Τις σφοδρές αντιδράσεις των εξωκοινοβουλευτικών φορέων συγκέντρωσε κατά τη σημερινή τους ακρόαση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής η «χαλάρωση» των περιβαλλοντικών ελέγχων μέσω των διατάξεων του νομοσχεδίου του υπουργείου Περιβάλλοντος, που έχει κατατεθεί στη Βουλή, την οποία αν και το αρμόδιο υπουργείο δεν παραδέχεται, φαίνεται ότι προκαλεί ήδη έντονη ανησυχία στους περιβαλλοντικούς φορείς.
Κι αυτό την ώρα που, όπως επεσήμανε η εκπρόσωπος της οργάνωσης WWF Ελλάς Θεοδότα Νάντσου, βάσει στοιχείων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η Ελλάδα είναι πρώτη ή δεύτερη κάθε χρόνο στην παραβίαση κοινοτικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και πρώτη στην παραβίαση αποφάσεων των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων σχετικά με την περιβαλλοντική νομοθεσία.
Ταυτόχρονα, πρόσφατη μελέτη του ΟΟΣΑ αναφέρει ότι οι πιο ισχυρές οικονομίες έχουν τα πιο ισχυρά συστήματα περιβαλλοντικών ελέγχων και επιβολής κυρώσεων. Μάλιστα οι ισχυροί περιβαλλοντικοί έλεγχοι ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας και την διευκόλυνση της πράσινης μετάβασης, σημείωσε η κυρία Νάντσου.
«Παρά και τις προτάσεις της έκθεσης της Επιτροπής Πισσαρίδη για σύσταση μιας ανεξάρτητης αρχής περιβαλλοντικών ελέγχων, με τις διατάξεις του σχεδίου νόμου επέρχεται ο υποβιβασμός των επιθεωρητών περιβάλλοντος ουσιαστικά σε συμβούλους περιβαλλοντικής συμμόρφωσης επιχειρήσεων με πολύ μειωμένα τα εργαλεία που έχουν για να εισηγούνται κυρώσεις. Δημιουργείται μία διαδικασία ελέγχου και συμμόρφωσης μακρά γραφειοκρατική, δαιδαλώδης και χρονοβόρα. Από την αυτοψία μέχρι το πλάνο διορθωτικών ενεργειών δίνεται η εντύπωση ότι ο σκοπός είναι οι διαδικασίες να καθυστερήσουν ακόμα περισσότερο. Κι αυτό την ώρα που ούτως ή άλλως δεν υπάρχει διαφάνεια καθώς μεταξύ άλλων δεν έχουμε εικόνα ως προς το πόσα από τα πρόστιμα που εισηγούνται οι επιθεωρητές γίνονται δεκτά από τους υπουργούς» τόνισε η εκπρόσωπος της περιβαλλοντικής οργάνωσης.
Η ίδια προσέθεσε ότι ανακύπτει και ένα θεμελιώδες πρόβλημα ήδη ισχύουσας ευρωπαϊκής οδηγίας, σύμφωνα με την οποία σε περίπτωση παραβάσεων ιδιαίτερα ρυπογόνων δραστηριοτήτων δίνεται περιθώριο έως και 3 ετών για συμμόρφωση αλλά με ταυτόχρονη αναστολή της παραβατικής λειτουργίας, η οποία πλέον δεν προβλέπεται.
Υπενθυμίζεται ότι η φιλοσοφία του υπό επεξεργασία νομοσχεδίου είναι η συμμόρφωση των επιχειρήσεων που ρυπαίνουν εντός προκαθορισμένης προθεσμίας και όχι η τιμωρητική επιβολή προστίμων εκτός των περιπτώσεων που αφορούν ποινικά αδικήματα. Παράλληλα αναφορικά με τους ελέγχους και τα μέτρα συμμόρφωσης εισάγονται μεταξύ άλλων κριτήρια συνεργασίας των ελεγχόμενων επιχειρήσεων ή του κύκλου εργασιών τους, κάτι το οποίο συναντά σθεναρές αντιδράσεις δεδομένου ότι η ποινή συνδέεται ευθέως με υποκειμενικά κριτήρια.
Μία εντελώς διαφορετική εικόνα των ρυθμίσεων έδωσε, πάντως, ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, ο οποίος έκανε λόγο για μια τεράστια μεταρρύθμιση που ήδη γίνεται σε πολλές οργανωμένες χώρες και δίνοντας το στίγμα των προβλέψεων: «Θέλουμε έλεγχο για τη συμμόρφωση και δε θέλουμε ξαφνικό θάνατο, ο οποίος ποτέ δεν αφού έρχεται οι έλεγχοι είναι πολύ περιορισμένοι» είπε συμπληρώνοντας: «Θέλουμε να κλείσουμε τις επιχειρήσεις, θέλουμε να κλείσουμε τις δουλειές ή θέλουμε αυτές να συμμορφωθούν, να είναι βιώσιμες, να προστατεύουν το περιβάλλον αλλά και τις θέσεις εργασίας και πάνω απ΄όλα να συμβάλουν στην ευημερία της χώρας και της ελληνικής κοινωνίας»;
Ο κ. Σκρέκας, ο οποίος παρενέβη αρκετές φορές στη διαδικασία απευθυνόμενος στους εκπροσώπους των φορέων – κάτι το οποίο δε συνηθίζεται – υπογράμμισε ότι με την ψήφιση του νομοσχεδίου θα αυξηθούν οι έλεγχοι, ενώ εάν οι παραβάτες δε συμμορφώνονται στην 6μηνη προθεσμία, θα ακολουθεί η επιβολή προστίμων, όπως συμβαίνει τώρα.
Σοβαρές ενστάσεις για τις προβλέψεις περί περιβαλλοντικών ελέγχων εξέφρασε και ο Τομεάρχης Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος, ο οποίος σημείωσε πως «η κυβέρνηση Μητσοτάκη κατάργησε αρχικά την Ειδική Γραμματεία Επιθεώρησης, προχώρησε στη συνέχεια στη «διάσπαση» του περιβαλλοντικού ελέγχου και προέβλεψε ιδιώτες ελεγκτές. Τώρα αλλάζετε τον τρόπο επιβολής περιβαλλοντικών κυρώσεων και προστίμων αφήνοντας «παραθυράκια» για την καταστρατήγηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και υποχρεώσεων ώστε τελικά να μην επιβάλλονται πρόστιμα. Χωρίς διάγραμμα ροής, χωρίς σαφή κριτήρια αξιολόγησης, με αοριστία ως προς τη διαδικασία και τα κριτήρια των ελέγχων και των προστίμων».
Εκτίμησε ότι αυτό θα οδηγήσει σε συσσώρευση φακέλων στις Υπηρεσίες αφού προβλέπεται παράταση στην παράταση επιβολής προστίμων, ενώ απευθυνόμενος στον κ. Σκρέκα προσέθεσε: «εισάγετε επιπλέον σοβαρότατο υποκειμενισμό στην κρίση των υποθέσεων. Εκπαιδεύετε στην ουσία τις επιχειρήσεις στην παραβατικότητα και τις ελεγκτικές Υπηρεσίες στη "συνομιλία" με τις επιχειρήσεις και στην άσκηση πιέσεων μεταξύ των δύο μερών. Αφήνετε παραθυράκια τροποποίησης των περιβαλλοντικών όρων μίας δραστηριότητας εκ των υστέρων, ενώ οι ελεγκτές θα κρίνουν υποκειμενικά αν μια παράβαση παραπέμπεται για ποινικές ευθύνες».
Για την 4μηνη παράταση στους δασικούς χάρτες
«Στο τέλος Απριλίου του 2022 και ...βάλε θα έχουμε τελειώσει με τις αντιρρήσεις επί των νέων αναρτημένων δασικών χαρτών» ύστερα και από την 4μηνη παράταση που δίνεται για ακόμα μία φορά μέσω του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου, εκτίμησε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης δασολόγων Δημοσίων Υπαλλήλων, Νικήτας Φραγκισκάκης.
Ο ίδιος θύμισε ότι παρά το γεγονός πως το 2017 είχαμε φτάσει στην εξέταση των αντιρρήσεων επί ενός μεγάλου ποσοστού χαρτών που είχαν αναρτηθεί, με τον νόμο 4685 του 2020 η διαδικασία ξανάρχισε από την αρχή: «Φτάσαμε τον Φεβρουάριο ΄21 να αναρτήσουμε χάρτες, δόθηκε πάλι παραταση τον περασμένο Μάιο έως το τέλος του χρόνου και τώρα μία ακόμα παράταση άλλων 4 μηνών που σημαίνει ότι χάρτες θα αναρτηθούν εκ νέου τον Φεβρουάριο του 2022 και θα ακολουθήσει περίοδος αντιρρήσεων 2 μηνών εάν δεν υπάρξει άλλη παράταση. Κι όλα αυτά δίνουν στον πολίτη την εντύπωση ότι οι δασικοί χάρτες είναι σαν το γεφύρι της Αρτας» είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Φραγκισκάκης παραδέχτηκε, πάντως, ότι υπάρχουν αντιρρήσεις πολιτών επί του περιεχομένου των δασικών χαρτών που υποβλήθηκαν το 2017 και δεν έχουν ακόμα εξεταστεί αποδίδοντας τις καθυστερήσεις στην υποστελέχωση των δασικών υπηρεσιών: «Πρόκειται για ερημοποιημένες υπηρεσίες, στις οποίες οι τελευταίο διορισμοί δασολόγων και δασοπόνων έγιναν το 2001. Παράλληλα αυτή την περίοδο είναι και μετέωρες καθώς αναμένεται να ολοκληρωθεί η μεταφορά τους από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις στο υπουργείο Περιβάλλοντος».
Από την πλευρά του ο κ. Φάμελλος επεσήμανε ότι το υπουργείο δίνει παράταση στην παράταση της παράτασης στην προθεσμία χωρίς όμως να έχουν αναμορφωθεί στο μεταξύ οι δασικοί χάρτες: «Ζητάτε να υποβάλλουν αντιρρήσεις οι πολίτες, χωρίς όμως να ξέρουν επί ποιου δασικού χάρτη θα καταθέσουν αντίρρηση. Ενώ μάλιστα λέγατε ότι περιμένατε την Απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για να προχωρήσετε σε νομοθετικές ρυθμίσεις, δεν το έχετε κάνει ακόμη. Άρα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα προχωρήσετε σε νέες παρατάσεις. Έχετε αναρτήσει χάρτες με πολλές ελλείψεις και αυτή τη στιγμή δεν μπορούν να υποβληθούν αντιρρήσεις αλλά προέχει να διορθώσετε τους χάρτες. Δεν λέτε όμως πως θα γίνει αυτό».
ethnos.gr
