Πέρα από τη σύγκλιση, µία σηµαντική ευκαιρία για να αυξήσει κάποιος µε χαµηλότερα του µέσου όρου δικαιώµατα το ποσό άµεσων ενισχύσεων που θα λαµβάνει ετησίως, είναι το νέο πρασίνισµα («eco schemes»). Είναι σηµαντικό να γίνει κατανοητό ότι σε αντίθεση µε το τρέχον πρασίνισµα, το καθεστώς αυτό δεν συνδέεται σε καµία περίπτωση ούτε µε την αξία των δικαιωµάτων ούτε µε τον αριθµό τους.
Εξαρτάται αποκλειστικά από την επιλέξιµη έκταση αγροτικής γης και το ζωικό κεφάλαιο. Ακόµα και αγρότες χωρίς ούτε ένα δικαίωµα ενίσχυσης, θα µπορούν να πληρώνονται ετησίως µέσο του νέου πρασινίσµατος.
Ας δούµε τώρα, παραδείγµατα για το πώς υπολογίζονται οι άµεσες ενισχύσεις από το 2023:
Το νέο πρασίνισµα («eco schemes») θα απορροφήσει ένα 20% (τουλάχιστον) από τα δικαιώµατα των αγροτών οριζόντια, ώστε να δηµιουργηθεί ένας νέος κουµπαράς που θα χρηµατοδοτεί αυτά τα ετήσια προγράµµατα.
Αγρότης «Α»: διαθέτει σήµερα δικαίωµα 40 ευρώ το στρέµµα. Από αυτό, τη νέα περίοδο, το 20% θα αφαιρεθεί, δηλαδή 8 ευρώ, οπότε η αξία του δικαιώµατος του θα διαµορφωθεί στα 32 ευρώ.
Αγρότης «Β»: διαθέτει σήµερα δικαίωµα 15 ευρώ το στρέµµα. Από αυτό, τη νέα περίοδο, το 20% θα αφαιρεθεί, δηλαδή 3 ευρώ, οπότε η αξία του δικαιώµατος του θα διαµορφωθεί στα 12 ευρώ.
Ωστόσο, το eco-scheme θα πληρώνει µία φιξ τιµή το στρέµµα, ανεξάρτητα από την αξία του δικαιώµατος. Αν για παράδειγµα αυτή η αξία διαµορφωθεί στα 5,5 ευρώ το στρέµµα, ο αγρότης «Α» θα έχει συµβάλει στον κουµπαρά των eco-scheme περισσότερα από όσα έχει λαµβάνειν. Ο αγρότης «Β» θα λάβει περισσότερα από τη συµβολή του. Έτσι ο πρώτος θα πληρωθεί µε 37,5 ευρώ το στρέµµα και ο δεύτερος µε 17,5 ευρώ το στρέµµα άµεση ενίσχυση. Με άλλα λόγια, όποιος διαθέτει δικαιώµατα αξίας µεγαλύτερης της περιφερειακής µέσης αξίας θα συµβάλει περισσότερο σε αυτόν τον κουµπαρά. Και, όσοι είναι κάτω από την περιφερειακή µέση αξία θα έχουν την ευκαιρία να αυξήσουν τις ετήσιες άµεσες ενισχύσεις τους ανά στρέµµα µέσω της συµµετοχής τους στο eco-scheme αλλά και λόγω της πιθανότητας σύγκλισης
Τελικά πότε συµφέρει η αγορά δικαιωµάτων και σε ποια τιµή
Σύγκλιση και eco-schemes θα έχουν άµεση επίπτωση στη µοναδιαία αξία των δικαιωµάτων ενίσχυσης. Αν και δεν µπορεί να τεκµηριωθεί σαφώς ποια θα είναι αυτή η επίπτωση, αυτό που µπορεί να ειπωθεί µε βεβαιότητα είναι πως η αξία τους θα αλλάξει και αυτό είναι κάτι που πρέπει να βάλει σε σκέψεις τον οποιοδήποτε που θέλει να νοικιάσει δικαιώµατα ή να αγοράσει. Επίσης, όσα δικαιώµατα έχουν στην κατοχή τους οι αγρότες µέχρι το τέλος του 2022, τα ίδια θα έχουν στην κατοχή τους και την περίοδο 2023-2027, αλλά µε διαφορετική αξία.
Αξίζει να σηµειωθεί εδώ ότι έως την 1η Αυγούστου 2021 θα γίνει γνωστό αν η χώρα µας θα αλλάξει κάτι στην αξία δικαιωµάτων το 2022 (π.χ σύγκλιση) και µέχρι 21 ∆εκεµβρίου του τρέχοντος έτους οι αγρότες θα γνωρίζουν και τον τρόπο που θα αλλάξει η αξία δικαιωµάτων την περίοδο 2023-2026. Ως εκ τούτου, µέχρι τις κρίσιµες αυτές ηµεροµηνίες, κάθε αγορά ή πώληση δικαιωµάτων εµπεριέχει τα ρίσκα της.
Αναδιανεµητική ενίσχυση
Από µεγάλες στις µικρές
Ο τρίτος παράγοντας που θα επηρεάσει την αξία των άµεσων πληρωµών έχει να κάνει µε την πρόταση για την ερχόµενη ΚΑΠ και αφορά τη Συµπληρωµατική Αναδιανεµητική Ενίσχυση για τη Βιωσιµότητα, όπου µέρος των πληρωµών µεταφέρεται από τις µεγαλύτερες στις µικρότερες ή µεσαίου µεγέθους εκµεταλλεύσεις. Τα χρήµατα θα καταβάλλονται για έναν συγκεκριµένο αριθµό στρεµµάτων. Η ιδέα είναι πως θα λαµβάνονται τα χρήµατα πρωτίστως από την επιβολή ορίου ενισχύσεων ανά εκµετάλλευση, αλλά, πιθανώς µέσω της οριζόντιας περικοπής όλων των πληρωµών.
Έπειτα, ο κουµπαράς που θα δηµιουργείται θα µοιράζεται πίσω στους αγρότες-δικαιούχους, µε βάση µία συγκεκριµένη επιλέξιµη έκταση, έως το µέσο όρο στρεµµάτων της Ελλάδος ανά περιφέρεια ενίσχυσης. Οι αγρότες µε εκτάσεις άνω του µέσου όρου θα συµβάλλουν µε παραπάνω χρήµατα από όσα θα λαµβάνουν.
agronews.gr
