Πολλά «μετωπα» καλούνται να αντιμετωπισουν οι ελαιοπαραγωγοί στην Κρήτη, με κορυφαία αυτά των βακτηρίων των μυκητιάσεων και της ξηρασίας!
Συμφωνα με το agronews.gr σε πολλές περιοχές τα λιοστάσια που δεν είναι ποτιστικά έχουν ήδη ξεραθεί, ο καρπός µαυρίζει πριν την ώρα του και µαραίνεται, η παραγωγή ελαιολάδου αναµένεται να µειωθεί και να πάει πίσω χρονικά, ενώ δεν αποκλείεται η ζηµία να µεταφερθεί και στην επόµενη χρονιά, αφού τα δέντρα είναι σε δραµατική κατάσταση.
Μεγαλύτερο πρόβληµα αντιµετωπίζουν οι ελαιοπαραγωγοί των νοµών Αιτωλοακαρνανίας, Αχαΐας, Ηλείας, Λακωνίας, Μεσσηνίας, Αττικής και εκείνοι της ανατολικής Κρήτης, που έχει να βρέξει δέκα µήνες, µε αποτέλεσµα τα δέντρα να διψούν και οι αγρότες να προσπαθούν να τα ανακουφίσουν µε πολλά ποτίσµατα, όπου βέβαια υπάρχει νερό.
Κίνδυνο βλέπει και ο Βασίλης Φραντζολάς, M.Sc. από το τµήµα Τεχνολογίας Ελαιολάδου – Oliveoilseminars.com, που σηµειώνει ότι «η συγκέντρωση ελαιολάδου αναµένεται µειωµένη». «Μελλοντικές βροχές δεν θα αυξήσουν την ελαιοπεριεκτικότητα, αλλά µόνο το µέγεθος και βάρος των καρπών», προσθέτει, επιβεβαιώνοντας όσα πρώτη έγραψε η Agrenda προ µηνών. Όπως τονίζει ο Βασίλης Φραντζολάς: «η ελαιοποίηση καρπών, που λόγω της ξηρασίας έχουν ζαρώσει εξωτερικά, είναι πολύ πιθανόν να εµφανίσουν στο ελαιόλαδο το οργανοληπτικό ελάττωµα “ξερό ξύλο”, που µειώνει σηµαντικά την αξία». Ο ίδιος µάλιστα προτρέπει τους ελαιοτριβείς «να λάβουν σοβαρά υπόψη τους ότι οι καρποί λόγω ξηρασίας θα περιέχουν χαµηλό ποσοστό υγρασίας, µε κίνδυνο τη µεγάλη ανύψωση της θερµοκρασίας στον σπαστήρα, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται».
Mυκητες
Το κυκλοκόνιο, η κερκόσπορα, η καρκίνωση, η καπνιά αλλά και οι κατά τα άλλα αβλαβείς λειχήνες είναι μερικά από τα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ελαιοκόμοι της Κρήτης αυτή την περίοδο, σύμφωνα με το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών Ηρακλείου.
Οπως αναφέρει το agronews.gr το κυκλοκόνιο, η σοβαρότερη μυκητολογική ασθένεια της ελιάς, εμφανίζεται στους κρητικούς ελαιώνες ως προσβολή στην άνω επιφάνεια των φύλλων, χαμηλά στις ποδιές, με χαρακτηριστικές του καστανές κηλίδες, που θυμίζουν «μάτι παγωνιού». Ευτυχώς, φέτος, οι κλιματολογικές συνθήκες συνέβαλαν στην ευρωστία των δέντρων και οι καλλιεργητικές τακτικές που εφαρμόστηκαν περιόρισαν τις προσβολές από τον μύκητα Spilocaeaoleaginea, οπότε θα αποφευχθούν συμπτώματα ξήρανσης φύλλων σε ένα βαθμό, αλλά και γενικά η φυλλόπτωσηκαι καρπόπτωση.
Η αντιμετώπιση του μύκητα πρέπει αυτή την περίοδο να συμπεριλάβει προληπτικά μέτρα:
• Επιλογή λιγότερο ευαίσθητων ποικιλιών όπου επικρατεί σταθερά υγρασία, αποφυγή δηλαδή των ευπαθών, όπως είναι η Θρουμπολιά, η Αμφίσσης, η Τσουνάτη και η Καλαμών.
• Αποφυγή πυκνής φύτευσης και εγκατάστασης ελαιώνων σε υγρές και κακώς αεριζόμενες περιοχές
• Σωστό και συστηματικό κλάδεμα για καλό αερισμό, φωτισμό και περιορισμένη υγρασία στην κόμη των δέντρων.
• Ισορροπημένες αρδεύσεις και λιπάνσεις.
• Φθινοπωρινή προστασία, πριν την επόμενη βροχή με εγκεκριμένα μυκητοκτόνα σε ελαιώνες ευπαθών ποικιλιών που βρίσκονται σε περιοχές αυξημένης υγρασίας.
Κερκόσπορα
Η κερκόσπορα είναι μία ακόμη μυκητολογική ασθένεια που θα μπορούσε, αν δεν ήταν εύρωστα φέτος τα δέντρα, να προκαλέσει ξήρανση φύλλων με ακόλουθη φυλλόπτωση και καρπόπτωση. Τα συμπτώματα που εκδηλώνονται φέτος από το φυτοπαθολογικό αίτιο της, τον μύκητα Pseudocercosporacladosporioides, περιορίζονται σε ακανόνιστες κίτρινες κηλίδες στην πάνω επιφάνεια των φύλλων και ελαφρώς σκούρο μεταχρωματισμό στην κάτω επιφάνεια των παλαιότερων φύλλων.
Τα μέτρα που προτείνονται προληπτικά για το κυκλοκόνιο, χρησιμεύουν και για την κερκόσπορα.
Καρκίνωση
Το βακτήριο Pseudomonassyringaepv. savastanoi προκαλεί την πιο παλιά γνωστή βακτηριολογική ασθένεια της ελιάς, την καρκίνωση ή φυματίωση. Όπως δηλώνει και το όνομα της, δημιουργεί χαρακτηριστικούς όγκους κυρίως σε κλαδίσκους, κλάδους, στον κορμό και στις ρίζες των ελαιόδεντρων.
Όπως όλα τα παθογόνα βακτήρια, το βακτήριο της καρκίνωσης είναι παράσιτο πληγών και δεν μπορεί να προκαλέσει μόλυνση εάν δεν υπάρχουν πληγές στο φυτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι το παθογόνο, όμως, δεν υπάρχει στην επιφάνεια των φυτών. Εκεί δεν προκαλεί την ασθένεια αν δεν υπάρχει «ανοιχτό πέρασμα» (πληγή). Αίτια των πληγών συνήθως είναι τα ραβδίσματα κατά τη συγκομιδή των καρπών, το κλάδεμα, το χαλάζι, τον παγετό και τις ουλές από την πτώση των φύλλων. Οι μολύνσεις γίνονται με βροχερό, δροσερό καιρό και άνεμο, πάντα σε συνδυασμό με την ύπαρξη φρέσκων πληγών. Επομένως η εποχή επιβάλλει τη λήψη μέτρων για την παρεμπόδιση εμφάνισης της ασθένειας, η οποία αν βρεθεί σε χωράφι δύσκολα μετά εξαλείφεται. Αυτά είναι τα ακόλουθα:
• Αποφυγή ραβδίσματος και κλαδέματος με βροχερό καιρό.
• Προτίμηση πυκνοτήτων φυτεύσεως που να επιτρέπουν τον αερισμό του ελαιώνα και χρήση υγιών δενδρυλίων που προέρχονται από φυτώρια που δεν έχουν την ασθένεια.
• Αφαίρεση και καύση των προσβεβλημένων κλάδων που φέρουν όγκους κατά τους θερινούς μήνες, όταν δηλαδή η ξηρασία δεν ευνοεί την μετάδοση του παθογόνου. Στους μεγάλους βραχίονες συνίσταται να γίνεται αφαίρεση των όγκων και απολύμανση των πληγών με ένα πυκνό διάλυμα χαλκούχου σκευάσματος.
• Απολύμανση των κλαδευτικών εργαλείων πριν και μετά από τη χρήση τους σε κάθε φυτό με διάλυμα φορμόλης 5%.
• Οι ψεκασμοί με χαλκούχα σκευάσματα για κυκλοκόνιο και άλλες μυκητολογικές ασθένειες, προστατεύουν την καλλιέργεια και από την βακτηριακή αυτή μόλυνση. Διενέργεια ψεκασμού πρέπει να γίνεται αμέσως μετά το κλάδεμα, την χαλαζόπτωση ή τον παγετό.
Να σημειωθεί ότι η Κορωνέικη είναι πολύ ευαίσθητη στο βακτήριο.
Καπνιά
Στους ελαιώνες Κρήτης ανιχνεύθηκε και ο μύκητας Capnodiumoleaoprhilum που προκαλεί το σύμπτωμα της καπνιάς όταν υπάρχουν μελιτώματα. Φύλλα και κλαδιά έχουν βρεθεί καλυμμένα από ένα λεπτό μαύρο στρώμα του μύκητα που δυσχεραίνει τις φυσιολογικές λειτουργίες του δέντρου, εξασθενώντας το.
Η ύπαρξη του μύκητα ευνοείται σε υγρές περιοχές και ελαιώνες με πυκνή βλάστηση. Όμως, η καταπολέμηση των κοκκοειδών αποτελεσματικά την κατάλληλη εποχή και το κλάδεμα, μπορεί να εξαλείψει το πρόβλημα. Ειδάλλως, συστήνεται επέμβαση με χαλκούχο σκεύασμα μετά τη συγκομιδή.
Λειχήνες
Οι λειχήνες έχουν βρεθεί, στους κρητικούς ελαιώνες αυτή την εποχή, να αναπτύσσονται σε συνθήκες υψηλής υγρασίας και καλύπτουν κορμούς, κλάδους και φύλλωμα με μια λεπτή κιτρινοπράσινη στρώση. Γενικά, δεν προκαλούν προβλήματα στην παραγωγή.
Η αποκόλληση των λειχήνων γίνεται με ψεκασμούς με χαλκούχα σκευάσματα κατά τη διάρκεια της βροχερής περιόδου. Φροντίζετε να βρέχονται καλά κορμοί και κλάδοι.
