Πρόκειται για το πολυαναµενόµενο Μέτρο ∆άσωσης Γαιών (90 εκατ. ευρώ), την πιλοτική δράση σταθεροποίησης εισοδήµατος αγροτών, την επιδότηση κτηνοτρόφων έως 500 ευρώ ανά ΜΜΖ για καλύτερη διαχείριση της εκµετάλλευσής τους και τις µικροπιστώσεις για την κάλυψη µέρους της ίδιας συµµετοχής για επενδύσεις που θα τρέξουν µέσω των καινούργιων Σχεδίων Βελτίωσης. Πρόκειται για προγράµµατα που είχαν ακυρωθεί αλλά οι διαχειριστικές αρχές αποφάσισαν να τα επανεντάξουν στον προγραµµατισµό τους, µε τις προκηρύξεις να αναµένονται το 2022, τα κύρια στοιχεία των οποίων παρουσιάζονται στις επόµενες σελίδες (σελ. 28-30). Υπενθυµίζεται εδώ πως πρώτα αναµένεται να τρέξουν τα εµβληµατικά Μέτρα του ΠΑΑ, Βιολογικά, Σχέδια Βελτίωσης, Απονιτροποίηση και Νέοι Αγρότες. Τα νέα Μέτρα έχουν ως εξής:
Μ4.2.4 Νέα ευέλικτα χρηµατοδοτικά εργαλεία, µε 21 εκατ. ευρώ για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των παραγωγών σε ρευστότητα µε ευνοϊκούς όρους (εργαλείο µικροπιστώσεων σε συνεργασία µε την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα).
Μ8.1 «∆άσωση γεωργικών γαιών», µε 90 εκατ. ευρώ για την αύξηση της δέσµευσης άνθρακα και συµβολή στη µείωση των εκποµπών αερίων του θερµοκηπίου.
Μ14 «Ευζωία των ζώων», µε 45 εκατ. ευρώ για την βελτίωση των συνθηκών εκτροφής, την καλή διαβίωση των παραγωγικών ζώων και την αειφορική ανάπτυξη του κτηνοτροφικού τοµέα µε σεβασµό στην ασφάλεια και την υγεία των καταναλωτών. Το παρόν µέτρο συµπεριλαµβανόταν στην αρχική έγκριση του ΠΑΑ 2014-2020 και είχε απενεργοποιηθεί δεδοµένου ότι δε λειτουργούσε ο βασικός ελεγκτικός µηχανισµός του µέτρου ό «Κτηνίατρος εκτροφής». Το µέτρο επανυποβάλλεται µε την αντικατάσταση του «Κτηνιάτρου εκτροφής» από ιδιώτες κτηνιάτρους.
Μ17.3 Πιλοτική εφαρµογή µέτρου διαχείρισης κινδύνων, µε 9,5 εκατ. ευρώ ώστε να προστατευθεί το γεωργικό εισόδηµα από σοβαρές και απρόβλεπτες διακυµάνσεις του εξαιτίας κρίσεων, µέσα από την ενθάρρυνση σύστασης και λειτουργίας ταµείων αλληλοβοήθειας.
Έως 500 ευρώ ανά μεγάλη μονάδα ζώου στο Μέτρο 14
Το Μέτρο 14 που χρηματοδοτεί ανά ΜΜΖ ειδικές φροντίδες στο ζωικό κεφάλαιο όλων των πτηνοκτηνοτροφικών μονάδων επενέρχεται με κεφάλαια ύψους 45 εκατ. ευρώ
Με κεφάλαια ύψους 45 εκατ. ευρώ φιλοδοξούν να θέσουν σε εφαρµογή οι διαχειριστικές αρχές το Μέτρο 14 «Ευζωία» που προσφέρει στους κτηνοτρόφους µέγιστη ενίσχυση έως 500 ευρώ ανά ΜΜΖ. Πρόκειται για ένα Μέτρο που εφαρµόζεται µε µεγάλη επιτυχία σε άλλα κράτη της ΕΕ, καθώς επιδοτεί παρεµβάσεις στη διατροφή, τη διαβίωση και την υγεία των ζώων µε σχετικά υψηλά πριµ για όλες τις πτηνοκτηνοτροφικές κατευθύνσεις. Ωστόσο, στη χώρα µας, λόγω της εµπλοκής µε τον ορισµό του «κτηνίατρου εκτροφής» δεν έτρεξε παρότι είχε προβλεφθεί στο τρέχον ΠΑΑ. Πλέον, οι αρχές τροποποίησαν το πρόγραµµα και θα το τρέξουν µε ιδιώτες κτηνιάτρους. Προς το παρόν, δεν έχουν βγει στη δηµοσιότητα επίσηµα στοιχεία για το τι θα περιέχει το Μέτρο. Σύµφωνα πάντως µε τα όσα είχαν προβλεφθεί την τρέχουσα περίοδο και πριν την ακύρωσή του, το Μέτρο χωρίζονταν σε πέντε ∆ράσεις, ανάλογα µε το είδος και την εκτροφή (για τα πουλερικά) του ζώου, και συγκεκριµένα:
Καλή µεταχείριση των ζώων στα Βοοειδή: Έξοδος των βοοειδών στον προαύλιο χώρο και συντήρηση του προαυλίου 4 φορές το χρόνο, εργασίες που αφορούν απολυµάνσεις, αποπαρασιτώσεις, απεντοµώσεις και αλλαγή στρώµνης. 210 ευρώ ανά ΜΖΚ το έτος.
Καλή µεταχείριση των ζώων στους Χοίρους: Μείωση του αριθµού των ζώων ώστε ο διαθέσιµος χώρος να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 20%, 135,70 ευρώ ανά ΜΜΖ. Τρίµηνη πιστοποίηση της ποιότητας του νερού που καταναλώνουν οι χοίροι, 160 ευρώ ανά ΜΜΖ. Τοποθέτηση παιχνιδιών στους χώρους διαβίωσης των χοίρων και τακτική αντικατάστασή τους, 30 ευρώ ανά ΜΜΖ. Χρήση ανοσοευνουχισµού, 52 ευρώ ανά ΜΜΖ. Συνεχής προσθήκη µυκοδεσµευτικών (φυσικοί ή συνθετικοί ζεόλιθοι, ζύµες, βακτήρια και ένζυµα) στις ζωοτροφές για την καλύτερη προστασία της υγείας των ζώων, 31,20 ευρώ ανά ΜΜΖ.
Καλή µεταχείριση των ζώων στα Ορνίθια πάχυνσης εντατικής εκτροφής σε ορνιθώνα: Ετήσια πιστοποίηση της ποιότητας του νερού που καταναλώνουν τα πουλερικά, 30,80 ευρώ ανά ΜΜΖ. Αύξηση φωτισµού στον ορνιθώνα, ώστε να φωτίζεται το 100% της χρησιµοποιήσιµης περιοχής και βελτίωση της έντασης του φωτός τουλάχιστον κατά 20% και της ποιότητας φωτισµού µε σταδιακή µετατροπή λαµπτήρων σε led φωτισµού µε ρυθµό 20% ανά έτος, 7,70 ευρώ ανά ΜΜΖ. Μείωση πυκνότητας φόρτισης του δαπέδου από 33 σε 25 κιλά ανά τετραγωνικό µέτρο, 153,90 ευρώ ανά ΜΜΖ.
Καλή µεταχείριση των ζώων στις Όρνιθες ωοπαραγωγής ελευθέρας βοσκής και βιολογικής εκτροφής: Ετήσια πιστοποίηση της ποιότητας του νερού που καταναλώνουν τα πουλερικά, 30,80 ευρώ ανά ΜΜΖ. Συντήρηση σε ετήσια βάση του λειµώνα για τα ελευθέρας βοσκής πτηνά (εκ περιτροπής βοσκηση, ανανέωση της γράστης, καθαρισµοί, απολυµάνσεις), 169,50 ευρώ ανά ΜΜΖ.
Καλή µεταχείριση των ζώων στις Αίγες και στα Πρόβατα: ∆ιάγνωση εγκυµοσύνης µε υπερηχογραφία, ώστε ο κτηνοτρόφος να γνωρίζει τα πρόβατα που εγκυµονούν µε περισσότερα από ένα αρνιά ώστε να προβεί στους κατάλληλους διατροφικούς διαχειρισµούς, 10,50 ευρώ ανά ΜΜΖ. ∆ιατήρηση χώρου γαλουχίας και χώρου αρσενικών γεννητόρων πριν από την αναπαραγωγική περίοδο, 300,30 ευρώ ανά ΜΜΖ. Χρήση θερµαντικών πηγών στα νεογέννητα, 22,40 ευρώ ανά ΜΜΖ. Έλεγχος του οίστρου των θηλυκών για 35 ηµέρες µε αρσενικά «ανιχνευτές» µε την έναρξη της αναπαραγωγικής περιόδου, 51,38 ευρώ ανά ΜΜΖ. Εργασίας περιποίησης χηλών σε όλα τα ζώα δύο φορές το χρόνο (εξαρτάται από τη φυλή και το σύστηµα εκτροφής), 5,25 ευρώ ανά ΜΜΖ.
Προσεχώς µικροπιστώσεις για νέα Σχέδια Βελτίωσης
Τις Μικρο-πιστώσεις, µε ενωσιακή κατανοµή 21,5 εκατ. ευρώ τόσο για δικαιούχους των νέων Σχεδίων Βελτίωσης, όσο και για µη δικαιούχους του ΠΑΑ 2014-2022, φιλοδοξούν να ρίξουν στην αγορά οι διαχειριστικές αρχές µέσα στο επόµενο έτος. Πρόκειται για ένα καινοτόµο χρηµατοδοτικό εργαλείο σύµφωνα µε τον γ.γ Ενωσιακών Πόρων και Υποδοµών, ∆ηµήτρη Παπαγιαννίδη, το οποίο θα χρηµατοδοτεί εξολοκλήρου το µισό κεφάλαιο δανεισµού, για δάνεια έως 25.000 ευρώ. Σύντοµα µάλιστα αναµένεται να γίνει αναλυτική παρουσίαση του συγκεκριµένου Μέτρου, το οποίο σχεδιάζεται σε συνεργασία µε την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. Σκοπός είναι να ενεργοποιηθεί το συγκεκριµένο εργαλείο και, να βγουν στην αγορά τραπεζικά προϊόντα που θα έχουν αρκετά µειωµένο επιτόκιο, και, να προσφέρονται τα δάνεια ακόµα και µε µηδενικές εξασφαλίσεις.
Ταμείο αποζημίωσης για πτώση εισοδήματος 20%
Τo Μέτρο 17.3 «Εργαλείο σταθεροποίησης εισοδήµατος» αξιοποιώντας 10 εκατ. ευρώ µέσω του ΠΑΑ, θα επιχειρήσουν να ενεργοποιήσουν από του χρόνου οι διαχειριστικές αρχές, το οποίο θα αποζηµιώνει τους αγρότες µόλις διαπιστωθεί µείωση του εισοδήµατός τους άνω του 20%. Οι απώλειες θα αντισταθµίζονται κατά 70%. Πρόκειται για ένα νέο Μέτρο, που θα στηριχθεί στην ίδρυση και λειτουργία Ταµείου Αλληλοβοήθειας (κατά πάσα πιθανότητα σε κλαδικό επίπεδο), µε τα 10 εκατ. ευρώ να χρησιµοποιούνται για:
Το κόστος δηµιουργίας του Ταµείου.
Τα ποσά που θα πληρώνονται ως αποζηµιώσεις στους συµµετέχοντες αγρότες.
Το επιτόκιο για εµπορικά δάνεια που έχουν συναφθεί από το Ταµείο για την αποπληρωµή των αποζηµιώσεων προς τους αγρότες σε περιόδους κρίσης.
Το αρχικό κεφάλαιο του Ταµείου.
Ως εισφορά για ετήσιες πληρωµές προς το Ταµείο.
Ο γεωργός που συµµετέχει στο Ταµείο πρέπει να καταβάλει εισφορές. Οι όροι συµµετοχής θα οριστούν µε την ίδρυση του Ταµείου, σύµφωνα µε µελέτη που εκπονεί η Παγκόσµια Τράπεζα για λογαριασµό των ελληνικών διαχειριστικών αρχών. Οι διαχειριστές τώρα των κεφαλαίων µπορεί να είναι αγροτικοί συνεταιρισµοί, κοινοπραξίες συνεταιρισµών, οργανώσεις παραγωγών και ενώσεις οργανώσεων παραγωγών, συλλογικούς φορείς και επιχειρηµατικά δίκτυα που αποτελούνται κυρίως από αγροτικές επιχειρήσεις.
Η εµφάνιση της κατάστασης της κρίσης της αγοράς, το λεγόµενο «συµβάν ενεργοποίησης» των αποζηµιώσεων, θα πιστοποιείται από τις Εθνικές αρχές. Μετά το «συµβάν ενεργοποίησης», ο αγρότης µπορεί να υποβάλει αίτηση αποζηµίωσης στο ταµείο. Η αποζηµίωση στους συµµετέχοντες αγρότες ενεργοποιείται µόνο για απώλειες εισοδήµατος που υπερβαίνουν το 20% του µέσου ετήσιου εισοδήµατος εκάστου γεωργού κατά την προηγούµενη τριετία ή του µέσου όρου τριετίας που υπολογίζεται µε βάση την προηγούµενη πενταετία, ύστερα από αφαίρεση της υψηλότερης και της χαµηλότερης τιµής. Το εισόδηµα αυτό αναφέρεται στο σύνολο των εσόδων που έχει ο γεωργός από την αγορά, συµπεριλαµβανοµένης κάθε µορφής δηµόσιας στήριξης, ύστερα από αφαίρεση του κόστους των εισροών.
Ο αγρότης θα λάβει αποζηµίωση µικρότερη από 70%, αλλά σε κάθε περίπτωση όχι µικρότερη από το 20% της ζηµίας που υπέστη.
Στόχος και οφέλη του προγράµµατος
Το υποµέτρο αυτό αποσκοπεί στην αντιµετώπιση των αρνητικών επιπτώσεων που σχετίζονται µε τη µεταβλητότητα των τιµών και των αγορών και, γενικότερα, µε την αστάθεια του εισοδήµατος στη γεωργία. Βασίζεται στην αρχή της αµοιβαίας βοήθειας και των αµοιβαίων οφελών µεταξύ των µελών και αντιπροσωπεύουν όχι µόνο ένα καινοτόµο εργαλείο διαχείρισης κινδύνου, αλλά και τον καταλληλότερο τρόπο προστασίας του εισοδήµατος των αγροτών. Το κόστος συµµετοχής στην αµοιβαία κάλυψη θα πρέπει να είναι ανταγωνιστικό και να συµφέρει τον αγρότη. Στην πραγµατικότητα, θα πρέπει να πληρώνουν µόνο ένα ποσοστό της εισφοράς, και το υπόλοιπο χρηµατοδοτείται από το ΠΑΑ.
Τα 108 είδη για την ενίσχυση στη Δάσωση αγροτικής γης
Με προϋπολογισμό 90 εκατ. ευρώ και για εκτάσεις άνω των 5 στρμ. σχεδιάζεται το Μέτρο 8.1
Την ενεργοποίηση του Μέτρου 8.1 «∆άσωση γεωργικών γαιών» µε 90 εκατ. ευρώ έχουν επανεντάξει στο καλεντάρι των προκηρύξεων οι διαχειριστικές αρχές, ένα πρόγραµµα που απευθύνεται σε κατόχους αγροτικής γη άνω των 5 στρεµµάτων, όπου επιδοτούνται για τη φύτευση δέντρων από έναν κατάλογο µε 108 είδη, ανάλογα µε τη ζώνη βλάστησης που βρίσκονται. Πρόκειται για 14 κωνοφόρα και 94 πλατύφυλλα (δένδρα και θάµνοι), αυτόχθονα είδη της µεσογειακής βιογεωγραφικής ζώνης. Ο κατάλογος δεν περιλαµβάνει είδη που χρησιµοποιήθηκαν ευρέως κατά το παρελθόν όπως η Ψευδακακία (Robinia pseudoacacia) και οι Ευκάλυπτοι (Eucalyptus spp.), καθώς και την Παυλώνια (Paulownia spp) για την οποία υπήρξε αυξηµένο ενδιαφέρον εάν θα περιλαµβάνεται στα επιλέξιµα είδη.
Είδη ταχείας ανάπτυξης του γένους Populus spp. και του γένους Salix spp., ενώ περιλαµβάνονται στα επιλέξιµα είδη, στηρίζεται µόνο το κόστος εγκατάστασης τους (επιλέξιµες οι δαπάνες εργασιών δάσωσης) και αποκλείεται εκ των προτέρων η παροχή ενίσχυσης για τη συντήρησης αυτών (µη επιλέξιµες οι δαπάνες εργασιών συντήρησης). Ο κατάλογος εκτός από τα 108 επιλέξιµα είδη περιλαµβάνει και 5 στήλες µε τις ζώνες βλάστησης, ξεκινώντας από την ευµεσογειακή ζώνη των παραλιακών περιοχών µέχρι την εξωδασική ζώνη των υψηλών ορέων. Για κάθε είδος υπάρχει συσχετισµός µε µία ή περισσότερες ζώνες όπου επιτρέπεται να χρησιµοποιηθεί. Για τον συσχετισµό έχει ληφθεί υπόψη η ανθεκτικότητα στην κλιµατική αλλαγή και στις φυσικές καταστροφές ανά ζώνη.
Επίσης, για κάθε ζώνη υπάρχουν και τα είδη προτεραιότητας. Πρόκειται για είδη που επιδιώκεται να χρησιµοποιηθούν στη συγκεκριµένη ζώνη. Η πρόβλεψη φύτευσης ειδών προτεραιότητας του καταλόγου, όπως και η φύτευση αυξηµένου ποσοστού πλατύφυλλων αποτελούν κριτήριo επιλογής των δικαιούχων.
Είδη ενίσχυσης του Μέτρου 8.1
Στα τεχνικά σηµεία του προγράµµατος, το Μέτρο 8.1 οι ενισχύσεις που παρέχονται είναι τριών µορφών:
Η πρώτη µορφή ενίσχυσης αφορά την επιδότηση της εγκατάστασης φυτείας στο 100% του κόστους. Το µέγιστο ποσό εδώ είχε υπολογιστεί στα 9.090 ευρώ ανά εκµετάλλευση, ωστόσο θα επαναϋπολογιστεί. Στις δαπάνες εγκατάστασης περιλαµβάνονται:
Εδαφολογική ανάλυση, σύνταξη µελέτης δάσωσης, κατεργασία εδάφους.
Προµήθεια φυταρίων/πολλαπλασιαστικού υλικού, διάνοιξη λάκκων φύτευσης, εγκατάσταση τριτεύοντος αρδευτικού δικτύου.
Φύτευση βολοφύτων ή γυµνορίζων φυτών, λίπανση φυτών, υλικά και εργασίες περίφραξης, άρδευση φυτών.
Ο νέος υπολογισµός των τιµών ενίσχυσης θα βασιστεί στις τιµές των εγκεκριµένων από το ελληνικό κράτος (Υπουργείο Υποδοµών & Μεταφορών) ενιαίων τιµολογίων εργασιών - Πρασίνου (εγκατάσταση, συντήρηση φυτείας), Οικοδοµικών (περίφραξη) κ.λπ – και όχι σε µέσο όρο τιµών εµπορίου.
Η δεύτερη µορφή ενίσχυσης δίνεται ετησίως και για 8 έτη για την κάλυψη 100% του κόστους για τις εργασίες συντήρησης µε µέγιστο ποσό τα 538 ευρώ (θα επαναϋπολογιστεί). Στις εργασίες συντήρησης (µόνο για ιδιώτες διαχειριστές γης, εξαιρούνται τα είδη populus και salix) περιλαµβάνονται:
Προµήθεια φυταρίων, διάνοιξη λάκκων φύτευσης µε εργάτες σε έδαφος, φύτευση βολοφύτων ή γυµνορίζων φυτών
∆ιαµόρφωση λεκάνης συγκράτησης νερού, άρδευση φυτών, λίπανση φυτών, φρεζάρισµα εδάφους, βοτάνισµα και σκάλισµα, αραιώσεις.
Καλλιεργητικές φροντίδες: επαναφύτευση φυταρίων που η φύτευσή τους απέτυχε λόγω ξηροθερµικών συνθηκών ή άλλων αντίξοων κλιµατικών συνθηκών, (ξηρασία, πυρκαγιές, ή άλλες καταστροφές) έως ποσοστό 20%. Το κόστος βασίζεται σε δεδοµένα των προηγούµενων περιόδων.
agronews.gr
