rethemnos-sprite
ΑΠΟΨΕΙΣ

Η αρχαία Κρήτη της εποχής των Μινώων, σαν σημαντικό κύτταρο της Ευρωπαϊκής κουλτούρας

« Κρήτη τις γαϊ έστι, μέσω ένί οΐνοπι πόντω καλή και πίειρα, περίρρυτος 'εν δ’ άνθρωποι πολλοί, άπειρέσιοι, και έννήκοντα πόληες. Άλλη δ ’άλλων γλώσσα μεμιγμένη 'εν μεν’ Αχαιοί εν δ’ Έτεόκρητες μεγαλήτορες, εν δε Κύδωνες Δωριέες τε τριχάϊκες δΐοι τε Πελασγοί τησι δ' ενι Κνωσός μεγάλη πόλις, ένθα τε Μίνως έννέωρος βασίλευε Διός μεγάλου οαριστής … πατρός εμοίο πατήρ, μεγαθύμου Δευκαλίωνος.Δευκαλίων δ’ εμέ τίκτε και Ιδομενήα άνακτα » (Οδύσσεια, ραψωδία τ 178 – 183)

Το νησί της Κρήτης που βρίσκεται στην καρδιά της Μεσογείου Θάλασσας, στη μέση τριών ηπείρων, θεωρείται ως σταυροδρόμι πολιτισμών, μια κοσμική πύλη, όπως στην οθωμανική γλώσσα την ονομάζει «GIRIT» που σημαίνει Πύλη. Και οι Οθωμανοί είχαν δίκιο, καθώς η Κρήτη σημαίνει το πέρασμα της πόρτας που οδηγει ολοκληρη την κοινωνία, να βλεπει την εκάστοτε πραγματικότητα με τον ιδιο τρόπο και με οδηγό την  Συλλογική Σοφίας. Οι κρητικές γραφές σχετίζονται με αυτές των Χετταίων Βαβυλώνιων Φοινίκων και Αμορριτών. Οι κρητικές σφραγίδες παρουσιάζουν ισχυρή Βαβυλωνική επιρροή, οι περσικές πηγές γράφουν ότι ο Ακκαδικός βασιλιάς, ο Σαργών της Περσίας, είχε αποικίσει την Ανακού και την Καπτάρα το 2400 π.Χ. Η Κάπταρα θεωρείται ότι είναι η Κρήτη και η Anaku Αθήνα(Bedřich Hrozný, 1951, Αρχαία Ιστορία της Δυτικής Ασίας, Ινδία και Κρήτη). Ο Όμηρος περιγράφει αυτήν την πολυπολιτισμική και πολύγλωσση διάσταση του νησιού, με εξαιρετική ακρίβεια

Αυτό το άρθρο αναφέρεται στην «Εποχή των Μινώων Βασιλέων» (3000 π.Χ. έως 1450 π.Χ.), που χαρακτηρίζεται ως η «Χρυσή Εποχή της Κρήτης». Αναφέρεται επίσης στον αντίκτυπο που είχε αυτή η κουλτούρα στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο.Η Κρήτη απολάμβανε μια ειρηνική συνύπαρξη ετεροχθόνων λαών , παρόλο που οι άνθρωποι ζούσαν αναμεμιγμένοι και μιλούσαν μια γλώσσα, που συμπεριλάμβανε λέξεις που προέρχονταν από πολλά διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και πολιτισμούς. Παρά αυτές τις ιδιαιτερότητες ζούσαν σε ενότητα και αρμονία, σε ένα περιβάλλον ενσυναίσθησης, απεριόριστης καλοσύνης και εξαιρετικής ομορφιάς. Επομένως, ολόκληρη η Κρήτη θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το κεντρικό πρωταρχικό πολυπολιτισμικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, που κείτεται στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο.

Η «ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ»

"Οι συνέπειες της εξαφάνισης του πολιτισμού του Βασιλιά Μίνωα, του αρχαιότερου που άνθισε στην Ευρώπη, είναι ένα από τα πιο φρικτά δράματα και τα αποτελέσματα αυτής της κατάργησης δεν θα σταματήσουν ποτέ να είναι παρόντα και τραγικά" (Paolo Santarcangeli, 1974 , The Book of Labyrinths σελ.96, σελ. 187).

Η μεγάλη επιτυχία της Κρήτης της εποχής των Μίνωων βασιλέων, αυτή που έκανε αυτή την Εποχή Μοναδική ήταν η «πνευματική διάσταση του αρχαίου Κρητικού πολιτισμού». Τα πολλά αρχαιολογικά ευρήματα αποκαλύπτουν μια κουλτούρα βαθιά ριζωμένη στην ενδοσκόπηση, οι Κρητικοί χρησιμοποιούσαν το φως που πηγάζει μέσα τους, προκειμένου να ανακτήσουν τη φυσική σαφήνεια,της θέασης του εξωτερικού κόσμου τους. Η κοινωνία θεωρείτο ως μια ευρεία οντότητα, μια ενοποιημένη σύνθεση από το άθροισμα του πληθυσμού ολόκληρης της κοινωνίας. Μπορούμε με υπερηφάνεια να υποστηρίξουμε ότι ο πολιτισμός, η ηθική, η γραφή, η καλλιτεχνική έκφραση, η μουσική, το κίνημα, ο χορός, η δημιουργικότητα, το όνομα, η εξωστρέφεια, οι αξίες, ακόμα και το σημερινό νόμισμα το «ευρώ» της ευρωπαϊκής ηπείρου, προέρχονται από την γενναιοδωρία του νησιού της Κρήτης. Δεν υπάρχει ίσως κάτι χρήσιμο και σημαντικό που η Κρήτη να μην έχει παραχωρήσει στην Ευρωπαϊκή κουλτούρα.

Επομένως, μπορούσαμε να θεωρήσουμε την Κρήτη όχι ως ένα απλό κύτταρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού αλλά σαν το αρχικό κύτταρο του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η Κρήτη δεν είναι ένα απλό νησί, σηματοδοτεί η ίδια ένα σύμβολο, ένα σύμβολο των αξιών που θα επιθυμούσαμε να δούμε να επικρατούν στον σημερινό κόσμο μας. Είναι το νησί που γέννησε φιλοξένησε και τροφοδότησε την ίδια την ύπαρξη του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Η εύφορη γη που υιοθέτησε και αφομοίωσε στην κουλτούρα της, κάθε καλοκάγαθο στοιχείο, ανεξάρτητα από τον πολιτισμό που προερχόταν περαστικός από το νησί.Τοιουτοτρόπως το νησί αυτό μετασχηματίζει αέναα την ήδη δική του υπάρχουσα κουλτούρα, σε μια νέα εκδοχή. Έτσι γεννιέται μια νέα εμπλουτισμένη, βελτιωμένη και ανακατασκευασμένη έκδοση ζωής που έχει τα ίχνη της στην ήδη υπάρχουσα έκδοση της καθημερινής τους ζωής .

Μπορούμε να θεωρήσουμε την Κρήτη ως το CERN του παγκόσμιου πολιτισμού και θα ήθελα να υποβάλω μια πρόταση στην επιτροπή Coudenhove-Kalergi της Ευρωπαϊκής Εταιρείας. Προτείνω να υποστηρίξει ως Pan-Europa Movement, την ανάπτυξη διεθνών εκπαιδευτικών προγραμμάτων, για τον ελληνικό πολιτισμό, στη Γη του νησιού της Κρήτης, εκεί που όπως μας πληροφορεί η Ελληνική Μυθολογία πριν από χιλιάδες χρόνια, το οικουμενικό πνεύμα πέταξε τον πρώτο του σπινθήρα. Από τη χώρα όπου ξεκίνησαν οι μεγαλύτεροι φιλόσοφοι όπως ο Πυθαγόρας, ο Πλάτων, ο Επιμενίδης ένας από τους γίγαντες του Ορφισμού !

Το είδος των σπουδων που χρειάζεται ο κόσμος σήμερα,που θα μπορούσαμε να τις ονομάσουμε ”Σπουδές Συνειδητότητας”, είναι αυτές που θα μας επιτρέψουν να βιώσουμε πώς οι αρχαίοι Κρήτες εμπειρόταν ενσυναισθησιακά και πνευματικά τον κόσμο. Είναι κοινώς παραδεκτό ότι παρά την τεχνολογική εξέλιξη , η συναισθηματική και πνευματική εξέλιξη της ανθρωπότητας στις μέρες μας έχει μείνει αρκετά πίσω .Ως εκ τούτου, ”Σπουδές Συνειδητότητας”, μπορούν να συμβάλλουν θετικά στην διεύρυνση της επίγνωσις μας ,διότι όταν ευαισθητοποιηθούμε σε θέματα συνείδησης, θα έχουμε κατακτήσει την απαραίτητη προϋπόθεση,για την αντιμετώπιση των θεμάτων που μας απασχολούν σήμερα. Εννοούμε για την αναχαίτιση της κρίσης του πολιτισμού μας, για την εμβάθυνση της κατανόησης του κόσμου και για να μας επικουρήσει να ανακαλύψουμε εκ νέου τι πραγματικά έχει σημασία - και γιατί στη ζωή μας (Μπουρατίνος Εμίλιος, 1998, Μια επιστήμη πέρα απ τα όρια)

ΚΑΙ ΓΙΑΤΙ ΣΤΗΝ ΚΡΗΤΙΚΗ ΓΗ;

«Το μυστήριο της Κρήτης είναι εξαιρετικά βαθύ. Όποιος περπατήσει σε αυτό το νησί, αισθάνεται μια μυστηριώδη δύναμη που διακλαδίζεται ζεστά και ευεργετικά, μέσα από τις φλέβες του,το αισθάνεται καθώς η ψυχή του αρχίζει να μεγαλώνει » (Καζαντζάκης Νίκος, 1961, Αναφορά στον Greco)

Απλά είναι πιο εύκολο εδώ στη γη μας, λόγω των ευεργετικών λεπτών ιδιοτήτων της φυσικής γεωδυναμικής ενέργειας, που αναδύεται από τη γη του Κρητικού νησιού. Εννοούμε ότι όταν ένα άτομο είναι αρκετά ευαίσθητο για να μπορέσει να συντονιστεί με αυτήν την αιθερική αόρατη ποιότητα που αιωρείται γύρω, έχει αυξημένες πιθανότητες να συναντήσει αληθινό ολοκληρωμένο εαυτό του. Αυτή την κατάσταση περιγράφει ο Καζαντζάκης λέγοντας

Επομένως, γίνεται ο προσκυνητής ικανός να αναπτύξει ενσυναίσθηση και για τον ίδιο τον εαυτό του, να σπάσει οποιαδήποτε δυαδικότητα τον χωρίζει από τον κόσμο και να ανέλθει προς μια κατάσταση της ύπαρξης που θα ανήκει σε μια ανώτερη πνευματική σφαίρα. Γι 'αυτό ίσως, στην αρχαία Satra ο Δίας ονομαζόταν «Ελευθερωτής». Θεωρώ ότι σηματοδοτουσε τον ρόλο του σαν αφυπνιστού, έννοια αλλωστε που υποκρύπτεται  πίσω από τον αρχαιο φιλόσοφο Επίκουρο, ώστε να επεκτείνουν οι πιστοί την επίγνωσή τους πιο ψηλά από την πεπερασμένη γνώση της λογικής του μυαλού τους. Με αυτόν τον τρόπο γινόταν ικανός, να σπάσει τα δεσμά της απομόνωσης στον περιορισμένο εαυτό του πιστού , να αφαιρεθεί το βάρος που τον κρατούσε φυλακισμένο στα στενά όρια του <<εγώ>>, επεκτείνοντας ταυτόχρονα την ευαισθητοποίησή του προς την οικουμενική Ολότητα. Και φαίνεται ότι αυτό ήταν εφικτό, διότι η Κρήτη είχε την φήμη ,του ιερού τόπου προσκύνησης ολόκληρης της λεκάνης της Μεσογείου.

Η αρχαία πόλη Satra ήταν η σημερινή Ελευθερνα ,κοντα στο επηνειο του Ιερου του Ιδαίου Ανδρου,που προφανώς αν κρίνουμε από το αναφερόμενο όνομα της ηταν αποικία της Περσίας,καθως το όνομα Σάτρα είναι Περσικής καταγωγής.Αραγε μιλουσαν οι αρχαίοι Πέρσες Ελληνικά κάποια περίοδο στην ιστορία τους?Μάλλον ναι ,καθως οι πηγές αναφέρουν ότι όταν εφθασε ο Μέγας Αλέξανδρος στην πόλη Σαργκόα,στα σημερινα Εμιράτα,που ισως σχετίζεται με τον Βασιλέα Σαργκών που στα 2400πχ αποίκησε την Κρητη,συναντησε σ αυτή την πόλη φυλές που ομιλούσαν απταίστως την αρχαία Ελληνική γλώσσα.Συνεπώς το όνομα Σαργκών ισως ηταν επιθετο εκ καταγωγής.

Αυτή είναι η έννοια του ονόματος Europa, μια επέκταση της ποιότητας της συνείδησης , έως ότου καταφέρουμε να ισορροπήσουμε ως μέρος του ολόκληρου σύμπαντος σε ένα σημείο ,που θα μπορούμε να υπάρχουμε σαν αιωρούμενοι εναρμονισμένοι μέσα στην ολότητα και λέω να αιωρούμαστε διότι η ζωή δεν είναι στάσιμη άλλα είναι μια δυναμική διαδικασία που βαίνει αενάως μετασχηματιζόμενη.Είναι λίγο ανησυχητικό όμως ότι στις μέρες μας ,η διαδικασία μετασχηματισμού συντελείται με ιλιγγιώδη ταχύτητα και επιβάλλεται να τον προλάβουμε, ώστε να μην κινδυνεύσουμε να βρεθούμε αναπάντεχα εκτός τροχιάς.                                                                 

Επιτρέψτε μου , να εκφράσω ταπεινά την ευγνωμοσύνη μου σε όλα τα μέλη της Ευρωπαϊκής Κοινωνίας Coudenhove-Kalergi, που με τις ασταμάτητες δραστηριότητες τους και το αμείωτο ενδιαφέρον τους, προωθούν τα ιδανικά του Κινήματος Pan-Europa, συμβάλλοντας έτσι στην ειρηνική συνύπαρξη των πολυπολιτισμικών κοινωνιών της Ευρωπαϊκής Ήπείρου.

 Αισθάνομαι ιδιαίτερα ευγνώμων προς τον Δρ Heinz Wimpissinger, πρόεδρο της Αυστριακής Εταιρείας Coudenhove-Kalergi, που μου εδωσε την ευκαιρία να μοιραστώ  στην ιστοσελίδα της Κοινωνίας,την άποψη και τα συναισθήματά μου για τον τόπο όπου γεννήθηκα. Επίσης, προς τον Δρ. Wendelin Ettmayer, για την καλοσύνη του να με ενθαρρύνει και να με συστήσει, σε αυτή την καταπληκτική κοινωνία της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Coudenhove-Kalergi, του ανθρώπου που και μετα τον θάνατό του εξακολουθεί να τιμα τα χώματα των χωριών μας και να τους δίνει ιερή υπόσταση.