Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να είναι αμετακίνητος, αλλά υπάρχουν και εκείνοι στην ΚΟ της ΝΔ που λένε ότι ο Πρωθυπουργός «πρέπει να σταθμίσει τη θεσμικότητα με τη σταθερότητα που έχει ανάγκη ο τόπος»
Το «χαρτί» των αλλαγών του εκλογικού νόμου κρατά το Μέγαρο Μαξίμου στα χέρια του για κάθε ενδεχόμενο παρά τις διαψεύσεις σε όλους τους τόνους αναμένοντας τον κατάλληλο πολιτικό χρόνο και με την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει βελτίωση του υφιστάμενου δημοσκοπικού σκηνικού, κάτι που δύσκολα πλέον μπορεί να ανατραπεί, όπως εκτιμούν εκλογολόγοι και αναλυτές.
Οι «χαμηλές πτήσεις» που έχουν παγιωθεί στις μετρήσεις της κοινής γνώμης για τη ΝΔ, παρά την «πρωτιά» που διατηρεί και σε απόσταση από το δεύτερο κόμμα, διαμορφώνουν μια περίπλοκη συνθήκη.
Μπορεί οι προσδοκίες που καλλιεργούνται εν όψει των εξαγγελιών του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ να είναι υψηλές, ωστόσο η αλληλουχία των γεγονότων που βαραίνουν τη «γαλάζια» διακυβέρνηση συνιστά ένα συσσωρευμένο πολιτικό αδιέξοδο με καταφανές κόστος.
«Το 41% δεν υπάρχει σήμερα»
Το σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ, το ενδεχόμενο διαβίβασης στη Βουλή νέας δικογραφίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στην οποία φέρονται να εμπλέκονται ονόματα κυβερνητικών βουλευτών, η εξεταστική επιτροπή για τον ΟΠΕΚΕΠΕ η οποία αναμένεται να εκκινήσει αμέσως μετά τη ΔΕΘ σε κλίμα ακραίας πόλωσης, ακόμα και ο βαρύς απόηχος από την ψηφοφορία-παρωδία προκειμένου να αποφευχθεί η παραπομπή Βορίδη – Αυγενάκη σε προανακριτική επιτροπή, επισκιάζουν τις κυβερνητικές προσπάθειες αλλαγής ατζέντας.
Η εποχή που ο κ. Μητσοτάκης συνέστηνε υπομονή από τη ΔΕΘ «σε αυτούς που προβλέπουν ότι η αυτοδυναμία με τον υφιστάμενο νόμο είναι άπιαστο όνειρο» έχει παρέλθει, ούτε βεβαίως μπορεί να αναμένει κάποιος επανάληψη του σκηνικού του 2023, όταν οι δημοσκοπήσεις έδιναν στη ΝΔ 31%-32% ενώ συγκέντρωσε 41%.
Η ραγδαία συρρίκνωση δυνάμεων που καταγράφηκε στις ευρωεκλογές (28,3%) με την απώλεια ενός εκατομμυρίου ψήφων κατέστησε σαφές ότι «το 41% δεν υπάρχει σήμερα», όπως είχε παραδεχθεί από τότε ο κ. Μητσοτάκης.
Για κάποιους στην κυβέρνηση, κυρίως όμως στην ΚΟ, η αλλαγή του εκλογικού νόμου ίσως να αποτελεί μονόδρομο, αν και όλοι υπενθυμίζουν τη ρητή δήλωση του Πρωθυπουργού ότι οι εκλογές θα γίνουν την άνοιξη του 2027 «με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο», κάτι που αναμένεται να επαναλάβει για άλλη μία φορά από τη ΔΕΘ, αφού, όπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, «ισχύει στο ακέραιο αυτό το οποίο έχει πει».
Αμετακίνητος και προβληματισμένος
Η αλήθεια είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης εμφανίζεται αμετακίνητος, ωστόσο δεν έχει κρύψει τον προβληματισμό του «για την εικόνα και τον πολυκερματισμό της Βουλής». Αυτό βεβαίως από μόνο του δεν είναι αρκετό για να αλλάξει θέση. Οπως διαβεβαίωνε και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης, «ο Κυριάκος Μητσοτάκης μού έχει πει κατ’ επανάληψη αυτά που έχει πει και σε συνεντεύξεις, ότι δηλαδή ο στόχος του είναι να πάμε σε εκλογές αργά την άνοιξη του 2027 με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο».
Υπάρχουν άλλωστε στην κυβέρνηση και εκείνοι που πιστεύουν ότι ακόμα και όταν τα δημοσκοπικά ποσοστά είναι αρνητικά «η λύση δεν είναι η αλλαγή του εκλογικού νόμου», όπως είπε εσχάτως ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνος Πλεύρης, σημειώνοντας πως το ζητούμενο «δεν είναι να κάνουμε έναν εκλογικό νόμο που να λες ότι με οποιοδήποτε ποσοστό κάποιος κάνει κυβέρνηση».
Οπως έλεγε μάλιστα προσφάτως στους διαδρόμους της Βουλής κυβερνητικό στέλεχος, «εάν ο λαός αποφασίσει ότι δεν θέλει να κυβερνηθεί, τότε δεν μπορείς να τον αναγκάσεις…».
Υπάρχουν όμως και εκείνοι που θεωρούν ότι ο Πρωθυπουργός «πρέπει να σταθμίσει τη θεσμικότητα με τη σταθερότητα που έχει ανάγκη ο τόπος», όπερ μεθερμηνευόμενον σημαίνει ότι θα πρέπει να αλλάξει τον εκλογικό νόμο παρά τις κατά καιρούς διαβεβαιώσεις περί του αντιθέτου.
Το κλίμα στην ΚΟ της ΝΔ και η αγωνία για την πτώση
Το κλίμα στην ΚΟ της ΝΔ είναι υπέρ των αλλαγών. Βουλευτές αγωνιούν για την πτώση των ποσοστών και την απομάκρυνση από τον στόχο της αυτοδυναμίας και στην ερώτηση αν τελικώς ο Πρωθυπουργός θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο διερωτώνται με νόημα: «Πώς να μην τον αλλάξει;».
Ενδεικτική ήταν η παρέμβαση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της ΝΔ Μακάριου Λαζαρίδη, ο οποίος εξέφρασε την άποψη ότι «το όριο εισόδου στη Βουλή πρέπει να αυξηθεί» και «αυτό είναι μια συζήτηση που πρέπει να γίνει», αν και εκτίμησε πως ο κ. Μητσοτάκης δεν θα προχωρήσει σε αλλαγές. Για κάποιους η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης θα μπορούσε να είναι μια καλή ευκαιρία για να ανοίξει μια τέτοια συζήτηση.
Ωστόσο σε κάθε περίπτωση τα ρίσκα για την κυβέρνηση είναι προφανή – κάθε απόπειρα αλλαγής του εκλογικού χάρτη θα εκληφθεί ως έμμεση ομολογία ήττας και θα πυροδοτήσει σφοδρές αντιπαραθέσεις.
Τα σενάρια εργασίας και οι αντιδράσεις
Μπορεί να διαψεύδονται τα σενάρια που ανακυκλώνονται στη δημόσια σφαίρα, ωστόσο ο άνθρωπος που εμπιστεύεται απολύτως ο Πρωθυπουργός και συμβουλεύεται για τα εκλογικά, ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος, λέγεται ότι έχει ήδη όλα τα σενάρια εργασίας επεξεργασμένα.
Αν είναι απλώς η μεθοδικότητα που διακρίνει τον κ. Λιβάνιο ή ένα plan b, αν και εφόσον κριθεί αναγκαίο, θα φανεί εν καιρώ. Εκκρεμεί άλλωστε η νομοθετική παρέμβαση για την επιστολική ψήφο και στις εθνικές εκλογές (σύμφωνα με αρμόδιες πηγές τοποθετείται χρονικά για τον προσεχή Ιανουάριο) και η πιθανολογούμενη υιοθέτηση της βουλευτικής πρότασης για επέκταση της αναγραφής του αριθμού των σταυρών προτίμησης στο επιστολικό ψηφοδέλτιο κατά το πρότυπο των ευρωεκλογών του 2024.
Οσον αφορά το σενάριο για αύξηση του ορίου εισόδου στο 5% παρά τους κινδύνους που εμπεριέχει (συσπειρώσεις στα δεξιά της ΝΔ), αξίζει να αναφερθεί ενδεικτικώς ότι με βάση τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών θα είχαμε πεντακομματική Βουλή (θα έμεναν εκτός Νίκη, Πλεύση Ελευθερίας και Φωνή Λογικής), με το αθροιστικό ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων να εκτοξεύεται στο 25,44% και ο πήχης της αυτοδυναμίας να πέφτει στο 35%-36%.
Ενα σενάριο που κάποιοι θα επιθυμούσαν αφορά ένα μοντέλο αποσύνδεσης της επίτευξης αυτοδυναμίας από το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων, όπως με την υιοθέτηση του μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα δίχως κλιμάκωση, κάτι όμως που θα προκαλούσε σφοδρές αντιδράσεις αφού ο πήχης της αυτοδυναμίας θα έπεφτε σχεδόν στο 30%, ενώ η σκέψη που διακινούν εδώ και καιρό ορισμένοι είναι να αλλάξει ο υπολογισμός του υφιστάμενου κλιμακωτού μπόνους (αντί για 0,5% για κάθε επιπλέον έδρα από τις 20 που λαμβάνει ένα κόμμα με ποσοστό 25%, να είναι 0,4%).
Κυκλοφορεί και ένα ακόμα σενάριο για υπολογισμό του μπόνους εδρών με βάση τη διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος, ενώ σε όλα αυτά προστίθεται και η ιδέα για σπάσιμο των Περιφερειών ώστε να διευκολυνθεί η κατανομή εδρών υπέρ του πρώτου κόμματος, κάτι που φέρεται να είναι ήδη έτοιμο.
tovima.gr
