την Ελλάδα. Η παρουσία μεγάλων διεθνών επενδυτών ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της χώρας και τη διεθνή της αναγνωρισιμότητα. Η περιοχή των «Νότια Κρήτης ΙΙ» καθίσταται κεντρική, όχι μόνο λόγω του δυναμικού των υδρογονανθράκων, αλλά και λόγω της στρατηγικής της σημασίας. Η Ελλάδα πλέον έχει τη δυνατότητα να συνδυάσει την οικονομική αξιοποίηση των κοιτασμάτων με την ενίσχυση της γεωπολιτικής της θέσης στην Ανατολική Μεσόγειο. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η χώρα εισέρχεται σε μια νέα εποχή ενεργειακής και γεωπολιτικής αναβάθμισης, θέτοντας τα θεμέλια για τη μελλοντική της ενεργειακή ασφάλεια.
