Μεγάλο ενδιαφέρον συνεχίζει να προκαλεί το περίφημο βιβλίο για τους Αγίους Τέσσερις Μαρτύρες, που έγραψε ο καταξιωμένος ιστορικός- ερευνητής, φιλόλογος και θεολόγος Κωστής Ηλ. Παπαδάκης , ο οποίος συνεχώς μας εκπλήσσει με το πλούσιο και ποιοτικό συγγραφικό του έργο.
Το αξιόλογο βιβλίο με τίτλο, «Οι Άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες του Ρεθύμνου – Συναξαριακά και Βιογραφικά Στοιχεία αυτών – Έλεγχος Ημαρτημένων», αποτελεί μεγάλη τιμή και προσφορά στην περσινή επέτειο των 200 χρόνων από το μαρτυρικό τέλος των Ρεθυμνιωτών Αγίων, που θυσιάστηκαν από τον Τούρκο, ‘για του Χριστού την πίστη την Αγία’.
Θεωρώ ότι αποτελεί το πιο άρτιο και αξιόπιστο βιβλίο σχετικό με τους Τέσσερις και όχι τρεις προστάτες της Ρεθύμνης, καθώς είναι το αποτέλεσμα ενδελεχούς μελέτης και έρευνας του συγγραφέως, ο οποίος δεν εφείσθη κόπου και χρόνου. Όσον αφορά δε στον καλαίσθητο αυτόν τόμο είναι άψογος, καθώς περιέχει καθαρές έγχρωμες φωτογραφίες, έχει αρίστης ποιότητος χαρτί, καλή βιβλιοδεσία και ευδιάκριτα γράμματα.
Σε αυτό το θαυμαστό αποτέλεσμα συνέβαλε τα μάλα η τοπική εκκλησία και συγκεκριμένα η Ιερά Μητρόπολις Ρεθύμνης και Μυλοποτάμου η οποία ανέλαβε την πολυτελή έκδοση του εξαίρετου βιβλίου.
Το βιβλίο αποτελείται από 16 κεφάλαια, στα οποία υπάρχουν στοιχεία για τη γενεαλογία των Αγίων, τους εξισλαμισμούς που πραγματοποιήθηκαν και το φαινόμενο των κρυπτοχριστιανών.
Υπάρχουν σημαντικά νέα στοιχεία των Αγίων, πέραν των όσων ήδη γνωρίζαμε. Στην ενότητα «’Ελεγχος Ημαρτημένων» ο Κωστής Παπαδάκης αναιρεί, με παράθεση αξιόπιστων στοιχείων, εσφαλμένες γνώμες και απόψεις που έχουν διατυπωθεί για τους Νεομάρτυρες. Στο βιβλίο γίνεται επίσης αναφορά στους Ναούς που έχουν χτιστεί των Τεσσάρων Μαρτύρων εντός και εκτός του νομού Ρεθύμνης.
Επίσης παρουσιάζονται οι εικόνες των Αγίων που αγιογραφήθησαν από αξιόλογους αγιογράφους, καθώς και οι ύμνοι που έχουν γραφτεί προς τιμήν τους.
Λίαν σημαντικό είναι επίσης το 15ο κεφάλαιο που αφορά στο ζήτημα με τον τέταρτο Άγιο και την περιβόητη τέταρτη κάρα, ξεκαθαρίζοντας το θέμα της αμφισβήτησής του από ορισμένους. Ο ίδιος ο κ Παπαδάκης μάλιστα επισημαίνει μεταξύ άλλων : «Θεωρούμε ότι η μόνη άποψη η μη αποδεχόμενη αμφισβήτηση, ως μόνην αλήθεια είναι αυτό που αναφέρεται και στο συναξάριο των Αγίων ότι, δηλαδή, η τέταρτη κάρα δωρήθηκε από τον Επίσκοπο Ρεθύμνης Ιωαννίκιο σε έναν Ρώσο ναυτικό, που τη μετέφερε με τις δέουσες τιμές στην πατρίδα του τη Ρωσία. Ως προς το θέμα της δωρεάς, πρόκειται για μια συνήθη τακτική της ορθοδόξου Εκκλησίας, να διαμοιράζονται τα τίμια λείψανα των Αγίων σε πολλούς τόπους, προς μεγαλύτερη ευλογία, ενίσχυση και ψυχική ωφέλεια των πιστών. Έτσι έγινε και με την κάρα του τέταρτου Μάρτυρος αλλά το που κατέληξε, το συναξάρι, δυστυχώς, δεν το αναφέρει….»
Στο εν λόγω βιβλίο γίνεται επίσης αναφορά και στους απογόνους των Νεομαρτύρων, όπως λόγου χάρη του Αγίου Αγγελή, που η κόρη του παντρεύτηκε τον Νικόλαο Παπαδογιάννη κι έμεινε στο χωριό Άγιος Ιωάννης Αμαρίου για να μεταφερθεί διαδοχικά ο γόνος από τους απογόνους τους, στους Πλατύρραχους των Κουρουτών , στους Αλεβυζάκηδες της Νίθαυρης και στους Δημητρακάκηδες των Πλατανίων Αμαρίου.
NIKOΛΕΩΝ .Ι. ΤΣΟΥΠΑΚΗΣ
Φιλόλογος, Δάσκαλος, Δημοσιογράφος.
