rethemnos-sprite
ΑΠΟΨΕΙΣ

Από έξω κούκλα και από μέσα πανούκλα

Την παλιά εποχή τις συνήθειες και τις παροιμίες η κάθε οικογένεια τις εκτελούσε με ευλάβεια και είχε την ανάλογη επιτυχία σε ότι τους αφορούσε για την πρόοδό τους σε όλα που είχε ανάγκη.

Η οικογένεια συγχρόνως ενδιαφερότανε να τις μάθουν και τα παιδιά της από τη μικρή τους ηλικία και όταν θα μεγαλώσουν να τις εκτελούν για να έχουν επιτυχίες παντού. Το ίδιο έκανε και το σχολείο και πίστευε ότι θα έχουν καλή πρόοδο σε ότι επάγγελμα ακολουθήσουν.

Ελάχιστοι δεν τις εκτελούσανε και ξεχωρίζανε από μακριά ότι είναι αποτυχημένοι και η οικογένειά τους στερείτο πολλά και δεν διαβίωνε όπως οι περισσότερες. Πιο σχολιαστικοί στην εκτέλεσή τους ήτανε εκείνοι που είχανε ρίζες καταγωγής από την Μ. Ασία και είχανε περισσότερη πρόοδο σε όλα και τα παιδιά τους ακόμα καλύτερα.

Τις χρησιμοποιούσανε για τις εργασίες τους, για την εργατικότητά τους για το νοικοκυριό τους, για τις  παρέες τους, για τις παντρειές τους κ.λπ. και τους δίνανε την ανάλογη ονομασία της και με τον σωστό τρόπο που τις εκτελούσανε είχανε την πρόοδό τους.

Σήμερα στις παρέες που δημιουργούν οι ηλικιωμένοι σχολιάζουν την κάθε μια από αυτές γιατί βλέπουν ότι διαφέρει η εκτέλεσή τους από την παλιά εποχή και γι’ αυτό οι νέοι μας πέφτουν σε πολλές αποτυχίες «γκάφες».

Έχουν όμως τη δικαιολογία τους γιατί τώρα δεν διδάσκονται τις παροιμίες και τις συνήθειες στα σπίτια τους και στα σχολεία που πηγαίνουν όπως παλιά και αυτός είναι ο λόγος που έχουν τις αποτυχίες τους. Οπότε οι ηλικιωμένοι έχουν το δικαίωμα όπου βρεθούν να παρεμβαίνουν και αν ακόμα δεν το εκτιμούν και ούτε αν δεν εφαρμόζουν αυτά που τους λένε. Γι’ αυτό συνεχίζουν στην πόλη μας τακτικά να κάνουν παρέα σε κάποιο στέκι της γειτονιάς για να κάνουν την συνεννόησή τους που έχουν περισσότερο ανάγκη να τις λένε στις συναντήσεις τους.

Όπως είναι τώρα ο καιρός όταν δεν βρέχει και δεν κάνει κρύο ξεπορτίζουν καλά ντυμένοι με την μάσκα τους γιατί φοβούνται να μην βρεθούν στην εντατική και φύγουν από τη ζωή που ακόμα θέλουν να την απολαύσουν. Έτσι, πρόσφατα που έκανε την παρουσία του ο ήλιος βρεθήκανε παρέα πέντε άτομα με το πιστοποιητικό εμβολιασμού της τρίτης δόσης στο γωνιακό καφενείο στη Μεγάλη Πόρτα. Προτιμήσανε να καθίσουν στο βάθος του μαγαζιού για να μιλούν πιο ελεύθερα. Χρειάζεται να αναφέρουμε και το επάγγελμά τους γιατί από αυτό βγαίνουν τα καλά συμπεράσματα από την πείρα που έχουν για όσα γνωρίζουν και τα προσφέρουν στην κοινωνία για τη νέα γενιά μας.

Αυτοί ήτανε ένας μπακάλης, ένας κρεοπώλης, ένας ψάλτης και δυο γεωργοί. Όλοι είχανε την ηλικία 85 ετών και άνω.

Σε αυτή τη συνάντηση θεωρήσανε ότι είναι ανάγκη να αναφερθούνε για τις παντρειές καλές ή κακές που γινότανε στα παλιά χρόνια στα παιδιά χωρίς να παραλείψουνε και αυτές που γίνονται σήμερα που βρίσκουν πολλές διαφορές μεταξύ τους. Ο κ. Μαθιός Σ. που ήτανε γεωργός και είχε μεγαλώσει την κατοχή σε πολύ κοντινό και μεγάλο χωριό της πόλης μας πήρε το λόγο και αναφέρθηκε για τη δική του παντρειά. Ότι παντρεύτηκε στο χωριό και ότι είχε αργήσει γιατί είχε πέντε αδελφές και ήτανε τότε η συνήθεια να παντρεύονται πρώτα τα κορίτσια και μετά τα αγόρια στην οικογένεια.

Στη συνέχεια είπε: εγώ ήμουνα το πρώτο παιδί της οικογένειάς μου και μετά γεννηθήκανε οι πέντε αδελφές μου.

Όταν έγινα 18 χρονών πήγα στρατιώτης και υπηρέτησα τη θητεία μου. Το καλό ήτανε ότι ήμουνα προστάτης και έκανα ένα χρόνο αντί δυο, που κάνανε οι άλλοι. Όταν γύρισα στο σπίτι μετά από λίγα χρόνια που μεγαλώνανε οι αδελφές μου έπρεπε να παντρευτούνε αλλά περάσανε αρκετά χρόνια. Όταν παντρευτήκανε και οι πέντε πήρα και εγώ τη σειρά μου αλλά είχα φθάσει να είμαι 54 χρονών. Από εκεί και μετά ήτανε δύσκολο γιατί ήμουνα μεγάλος. Ο πατέρας μου έστελνε συχνά προξενητή να μου βρει νύφη αλλά έπαιρνε την απάντηση ότι είμαι μεγάλος. Ο θείος μου είπε μια μέρα στον πατέρα μου: Μαθιέ, ο προξενητής σου δεν είναι καλός και δεν τα καταφέρνει γι’ αυτό βάλε άλλο και σίγουρα θα τον παντρέψεις το Μανώλη σου, γιατί είναι το καλύτερο κοπέλι του χωριού μας.

Πράγματι, το έκανε και πήγε στο διπλανό χωριό που είχε ένας μια κόρη 40 χρονών που και αυτή είχε αργήσει να παντρευτεί και ήτανε πολύ όμορφη. Ρώτησε ο προξενητής σε όλο το χωριό αν είναι καλή και όλοι την παινέψανε. Πήγε ο προξενητής στον πατέρα της και του είπε ότι από το χωριό μου ο Κωστής Γ. ζητά την κόρη του για το γιο του τον Μαθιό και ότι του δίνει όλα τα χωράφια που έχει και το σπίτι του και δέχθηκε αμέσως. Έγινε ο γάμος και πήγαινε στο σπίτι να κάνουν την οικογένειά τους και εργαζότανε στα χωράφια τους για να ζούνε. Μετά από λίγο καιρό ετοιμάζανε το πρώτο παιδί τους και παρακαλούσε να είναι αγόρι να βγάζει το όνομα του πατέρα του για τους κόπους που είχε κάνει γι’ αυτόν ο δε πατέρας ήτανε χαρούμενος που ήτανε όμορφη και εργατική και στο καφενείο κερνούσε από τη χαρά του.

Αμέσως μετά με μεγάλο παράπονο πήρε τον λόγο και ο μπακάλης κύριος Κυριάκος Μ. που είχε και αυτός τους δικούς του πικραμένους λόγους από τη δική του οικογένεια με τον ένα γιο του που είχε παντρευτεί μια κοπελιά μέσα από την πόλη και είχε δοκιμάσει ο ίδιος, η οικογένειά μας και όλη η γειτονιά πολλές πίκρες.

Ο γιος μου ο Μανώλης είπε: μόλις τελείωσε το Δημοτικό τον είχα μαζί μου στο μαγαζί μου. Η κοπελιά μαζί με τη μάνα της ερχότανε και ψωνίζανε από εμένα. Φαίνεται ότι αγαπηθήκανε με το γιο μου και όταν πήγε στρατιώτης έμαθα ότι είχανε κρυφή αλληλογραφία και όταν απολύθηκε μου είπε: Πατέρα καιρός είναι να παντρευτώ και να πεις στον προξενητή να ζητήσει την Καλλιόπη του Κουταλά που είναι καλή και όμορφη.

Ο πατέρας αμέσως έκανε την επιθυμία του γιου του και αφού δεχθήκανε και οι γονείς της σύντομα έγινε ο γάμος τους. Στη συνέχεια η νύφη μου αφού είδε ότι έχουμε πολλά λεφτά αγόραζε συχνά ρούχα – παπούτσια και ντυνότανε με ότι της άρεσε να δείχνει ότι είναι ωραία και κούκλα στην πόλη μας.

Όμως μετά από το πρώτο παιδί που κάνανε άρχισε να εμφανίζει στον άνδρα της στους γονείς του και στη γειτονιά τα ελαττώματα που είχε και όλοι δεν την συμπαθούσανε. Με όλους είχε αντιλογία και για ασήμαντους λόγους συμπεριφερότανε με μίσος και κακία. Απορώ είπε ο πατέρας πως ο προξενητής δεν ρώτησε τους χωριανούς της για να μάθει τον χαρακτήρα της: «σαν το γουρούνι στο σακί την έβαλε και μας την έφερε»; Ο γιος μου δεν μπορούσε να την καταλάβει από την αρχή τι κρύβει μέσα της σε τόσο λίγο καιρό. Τα παλιά χρόνια συνηθίζανε να λένε για όλα αυτά ότι έχει μέσα της την αρρώστια της πανούκλας και ότι κανείς γιατρός δεν μπορεί να την θεραπεύσει γιατί είναι κληρονομική.

Σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς συνηθίζανε να  λένε: «από έξω κούκλα και μέσα πανούκλα» για όποια γυναίκα παντρεμένη ή ελεύθερη που παρουσίαζε αυτή την εμφάνιση και την αποφεύγανε σε όλα. Όποια την είχε ήτανε άσχημη, κακή, μοχθηρή και όταν πέθαινε ο άνδρας της λέγανε: «ότι αυτή η πανούκλα τον έφαγε».

Πράγματι, αυτή η αρρώστια την παλιά εποχή είχε κάνει την εμφάνισή της σε πολλά κράτη και είχε χαθεί πολύς πληθυσμός και για το λόγο αυτόν της δώσανε αυτή την βαριά ονομασία.

Και ο πατέρας τελευταία πρόσθεσε: όμως η νύφη μου την κράτησε μέσα της και ο γιος μου και όλη η οικογένειά μου θα υποφέρουμε με την καθημερινή συμπεριφορά της. Αργότερα για λόγους διδακτικούς έγινε παροιμία για να μην υπάρχουν στο μέλλον άλλα θύματα μέσα στις οικογένειες.

Με το όνομα αυτής της ασθένειας στη χώρα μας δεν είχε αρρωστήσει μάλλον κανείς αλλά την παροιμία όμως ορισμένες φορές την λένε αστειευόμενοι αλλά όταν υπάρχουν ενδείξεις όμοιας της παλιάς εποχής την επαναλαμβάνουν και αποτελεί πραγματικότητα για όποια προορίζεται.