Πέντε ειδικά στρεµµατικά πριµ για τις αροτραίες καλλιέργειες, τρία για τις δενδρώδεις καλλιέργειες και δύο για τους κτηνοτρόφους που θα διανέµουν τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ ετησίως µέσω των άµεσων ενισχύσεων, θέτουν υποψηφιότητα προς εισαγωγή στο στρατηγικό σχέδιο της Ελλάδας µε βάση και τις συµβουλές της Κοµισιόν. Αξίζει να σηµειωθεί εδώ πως δεν είναι αµοιβαία αποκλειόµενες οι ενισχύσεις. Με απλά λόγια αν για παράδειγµα κάποιος λαµβάνει πριµ εναλλαγής καλλιεργειών, θα µπορεί να λάβει και πριµ για την τήρηση ηλεκτρονικού ηµερολογίου λίπανσης. Αναλυτικότερα, ανά δραστηριότητα, τα µέτρα ενίσχυσης από το νέο πρασίνισµα µπορούν να διαµορφωθούν ως εξής:
Αγρότης µε αροτραίες εκτάσεις: Επιδότηση για εναλλαγή καλλιεργειών, επιδότηση για ακαλλιέργητα περιθώρια (αποζηµίωση για απώλεια παραγωγής συν έξτρα πριµ κινήτρου), εφαρµογή καλλιεργητικών µεθόδων συντήρησης (π.χ απευθείας σπορά), τήρηση ηλεκτρονικού ηµερολογίου σε συνδυασµό µε συµβουλευτική για λίπανση και φυτοπροστασία.
Αγρότης µε δενδρώδεις εκτάσεις: Φύτευση καλλιεργειών κάλυψης ανάµεσα στις σειρές, τήρηση ηλεκτρονικού ηµερολογίου σε συνδυασµό µε συµβουλευτική για λίπανση και φυτοπροστασία, θρυµµατισµός κλαδεµάτων και διάθεσή τους για βιοαέριο ή εναπόθεσή τους στο έδαφος.
Κτηνοτρόφοι: ∆ιατήρηση µόνιµων βοσκοτόπων και βιώσιµη διαχείριση βοσκοτόπων. Εδώ θα πρέπει να προστεθεί και η ευζωία των ζώων η οποία ωστόσο µοιάζει δύσκολο να ενεργοποιηθεί.
Όπως και να έχει η Ελλάδα, όπως και το κάθε κράτος-µέλος θα ακολουθήσει της φιλοσοφία για τη δηµιουργία µέτρων που είναι εύκολα στην υλοποίηση από αγρότες-κτηνοτρόφους για να µην χαθούν οι πόροι των άµεσων ενισχύσεων από το νέο πρασίνισµα.
Οι προτάσεις της Κοµισιόν
Σε αυτά τα πλαίσια η Κοµισιόν, υπενθυµίζεται πως απέστειλε ένα έγγραφο στα κράτη-µέλη µε παραδείγµατα για τα µέτρα που µπορούν να προκηρύσσουν ετησίως µε στρεµµατική ή ανά ζώο ενίσχυση στα πλαίσια του νέου πρασινίσµατος της ΚΑΠ. Σε αυτά περιλαµβάνονται:
Ολοκληρωµένη διαχείριση καλλιεργειών:
Μηχανική ζιζανιοκτονία, χρήση ανθεκτικών ποικιλιών στις ασθένειες.
Αγρο-Οικολογία: Εναλλαγή καλλιεργειών µε όσπρια, πολυκαλλιέργεια, καλλιέργειες κάλυψης µεταξύ σειρών δέντρων (οπωροφόρα, αµπέλια, ελιές), χειµερινή κάλυψη εδάφους µε δευτερεύουσα καλλιέργεια, χαµηλής έντασης σύστηµα βόσκησης, χρήση καλλιεργειών/ποικιλιών πιο αθεκτικών στην κλιµατική αλλαγή
Κτηνοτροφία: Βελτιστοποίηση σύνθεσης σιτηρέσιου, καλές συνθήκες σταβλισµού, π.χ µεγαλύτερος χώρος ανά ζώο, βελτίωση στρώµνης, αερισµός, σκίαστρα κ.λπ., χρήση πρόσθετων στις ζωοτροφές, κτηνιατρικές φροντίδες. Παροχή και διαχείριση τακτικής πρόσβασης σε υπαίθριους χώρους, εγκατάσταση και διατήρηση υψηλής βιοποικιλότητας δασολιβαδικών συστηµάτων
Γεωργία σε γη Υψηλής Φυσικής Αξίας (HNV): Αγρανάπαυση, βόσκηση µεταξύ πολυετών καλλιεργειών, ενίσχυση µετακινούµενης κτηνοτροφίας, µείωση της χρήσης λιπασµάτων, διαχείριση χαµηλής έντασης σε αροτραίες καλλιέργειες
Γεωργία διατήρησης άνθρακα: Τεχνικές γεωργίας συντήρησης, ∆ιατήρηση και χρήση µόνιµων βοσκότοπων διαχείριση υπολλειµµάτων (καταστροφή κλαδεµάτων, πώληση για ενέργεια κ.λπ)
Γεωργία ακριβείας: Σχέδιο διαχείρισης θρέψης, ευφυής γεωργία για τη µείωση των εισροών (λιπάσµατα, νερό, φυτοπροστατευτικά προϊόντα).
Τα παραπάνω παραδείγµατα είναι όλα υποψήφια προς ένταξη φυσικά, αλλά όπως προαναφέρθηκε πιο ρεαλιστικά είναι να ενεργοποιηθούν τα εξής πέντε:
Mόνιμοι Bοσκότοποι
Σύµφωνα µε ασκήσεις εργασίας, αναµένεται να καθοριστεί µια ελάχιστη περίοδος βοσκής (π.χ 120 ηµέρες) που θα προσαρµοστεί λαµβάνοντας υπόψη διάφορα χαρακτηριστικά όπως ο τύπος του βοσκοτόπου και το είδος του. Με λίγα λόγια, αναµένεται να υπάρξει διαφοροποίηση της ενίσχυσης για βοσκήσιμες γαίες (βγ) και λιβάδια τµήµατα (λτ) που είναι εκτάσεις που συμπεριλαμβάνονται εντός των βγ και διακρίνονται ανάλογα µε την περίοδο χρήσης σε θερινά λιβαδικά τµήµατα, εαρινοφθινοπωρινά λιβαδικά τµήµατα και χειμερινά λιβαδικά τµήµατα, όπως ορίζει η κοινή υπουργική απόφαση 1058/71977/2017 περί διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης. Πρόσθετη ενίσχυση (π.χ 5-10% πάνω) ενδέχεται να λάβουν οι βοσκότοποι σε περιοχές natura και σε δασικές εκτάσεις. Επιπλέον θα εξεταστεί εάν είναι σκόπιµο να καθοριστούν διαφορετικά ποσά έντασης ενίσχυσης από ένα συγκεκριμένο µέγεθος εκμετάλλευσης και µετά, µετρούµενο σε στρέµµατα διαθέσεων βοσκότοπων, καθώς και να καθοριστεί ένας µέγιστος αριθµός επιλέξιµων εκτάριων ανά εκμετάλλευση. Όπως για παράδειγμα γίνεται διαχρονικά µε την εξισωτική αποζημίωση όπου δεν επιδοτείται το τµάµα της έκτασης που βρίσκεται πάνω από τα 300 στρέµµατα.
Ξηρικές καλλιέργειες
Η στρεμματική ενίσχυση για τη µμετακίνηση η παραµονή σε καλλιέργειες µε µικρές απαιτήσεις νερού, είναι ένα μέτρο που προτείνει η Κοµισιόν για επιδότηση στα πλαίσια του νέου πρασινίσματος. Μάλιστα, πέρσι είχε παρουσιαστεί σε ηµερίδα του ΥΠΑΑΤ στα πλαίσια των σεναρίων για το νέο πρασίνισμα ένα πρόγραµµα «στήριξης σε γεωργικά συστήµατα τα οποία ήδη συμβάλλουν στην εξοικονόμηση αρδευτικού ύδατος δια της εφαρμογής ωφέλιµων πρακτικών σε ευρεία κλίµακα».
Διαχείρηση Θρέψης
Η προετοιµασία µεµονωµένων σχεδίων λιπασµάτων θα επιτρέψει την προσαρµογή των εισροών θρεπτικών ουσιών στις πραγµατικές ανάγκες των καλλιεργειών, ελαχιστοποιώντας τις απώλειές τους και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Πρέπει να λαµβάνει υπόψη όλες τις συνεισφορές στο έδαφος (µεταλλικά και οργανικά λιπάσµατα και νερό άρδευσης), προσδιορίζοντας το ποσό που χρειάζεται η καλλιέργεια. Οµοίως, θα καθοριστεί ο καλύτερος τρόπος και χρόνος για την εφαρµογή τους. Οι εργασίες θρέψης πρέπει να καταγράφονται στο αρχείο καταγραφής εκµετάλλευσης, το οποίο πρέπει να είναι ηλεκτρονικό. Πρέπει να συµµορφώνεται µε τις διατάξεις του προγράµµατος ολοκληρωµένης θρέψης που έχει καταρτιστεί από σύµβουλο, ειδικά για την κάθε εκµετάλλευση. Η συγκεκριµένη δράση είναι σε θέση να καλύψει όλες τις καλλιεργούµενες εκτάσεις της χώρες και να αποτελέσει µία από τις επιδοτούµενες δράσεις του νέου πρασινίσµατος. Λόγω της ευρείας εφαρµογής του, συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες ενεργοποίησης στο ελληνικό σχέδιο.
Καταστροφή κλαδεμάτων
Η Κοµισιόν προτείνει το µέτρο «Καταστροφή και διαχείριση κλαδεµάτων» για τους δενδροκαλλιεργητές όλων των ειδών. Ένα τέτοιο µέτρο είχε σχεδιαστεί για την τρέχουσα περίοδο όσον αφορά τους ελαιοκαλλιεργητές µε 14 ευρώ το στρέµµα και 100% επιδότηση αγοράς θρυµµατιστή, ώστε να αναλάβουν τη δέσµευση να καταστρέφουν τα υπολείµµατα κλαδεµάτων και να τα εναποθέτουν στο έδαφος. Η δράση αυτή δεν προκηρύχθηκε καθώς το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο το θεώρησε επιβλαβές για τη φυτοϋγεία, ωστόσο αναµένεται να επανασχεδιαστεί. Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα η ενίσχυση στο νέο πρασίνισµα να διαφοροποιείται ανάλογα την κλίση του εδάφους καθώς σε απότοµες πλαγιές το κόστος καλλιεργητικών εργασιών είναι υψηλότερο. Ένα ακόµα σενάριο για το συγκεκριµένο µέτρο είναι να µην επιδοτείται µόνο η εναπόθεση των κλαδεµάτων στο έδαφος αλλά και η συλλογή τους για τους σκοπούς χρήσης ως βιοµάζας. Είτε πωλείται ως πρώτη ύλη στη βιοµηχανία είτε για αυτοκατανάλωση, θα υπάρχει ποσό ενίσχυσης για τους αγρότες που προχωρούν στην πρακτική αυτή. Να σηµειωθεί πως το συγκεκριµένο µοντέλο ήδη έχει προβλέψει η Ισπανία για την ερχόµενη προγραµµατική περίοδο.
Βιολογική γεωργία
Το πιο «εύκολο» θεσµικά πρόγραµµα να προκηρυχθεί µέσω του πρασινίσµατος είναι η βιολογική γεωργία (διατήρηση και µετατροπή). Η Κοµισιόν δίνει αυτή τη δυνατότητα στα κράτη-µέλη να µεταφέρουν αυτές τις ενισχύσεις στον πρώτο-πυλώνα και να προσφέρουν µεγαλύτερα ποσά ενίσχυσης σε σχέση µε τη διατήρησή του στα Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Ωστόσο, αυτό µοιάζει πολύ δύσκολο, καθώς η ζήτηση είναι πολύ µεγάλη και ο κανονισµός αναφέρει πως κανείς αγρότης ή κτηνοτρόφος δεν µπορεί να αποκλειστεί αν κάνει αίτηση για την εν λόγω ενίσχυση εφόσον τηρεί τις εκάστοτε προϋποθέσεις. Ως εκ τούτου, εφόσον το µπάτζετ είναι σταθερό κάθε χρόνο, η όλο και µεγαλύτερη εισροή ενδιαφερόµενων στο µέτρο θα το καθιστούσε στο τέλος ασύµφορο καθώς θα υπάρχει µείωση του στρεµµατικού ποσού. Ένα όριο στα στρέµµατα που επιδοτούνται ανά εκµετάλλευση ίσως ήταν µία λύση, ωστόσο και πάλι, είναι δύσκολη η µεταφορά των βιολογικών στις άµεσες ενισχύσεις.
agronews.gr
